Jak ująć przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym przedsiębiorcy?

Coraz częściej zdarza się, że polscy przedsiębiorcy podejmują zatrudnienie za granicą. Może mieć ono charakter umowy handlowej pomiędzy firmami, w zakresie której świadczone są usługi na rzecz zagranicznego kontrahenta. W takim przypadku uzyskiwane dochody są rozliczane w ramach prowadzonej działalności. Co jednak w przypadku, gdy polski przedsiębiorca będzie świadczył usługi na rzecz zagranicznego kontrahenta w ramach umowy o pracę? Sprawdź, jak prawidłowo wykazać przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym!

Przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym - kto jest jest zobowiązany do rozliczenia?

Co do zasady każdy podatnik, w tym osoba fizyczna, która posiada miejsce zamieszkania dla celów podatkowym w Polsce, podlega tutaj opodatkowaniu. Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą rezydencji, osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania w Polsce posiadają tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy. W praktyce oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wszystkie uzyskiwane dochody, zarówno krajowe, jak i zagraniczne.

Kwestia sposobu rozliczenia zagranicznych przychodów zależna jest od tego, czy z krajem, w którym przychody były uzyskiwane, Polska podpisała umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wskazuje ona, w jakim kraju i w jakiej stawce podatnik powinien opodatkować uzyskane przychody. W przypadku konieczności opodatkowania przychodów uzyskanych za granicą w danym kraju, umowa określa metody uniknięcia opodatkowania w Polsce, tak by finalnie nie płacić podatku dwukrotnie.

Metody opodatkowania przychodów z zagranicy

Przychody uzyskane w kraju, z którym Polska podpisała umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, w zależności od stosowanej metody rozliczania przychodów mogą podlegać opodatkowaniu w Polsce lub zostać wyłączone z podstawy opodatkowania. Wszystko zależy od podpisanej umowy pomiędzy państwami, regulującej kwestie opodatkowania przychodów uzyskanych w danym państwie. Zgodnie z powyższym istnieją dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

• metoda wyłączenia z progresją,

• metoda proporcjonalnego odliczenia.

Jeżeli podatnik uzyskiwał przychody w kraju, z którym Polska nie podpisała umowy o podwójnym opodatkowaniu, wówczas musi on uwzględnić uzyskane przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym i opodatkować w Polsce z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia.

Metoda wyłączenia z progresją a przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym

Przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją przychody zagraniczne nie podlegają opodatkowaniu w Polsce (zwolnienie z opodatkowania), jednak mają wpływ na ustalenie stopy procentowej, według której obliczana będzie wartość podatku dla dochodów osiągniętych w Polsce. Zastosowanie tej metody i wykazanie w zeznaniu rocznym przychodów z zagranicy będzie miało miejsce tylko wtedy, gdy podatnik, poza przychodami z zagranicy, osiągnie przychody również w Polsce podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Podatnicy opodatkowani podatkiem liniowym, osiągający przychody zagraniczne, dla których ma zastosowanie metoda wyłączenia z progresją, nie wykazują dochodów z zagranicy w zeznaniu rocznym PIT-36L. Jeśli jednak zagraniczne przychody zostały uzyskane w państwie, dla którego zgodnie z podpisaną umową obowiązuje metoda proporcjonalnego odliczenia, wówczas przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym PIT-36L oraz załączniku PIT/ZG będą wykazywane.

Metoda wyłączenia z progresją polega na:

1. dodaniu dochodu uzyskanego za granicą (zwolnionego z opodatkowania) do dochodów uzyskanych w Polsce

2. od uzyskanej sumy dochodów wyliczany jest podatek dochodowy według skali podatkowej 18% lub 32% (od nadwyżki powyżej 85 528 zł),

3. wartość podatku dzieli się przez sumę dochodów z Polski i z zagranicy,

4. otrzymaną wartość mnoży się przez 100,

5. uzyskane w Polsce dochody mnoży się jeszcze raz przez otrzymaną stopę procentową (do dwóch miejsc po przecinku).

