Osoby prowadzące działalności gospodarcze ponoszą koszty uzyskania przychodów. Stosowanie jako formy opodatkowania skali podatkowej lub podatku liniowego wiąże się z przyjęciem jako podstawy opodatkowania dochodów, a więc przychodów, pomniejszonych o koszty ich uzyskania. Im wyższe są koszty uzyskania przychodów, tym niższy podatek dochodowy do zapłaty. Czy opłaty za fizjoterapię stanowią koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej?
Koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy. Brak wskazania określonego wydatku w art. 23 ustawy o PIT nie powoduje jeszcze, że ten wydatek stanowi koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej. Wydatek musi bowiem pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Trzeba jednak mieć na uwadze, że ciężar wskazania owego związku spoczywa na podatniku. Każda działalność jest inna, dlatego przedsiębiorca, kwalifikując poniesiony wydatek do kosztów uzyskania przychodów, bierze pod uwagę także specyfikę prowadzonej działalności.
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 stycznia 2017 roku (sygn. akt II FSK 3813/14) podkreśla, że kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u danego podatnika musi uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku.
Dodatkowo każdy wydatek zaliczony do kosztów podatkowych powinien być właściwie udokumentowany, poniesiony przez podatnika oraz definitywny, a więc wartość poniesionego wydatku nie jest podatnikowi w żaden sposób zwrócona.
Wydatki na zdrowie jako wydatki o charakterze osobistym
Nie każdy wydatek, który nie został wyszczególniony w art. 23 ustawy o PIT stanowi koszt uzyskania przychodów w działalności gospodarczej, choćby jego poniesienie z punktu widzenia podatnika posiadało racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie. Przykładem takich wydatków są wydatki dotyczące ochrony zdrowia lub polepszenia zdrowia przedsiębiorcy. Poniesienie kosztów leczenia, rehabilitacji, fizjoterapii osoby prowadzącej działalność nie jest zależne od prowadzenia przez nią działalności gospodarczej.
Tego typu wydatki mają charakter wydatków osobistych, celem ich poniesienia jest zachowanie obecnego stanu zdrowia lub jego polepszenie, a nie osiągnięcie przychodu z firmy, wiążą się z zaspokajaniem potrzeb osobistych, a w konsekwencji nie spełniają przesłanek do uznania ich za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Czy wydatki na fizjoterapię są kosztem uzyskania przychodów?
Wydatki na fizjoterapię nie zostały wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiącym katalog wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych, jednak analizując definicję kosztów uzyskania przychodów zawartą w tej ustawie oraz uzasadnienia organów podatkowych w zakresie wydatków związanych z poprawą zdrowia przedsiębiorcy uznawanych za wydatki o charakterze osobistym, możemy przyjąć, że co do zasady opłaty za fizjoterapię nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w działalności gospodarczej. Mają one charakter osobisty, ponieważ ich poniesienie spowodowane jest stanem zdrowia podatnika, a celem ich poniesienia jest poprawa stanu zdrowia, zapewnienie prawidłowego funkcjonowania organizmu, umożliwienie prowadzenia normalnego życia bądź poprawa jakości życia podatnika, a nie osiągnięcie przychodu. Wydatki na fizjoterapię są zatem ponoszone przez daną osobę niezależnie od faktu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, przez co nie podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych.
Warto podkreślić, że nawet w sytuacji, gdy ewentualny brak fizjoterapii mógłby przyczynić się do chwilowego zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej ze względu na stan zdrowia, to nie jest to jeszcze argument, że wydatki na fizjoterapię stanowią koszty uzyskania przychodów w tej działalności.
Przykład 1.
Pan Konrad prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie doradztwa podatkowego. Długotrwała praca przy komputerze przyczyniła się do problemów zdrowotnych pana Konrada. Lekarz zalecił mu sesje fizjoterapeutyczne, mające na celu polepszenie stanu zdrowia przedsiębiorcy, dzięki którym możliwe będzie kontynuowanie prowadzenia przez niego działalności gospodarczej. Czy opłaty za sesje fizjoterapeutyczne podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w działalności gospodarczej, jeżeli zostaną udokumentowane fakturami? Wydatki poniesione na sesje fizjoterapeutyczne przez pana Konrada są wydatkami o charakterze osobistym. Mają na celu poprawę stanu zdrowia mężczyzny, przez co nie podlegają zaliczeniu do kosztów podatkowych.
Opłaty za fizjoterapię a koszty podatkowe – interpretacja indywidualna
Interpretacja indywidualna (sygn. 0115-KDIT2.4011.493.2021.1.JŁ) z 18 października 2021 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej dotyczy możliwości zaliczenia wydatków na sesje fizjoterapii do kosztów uzyskania przychodów.
