W Polsce dochody z działalności rolniczej nie podlegają podatkowi dochodowemu. Zamiast niego osoby posiadające grunty rolne opłacają podatek rolny. Reguluje go Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. z 2016 r. poz. 617). Przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym są grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, poza gruntami zajętymi na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.
Kto płaci podatek rolny?
Zobowiązani do zapłaty podatku rolnego są:
-
właściciele gruntów,
-
posiadacze samoistni gruntów,
-
użytkownicy wieczyści gruntów,
-
posiadacze gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
-
dzierżawcy gruntów gospodarstwa rolnego, które zostały w całości lub części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych.
Kiedy powstaje obowiązek zapłaty podatku?
Podatnicy opłacający podatek rolny mają obowiązek składać właściwemu ze względu na położenie gruntów organowi podatkowemu informacje na temat tych gruntów. Mają być one sporządzone na właściwych formularzach określonych według wzoru poprzez uchwałę rady gminy.
Stawki podatku rolnego
Podatek rolny ma dwie stawki:
-
dla gruntów gospodarstwa rolnego: równowartość pieniężna 2,5 q żyta – od 1 ha przeliczeniowego;
-
dla pozostałych gruntów rolnych podlegających podatkowi rolnemu: równowartość pieniężna 5 q żyta – od 1 ha.
Stawka obliczana jest według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy. Rady gmin są uprawnione do obniżenia cen skupu będących podstawą obliczania podatku rolnego.
Podatek rolny – jakie są ulgi i zwolnienia?
Jak w każdym podatku, również i w podatku rolnym występują ulgi i zwolnienia. Są one uregulowane w art. 12, art. 13, art. 13b–13e ustawy o podatku rolnym. Na ich mocy z opłacania podatku rolnego zwalnia się m.in.:
-
użytki rolne klasy V, VI i VI oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych;
-
grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha;
-
grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywałach;
-
grunty położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe w rozumieniu ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych;
-
uczelnie – zwolnienie nie dotyczy gruntów przekazanych w posiadanie podmiotom innym niż uczelnie;
-
publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie gruntów zajętych na działalność oświatową;
-
instytuty badawcze oraz przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego uzyskanym na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, w odniesieniu do przedmiotów opodatkowania zajętych na cele prowadzonych badań i prac rozwojowych;
-
prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej.
Rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia i ulgi przedmiotowe niż określone w ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących pomocy publicznej.
Wpłaty z tytułu podatku rolnego
Podatek rolny należy wpłacać w 4 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego – do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego, przelewem na konto lub – w przypadku osób fizycznych – również gotówką (jeżeli pobór podatku dokonywany jest w formie inkasa). W przypadku, gdy kwota podatku rolnego nie przekracza 100 zł, jest on płatny jednorazowo w terminie płatności pierwszej raty.
Osoby prawne są zobowiązane do złożenia do 15 stycznia deklaracji na podatek rolny na dany rok podatkowy, w której obliczają one wysokość podatku. Następnie podatnicy ci wpłacają w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego obliczony w deklaracji podatek rolny w takich samych terminach jak osoby fizyczne.