Za pomocą wyżej wymienionych kroków, dla których zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją, uzyskany zostanie „obliczony podatek”.

Metoda proporcjonalnego odliczenia w przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym

W przypadku metody proporcjonalnego odliczenia dochody uzyskane za granicą podlegają opodatkowaniu w Polsce, z tą różnicą, że podatek (liczony od całości dochodów) jest pomniejszony o zapłacone za granicą zaliczki (tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w państwie obcym). Obowiązek wykazania przychodów z zagranicy w zeznaniu rocznym istnieje zawsze, nawet w sytuacji, gdy podatnik nie osiągnie przychodów w Polsce opodatkowanych skalą podatkową lub podatkiem liniowym.

Limit podatku zapłaconego za granicą, który podlega odliczeniu, ustala się następująco:

• dochód uzyskany za granicą dodajemy do dochodów uzyskanych w Polsce,

• od sumy dochodów (zaokrąglonych do pełnych złotych) obliczany jest podatek dochodowy według skali podatkowej 18% lub 32% (od nadwyżki powyżej 85 528 zł) lub podatek w wysokości 19% w przypadku formy opodatkowania podatkiem liniowym,

• wartość podatku mnoży się przez dochód uzyskany za granicą dzielony przez łączne dochody.

Obliczony limit będzie wskazywał maksymalną wartość podatku zapłaconego za granicą, jaką może odliczyć podatnik.

Przychody z zagranicy a poniesione koszty – diety

Należy pamiętać, że w przypadku każdej z powyższych metod przychód uzyskany za granicą należy pomniejszyć o 30% diety przysługującej z tytułu podróży służbowej za granicę – za każdy dzień, w którym świadczona była praca. Wysokość diety zagranicznej jest inna dla każdego kraju i liczona zgodnie z poniższym schematem:

• pełna wysokość diety (zgodnie z ustawową stawką dla danego kraju) jest należna za każdą dobę zagranicznej podróży służbowej,

• w przypadku podróży służbowej wynoszącej:

• do 8 godzin przysługuje 1/3 diety zagranicznej,

• ponad 8 do 12 godzin – przysługuje 1/2 diety zagranicznej,

• ponad 12 godzin – przysługuje dieta w pełnej wysokości.

Ulga abolicyjna a przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym

Jeżeli podatnik uzyskiwał przychody w kraju, z którym Polska nie podpisała umowy o podwójnym opodatkowaniu, wówczas uzyskany przychód musi opodatkować w Polsce z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia. Stosując metodę odliczenia proporcjonalnego, można skorzystać z tzw. ulgi abolicyjnej. Stanowi ona różnicę pomiędzy podatkiem wyliczonym metodą proporcjonalnego odliczenia a podatkiem wyliczonym metodą zwolnienia z progresją. Wartość otrzymanej różnicy można odliczyć od kwoty podatku należnego. Ulga abolicyjna daje możliwość ujednolicenia wysokości podatku płaconego przez podatników osiągających dochody z pracy za granicą, niezależnie od podpisanych pomiędzy państwami umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zastosowanie ulgi ma miejsce w przypadku pracy za granicą na podstawie:

• umowy o pracę,

• działalności wykonywanej osobiście,

• działalności gospodarczej,

• umów dotyczących praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych, w tym z działalności artystycznej, naukowej, oświatowej, literackiej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów uzyskanych z tytułu korzystania z wskazanych powyżej praw lub rozporządzania nimi.

W jaki sposób uwzględnić przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym?

Co do zasady osiągane przychody osiągane za granicą należy wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36 (w przypadku skali podatkowej), PIT-36L (w przypadku podatku liniowego) oraz załączniku PIT/ZG (w przypadku tzw. ulgi abolicyjnej wypełnia się także załącznik PIT-O). W załączniku PIT/ZG wykazuje się przychody uzyskane za granicą łącznie z pobranymi zaliczkami (dla jednego kraju jest jeden załącznik). Przy przeliczaniu wartości osiągniętych przychodów z zagranicy oraz zapłaconych zaliczek na podatek, należy przyjąć średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu lub zapłaty podatku.

