Prowadząc firmę, przedsiębiorcy często wyjeżdżają do innych miast, wskutek czego ponoszą koszty noclegu lub zapewniają nocleg swoim kontrahentom. Niewątpliwie wydatek ten ma związek z ich działalnością, jednak dotychczas ustawodawca uniemożliwiał odliczenie podatku VAT od takich kosztów. Od 1 stycznia 2021 roku SLIM VAT wprowadził odliczenie VAT od usług noclegowych! Sprawdźmy, jakie warunki muszą być spełnione, aby było to możliwe.
Dla kogo SLIM VAT wprowadził odliczenie VAT od usług noclegowych?
Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. c ustawy o VAT odliczenie podatku VAT nie przysługuje w przypadku zakupu usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem usług noclegowych nabywanych w celu ich odsprzedaży, opodatkowanych przez podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a wspomnianej ustawy.
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.
Oznacza to, że w sytuacji gdy przedsiębiorca zakupi usługę noclegową dla innego podmiotu i obciąży go kosztami w ramach tzw. refakturowania, może odliczyć podatek VAT. Warunkiem jest, aby poniesiony koszt spełniał zasadę ogólną prawa do odliczenia VAT, a więc posiadał związek z działalnością opodatkowaną przedsiębiorcy.
Przykład 1.
Pan Łukasz prowadzi działalność szkoleniową, w związku z czym podróżuje po całej Polsce. W ramach swojej działalności nabywa usługi noclegowe w hotelach. Wydatek ten posiada bezsporny koszt uzyskania przychodu i ma związek z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Zakup usługi hotelowej udokumentowany jest każdorazowo fakturą VAT. Czy SLIM VAT wprowadza odliczenie od usług noclegowych w takich przypadkach?
Nie, w związku z tym, że pan Łukasz nabywa usługi hotelowe dla własnych korzyści, nie ma prawa odliczenia VAT od takiego wydatku. Dlatego też w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki może ująć wartość brutto faktury.
Przykład 2.
Pan Aleksander zawarł umowę z firmą XYZ, w ramach której zobowiązał się zapewnić nocleg pracownikom firmy XYZ. Koszty usługi noclegowej zostaną przeniesione na firmę XYZ na podstawie wystawionej refaktury. Oznacza to, że pan Aleksander nabywa usługi noclegowe dla pracowników firmy XYZ, a następnie odsprzedaje je na rzecz firmy XYZ. Czy pan Aleksander ma prawo do odliczenia podatku VAT od zakupionych usług noclegowych?
Tak, SLIM VAT wprowadza odliczenie VAT od usług noclegowych, które podlegają refakturowaniu. W związku z tym, że pan Aleksander nabył usługi noclegowe w celu ich dalszej odsprzedaży, a nie dla własnych korzyści, może odliczyć podatek VAT z faktury za usługę noclegową.
Przykład 3.
Pani Danuta zawarła umowę z klientem, w ramach której przeprowadza szkolenie w mieście, w którym znajduje się siedziba nabywcy. W związku z tym musiała wykupić nocleg w hotelu. Pani Danuta umówiła się z nabywcą, że ten zwróci jej koszty usługi hotelowej. W tym celu zwiększyła cenę usługi o wartość poniesionych kosztów usługi noclegowej. Czy pani Danuta może odliczyć podatek VAT z faktury za usługę noclegową?
Nie, w związku z tym, że pani Danuta zakupiła usługę hotelową dla własnych korzyści, pomimo obciążenia kosztami swojego nabywcy nie ma prawa do odliczenia podatku VAT.
| Sytuacja | Czy możliwe jest odliczenie VAT? |
| Zakup usługi hotelowej dla własnych korzyści. | Nie. |
| Zakup usługi hotelowej w ramach świadczenia usług turystyki, które rozliczane są według specjalnej procedury marży | Nie, ponieważ zakup dotyczy usługi dla bezpośredniej korzyści turysty. |
| Zakup usługi hotelowej w ramach świadczenia usług turystyki na zasadach ogólnych – wystawiana jest refaktura usługi hotelowej na rzecz innych podatników. | Tak, ponieważ zakup nie dotyczy specjalnej procedury marży. |
| Zakup usługi hotelowej na rzecz osoby trzeciej i refaktura usług. | Tak. |
Wprowadzone prawo do odliczenia VAT od usług noclegowych jest zgodne z wyrokiem TSUE z 2 maja 2019 roku, C-225/18. Na jego podstawie Ministerstwo Finansów wydało opinię w kwestii prawa odliczenia VAT od usług noclegowych (jeszcze przed wprowadzeniem pakietu SLIM VAT), według której:
„(...) jeżeli podatnik nabywa usługi noclegowe lub gastronomiczne w celu świadczenia usług turystyki przy założeniu, że do ich opodatkowania będą miały zastosowanie ogólne zasady, to z tytułu nabycia takich usług noclegowych i gastronomicznych powinno przysługiwać mu odliczenie VAT naliczonego. Zgodnie bowiem z tezą wyroku TSUE wyłączenie prawa do odliczenia w przypadku podatnika świadczącego usługi turystyki, w ramach których refakturuje on na rzecz innych podatników usługi noclegowe i gastronomiczne, jest sprzeczne z przepisami prawa unijnego”.
Dlaczego zostają wprowadzone zmiany w odliczaniu VAT od usług noclegowych?
W uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy VAT, który wprowadził przepisy SLIM VAT, ustawodawca wskazuje konieczność dostosowania przepisów do potrzeb rynku. Jednocześnie zastrzega, że zmiana ta dotyczy wyłącznie usług noclegowych i nie zostanie rozszerzona na usługi gastronomiczne ze względu na różnice w specyfice tych dwóch kategorii usług.
Poza tym ustawodawca wskazuje również powód, dla którego prawem do odliczenia VAT nie zostały objęte wszystkie usługi noclegowe, a jedynie te podlegające refakturowaniu:
„Takie wyłączenie ma uzasadnienie w tym, że generalnie usługi noclegowe i gastronomiczne noszą znamiona świadczeń nabywanych dla ostatecznej konsumpcji (do celów prywatnych), w efekcie identyfikacja celu nabycia tej usługi na etapie weryfikacji prawa do odliczenia może być trudna”.
Jak zaksięgować fakturę zakupu usługi hotelowej?
W celu ujęcia w systemie wFirma.pl faktury za usługę hotelową należy przejść do zakładki: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ »
- FAKTURA VAT – w przypadku gdy istnieje prawo do odliczenia VAT od zakupionej usługi,
- FAKTURA (BEZ VAT) – w przypadku gdy podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od zakupionej usługi,
a następnie jako Rodzaj wydatku wybrać z listy opcję INNE WYDATKI ZWIĄZANE Z DZIAŁALNOŚCIĄ GOSPODARCZĄ.
W przypadku gdy przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT od zakupionej usługi hotelowej, faktura zostanie ujęta w rejestrze VAT zakupów w kwocie VAT z faktury oraz w kwocie netto w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki.
Jeżeli przedsiębiorca nie ma prawa do odliczenia podatku VAT od zakupionej usługi hotelowej, faktura zostanie ujęta w kwocie brutto w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki.