Wnioskodawczyni pracuje na pełny etat i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie nauki języka angielskiego, rozlicza się na zasadach ogólnych oraz prowadzi Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów. Aktualnie jest w 16 tygodniu ciąży i od około 5 lat ma cykliczne bóle kręgosłupa, spowodowane skoliozą (30 stopni w skali Cobba) i zespołem Ehlersa Denlosa. Nasilają się one w związku z siedzącym trybem pracy, prowadzonym zarówno na etacie, jak i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z problemami zdrowotnymi wnioskodawczyni planuje skorzystać łącznie z 6 sesji fizjoterapeutycznych mających na celu zapobieżenie pogłębiającym się bólom kręgosłupa, co ma na celu utrzymanie kręgosłupa i całego układu ruchu wnioskodawczyni w dobrej formie i uniknięcie przejścia na zwolnienie lekarskie w dalszym etapie ciąży. Konsekwencją przejścia na zwolnienie lekarskie będzie wypłacanie zasiłku chorobowego z etatu i zawieszenie działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni zadała pytanie, czy wydatki na indywidualne sesje fizjoterapeutyczne w ciąży w sytuacji znacznej skoliozy i zespołu Ehlersa-Danlosa, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodu, ze względu na opóźnienie albo całkowite wyeliminowanie konieczności przejścia na zwolnienie lekarskie, a tym samym zawieszenia działalności gospodarczej, opłacania składek, nieotrzymywania przychodów z tytułu działalności gospodarczej jako drugiego źródła dochodu i jedynie otrzymywania zasiłku chorobowego z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawczyni, stwierdzając, że do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej nie można zaliczyć wydatków osobistych podatnika prowadzącego taką działalność, tj. m.in. takich, których poniesienie spowodowane jest wyłącznie stanem jego zdrowia. Organ podatkowy podkreślił, że podstawowym celem poniesienia takich wydatków jest poprawa stanu zdrowia bądź jakości życia podatnika, a nie osiągnięcie przychodu. Wydatki poniesione przez wnioskodawczynię na indywidualne sesje fizjoterapeutyczne w ciąży mają na celu poprawę warunków zdrowotnych i ochronę jej zdrowia, są uwarunkowane niewątpliwie stanem zdrowia wnioskodawczyni, która posiada skoliozę oraz zespół Ehlersa Denlosa, a więc są to wydatki o charakterze osobistym niezależne od faktu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej i jako takie nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
Kiedy wydatki na fizjoterapię stanowią koszty podatkowe?
Z uwagi na to, że wydatki na fizjoterapię nie zostały wymienione w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiącym katalog wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych, w szczególnych sytuacjach, gdy racjonalność poniesienia tych wydatków uzasadnia specyfika prowadzonej działalności gospodarczej, organ podatkowy może przychylić się do stanowiska przedsiębiorcy i potwierdzić, że tego typu wydatki w jego przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów. Przykładem może być interpretacja indywidualna (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.704.2019.1.SJ) z 29 listopada 2019 roku wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Wnioskodawca zawodowo zajmuje się sportem walki MMA, obecnie jest na etapie przygotowań do obrony pasa mistrzowskiego. W związku z tym ponosi wydatki m.in. na masażystów, lekarzy, rehabilitantów. Aby organizm zniósł wysiłek fizyczny i psychiczny, jaki ma miejsce podczas walki na ringu, wnioskodawca jest zmuszony w sposób ciągły, zorganizowany i nieustanny prowadzić treningi sportowe. W jego przypadku od poniedziałku do soboty od 4 do 5 godzin dziennie odbywa 2 treningi ranny i wieczorny. W przerwie między nimi poddaje się zabiegom fizjoterapeutycznym, rehabilitacji sportowej oraz innym wymaganym w danym dniu zabiegom (np. lasery regenerujące, magnetroniki, kriokomory, plastrowanie mięśni itd.). Wnioskodawca w uzasadnieniu wykazał, że ponoszone przez niego wydatki są niezbędne w prowadzonej przez niego działalności. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i potwierdził, że ponoszone przez niego wydatki m.in. na: masażystów, lekarzy i rehabilitantów w przypadku wnioskodawcy mogą stanowić koszty uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowując, możemy stwierdzić, że wydatki na fizjoterapię co do zasady nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w działalności gospodarczej, jednak w razie gdy ponoszenia takich wydatków wymaga specyfika prowadzonej działalności, organ podatkowy może przychylić się do stanowiska przedsiębiorcy i uznać wydatki na fizjoterapię za koszty uzyskania przychodów. Jeżeli zatem przedsiębiorca jest w stanie wykazać, że opłaty za fizjoterapię są ściśle powiązane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, są niezbędnym kosztem, jaki musi ponieść oraz przyczyniają się do osiągnięcia przychodów, warto wystąpić o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, odpowiednio argumentując swoje stanowisko.