Obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy pomocy kasy fiskalnej nie ma charakteru bezwzględnego, ponieważ z uwagi na różne okoliczności ustawodawca zdecydował, że w pewnych przypadkach możliwe będzie skorzystanie ze zwolnienia z tego obowiązku. Pewną grupą kategorii uzasadniających zwolnienie są płatności elektroniczne. W kontekście tego zastanowimy się, czy przyjmowanie płatności BLIK umożliwia skorzystanie ze zwolnienia.
Zwolnienie z kasy fiskalnej dla płatności elektronicznych
Podatnik dokonujący sprzedaży towarów lub świadczący usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej bądź na rzecz rolników ryczałtowych ma wynikający z ustawy VAT obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej, z czym równocześnie wiąże się obowiązek wydawania paragonów.
Podatnik zainteresowany uzyskaniem zwolnienia od tego obowiązku powinien sięgnąć do regulacji rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Akt ten reguluje zwolnienia o charakterze zarówno podmiotowym, jak i przedmiotowym jednak my skoncentrujemy się na zwolnieniu przedmiotowym, do którego odnosi się paragraf 2 wskazujący, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.
W poz. 37 załącznika do rozporządzenia jako czynność zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania wskazano: świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Aby można było skorzystać z prawa do zwolnienia, muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:
- zapłata za usługi następuje w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem);
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła;
- przedmiotem świadczenia nie są usługi wymienione w § 4 rozporządzenia, do których nie stosuje się zwolnień (np. usługi fryzjerskie czy kosmetyczne).
Niespełnienie któregokolwiek z wymaganych warunków oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia na podstawie ww. przepisu z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Oprócz kwestii dokonania płatności na rachunek bankowy sprzedawcy warunkiem zastosowania zwolnienia jest również to, aby z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynikało, jakiej czynności zapłata dotyczy.
W przypadku płatności na rachunek bankowy takim dowodem będzie potwierdzenie przelewu (również występujące przy płatności BLIK). Taki dokument wyraźnie określa, kto jest podmiotem zlecającym przelew. Jednocześnie istotne jest to, aby w tytule przelewu wskazać dokładnie, za co dokonywana jest płatność.
Analizowany przez nas przepis stanowi bowiem, że z dokumentów musi w sposób „jednoznaczny” wynikać, za jaką usługę dokonywana jest płatność.
Dodajmy również, że powyższe zwolnienie ma charakter nielimitowany w tym sensie, że przysługuje niezależnie od wielkości sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych.
Przyjmowanie płatności BLIK uzasadnia korzystanie ze zwolnienia
Jak wskazuje treść interpretacji Dyrektora KIS z 10 października 2022 roku (nr 0111-KDIB3-1.4012.472.2022.4.WN), warunki zwolnienia są spełnione w sytuacji, gdy, płatności klientów (osób fizycznych), wykonywane przelewem lub za pomocą aplikacji BLIK, otrzymywane są w całości za pośrednictwem banku na rachunek bankowy.
Organ podatkowy wskazał, że można stosować zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania w stosunku do świadczonych usług, za które zapłata przekazywana jest przelewem lub za pomocą aplikacji BLIK na rachunek bankowy, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Przykład 1.
Przedsiębiorca wykonuje na rzecz osób fizycznych usługę naprawy rowerów. Usługa ta nie jest wymieniona w katalogu czynności wyłączonych ze zwolnienia, o których mowa w paragrafie 4 rozporządzenia. Podatnik przyjmuje płatności za usługę wyłącznie poprzez aplikację BLIK. Konsument w tytule przelewu wskazuje, jakiej konkretnie usługi dotyczy płatność np. „wymiana hamulców tarczowych”. W takim przypadku należy przyjąć, że są spełnione wszelkie warunki przewidziane dla zwolnienia od obowiązku posiadania kasy fiskalnej wynikające z poz. 37 załącznika do rozporządzenia. Przedsiębiorca nie ma obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy pomocy kasy fiskalnej.
W tym miejscu zaznaczmy również, że zwolnienie przy płatności BLIK może dotyczyć także sprzedaży internetowej towarów.
Otóż w załączniku do rozporządzenia stanowiącym wykaz czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania wskazano w poz. 36: Dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Podobnie zatem jak w przypadku usług z poz. 36 także i tutaj muszą łącznie zostać spełnione następujące warunki:
- dostawa towarów dotyczy czynności, która następuje w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi);
- dostawca towaru musi otrzymać w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek dostawcy towaru w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem);
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę musi jednoznacznie wynikać, jakiej konkretnie czynności zapłata dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana.
Warunek odnoszący się do sposobu zapłaty jest spełniony również co do płatności BLIK za towar dostarczany w systemie wysyłkowym, co potwierdza treść interpretacji Dyrektora KIS z 13 października 2022 roku (nr 0111-KDIB3-2.4012.521.2022.2.MN).
W piśmie tym organ wskazał, że w przypadku płatności BLIK za towary, gdzie wpłacane należności trafiają na konto pośrednika płatności, a następnie na rachunek firmowy spółki (obsługa transakcji następuje w pełni za pośrednictwem banku oraz operatora płatności elektronicznej), spółka ma prawo do zwolnienia.
Z powyższych wyjaśnień wynika, że fiskus prezentuje korzystne stanowisko i akceptuje korzystanie ze zwolnienia od konieczności posiadania kasy fiskalnej w przypadku przyjmowania płatności od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pośrednictwem aplikacji BLIK.
