Ulepszenie środka trwałego wiąże się z jego odpowiednim udokumentowaniem. W jaki sposób należy to zrobić oraz jaki wpływ to działanie ma na wartość początkową środka trwałego, dowiesz się z niniejszego artykułu.
Ulepszenie środka trwałego a wartość początkowa
Wykonanie prac mających na celu ulepszenie środka trwałego powoduje zwiększenie jego wartości początkowej. Należy przy tym pamiętać, iż można tego dokonać tylko i wyłącznie na podstawie dokumentów potwierdzających poniesione wydatki. Nie ma możliwości podniesienia wartości początkowej środka trwałego np. poprzez jego wycenę przed i po.
Przykład 1. Podatnik w ramach swojej działalności wprowadził do ewidencji środków trwałych nieruchomość. Wartość początkową określił na podstawie operatu szacunkowego. Ponieważ jej stan techniczny był zły, w budynku przeprowadzono remont oraz dobudowano garaż (połączony trwale z budynkiem). Podatnik nie udokumentował wydatków poniesionych na ulepszenie nieruchomości, więc uznał, iż wartość początkową można zwiększyć poprzez wycenę poniesionych nakładów inwestycyjnych. |
Takie działanie jest nieprawidłowe, ponieważ w celu zwiększenia wartości początkowej nieruchomości powinien on dokonać wyliczeń na podstawie dokumentów będących potwierdzeniem tychże działań. Nie ma możliwości, dla celów podatku dochodowego, określenia wartości ulepszenia za pomocą operatu szacunkowego.
Zgodnie z art. 22g ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawy o pdof) wartość początkowa środków trwałych to:
w przypadku odpłatnego nabycia - cena nabycia,
w sytuacji wytworzenia we własnym zakresie - koszt wytworzenia.
Organy podatkowe stoją na stanowisku, iż ustalając wartość początkową środka trwałego, należy opierać się na dokumentach poświadczających wydatki oraz zawarte w nich kwoty, również w sytuacji, kiedy do nabycia środka trwałego doszło wiele lat wcześniej. Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 11 lutego 2014 nr ITPB1/415-1164/13/AK, dotyczącą ustalenia wartości początkowej samochodu osobowego zakupionego w 2000 roku.
Wartość początkowa - wartość rynkowa
Jeżeli podatnik nie jest w stanie określić ceny nabycia środków trwałych lub ich części, które zostały przez niego nabyte przed dniem założenia ewidencji, to wówczas zgodnie z art. 22g ust. 8 ustawy o pdof można tego dokonać poprzez wycenę uwzględniającą ceny rynkowe środków trwałych o tych samych parametrach z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.
Wartość początkowa - koszt wytworzenia
W sytuacji braku możliwości ustalenia kosztu wytworzenia składnika majątku zgodnie z art. 22g ust 9 ustawy o pdof jego wartość początkową powinien określić biegły powołany przez podatnika. W wycenie należy uwzględnić ceny rynkowe z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu.
Wartość początkowa - operat szacunkowy
Ustosunkowując się do powyższych regulacji, w przykładowym pytaniu podatnik mógłby wprowadzić nieruchomość do ewidencji środków trwałych w oparciu na operacie szacunkowym tylko w sytuacji, gdyby nieruchomość została wybudowana poza działalnością systemem gospodarczym i nie skompletowałby przy tym żadnych dokumentów będących potwierdzeniem poniesionych wydatków, a co za tym idzie nie byłoby możliwości ustalenia jego kosztu wytworzenia.
Określenie wartości początkowej za pomocą operatu szacunkowego (w odniesieniu do przykładu) nie było możliwe, ponieważ skuteczne nabycie nieruchomości potwierdza akt notarialny, w którym musi być zawarta cena nieruchomości.
Należy zaznaczyć, iż wydatki na rozbudowę wspomnianej nieruchomości zaliczają się do kosztów ulepszenia, a co za tym idzie o ich wysokość należy zwiększyć wartość początkową nieruchomości (art 22g ust. 17 justawy o pdof). Suma wydatków winna przekraczać kwotę 3500 zł. Ich skutkiem jest wzrost wartości użytkowej w porównaniu do wartości, jaką wskazano, przyjmując dany środek do ewidencji. Istotne jest to, że zwiększenie wartości początkowej może nastąpić jedynie o wartość wynikającą ze zgromadzonych dokumentów. Obowiązujące regulacje nie pozwalają na szacowanie wartości wydatków przez samego podatnika, jak i rzeczoznawcę.
Zatem oszacowanie poniesionych kosztów nie może zwiększyć wartości początkowej środka trwałego będącej podstawą dla odpisów amortyzacyjnych.