W przypadku rozliczania zeznania rocznego wspólnie z małżonkiem, dokonując wyliczenia zobowiązania podatkowego (metodą wyłączenia z progresją lub metodą proporcjonalnego odliczenia), pod uwagę należy wziąć także uzyskane przez małżonka dochody.

Przykład 1.

Polski podatnik (rezydent) w okresie od 1 stycznia 2018 r. do 31 maja 2018 r. uzyskał dochody z prowadzonej działalności gospodarczej w Polsce. Ponadto w okresie od 1 czerwca 2018 r. do 31 lipca 2018 r. uzyskał on dochody (3000 euro na miesiąc) w Niemczech na podstawie wykonywanej umowy o pracę zawartej z zagranicznym pracodawcą. Pomiędzy Polską a Niemcami podpisana jest umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją). Czy powinien ująć przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym? Jaką wartość podatku dochodowego powinien zapłacić polski podatnik za rok 2018, jeśli uzyskał przychód w wysokości 20 000 zł, w tym koszty uzyskania przychodów wynosiły 8000 zł? Podatnik poniósł także koszty ubezpieczenia społecznego w kwocie 2742,00 zł i zdrowotnych – 1553,22 zł.

1. Najpierw należy dokonać obliczenia dochodu do opodatkowania uzyskanego w Polsce:

20 000 zł (poz. 53 PIT-36) - 8000 zł (poz. 54 PIT-36) - 2742,00 zł (poz. 165 PIT-36) = 9258 zł (poz. 198 PIT-36)

2. Dla celów obliczenia dochodu uzyskanego w Niemczech w pierwszej kolejności obliczamy przysługujące diety z tytułu podróży służbowej za granicę:

1. czerwiec: 30 dni x 49 euro x 30% = 441 euro

2. lipiec: 31 dni x 49 euro x 30% = 455,70 euro

3. Obliczamy dochód uzyskany w Niemczech po uwzględnieniu kosztów diet, przeliczony na złote polskie:

czerwiec: (3000 - 441 euro) x 4,3616 (kurs z 29.06.2018 r.) = 11 161,34 zł

lipiec: (3000 - 455,70 euro) x 4,2836 (kurs z 30.07.2018 r.) = 10 898,77 zł
dochód zagraniczny = 22 060,11 zł (poz. 199 PIT-36 oraz w poz. 12 załącznika PIT/ZG)

4. Wypełniając zeznanie roczne należy:

• zsumować dochody uzyskane w Polsce i w Niemczech: 31 318,11 zł (poz. 198 i 199 PIT-36)

• wyliczyć podatek dochodowy w oparciu o skalę podatkową: (31 318 zł x 18%) - 556,02 = 5081,22 zł

• ustalić stopę procentową: 5084,22 zł x 100 / 31 318,11= 16,23%

5. Ustalenie wartości podatku do zapłaty:

• 9258 zł x 16,23% = 1502,58 zł

• składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegające odliczeniu: 1337,50 zł

• podatek po odliczeniach: 1502,58 zł - 1337,50 zł = 165,08 zł (poz. 339 PIT-36)

Polski podatnik powinien zapłacić 165 zł (po zaokrągleniu) podatku za rok 2018.

Przykład 2.

Pan Jan (rezydent) z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej (opodatkowana skalą podatkową) uzyskał w 2018 r. dochód w wysokości 36 000 zł. W tym samym roku podjął on także zatrudnienie u holenderskiego pracodawcy na podstawie umowy o pracę. Zastosowanie będzie mieć metoda proporcjonalnego odliczenia. Z tytułu tej umowy otrzymał dochód w wysokości 43 000 zł (przeliczony na złote polskie). Z tytułu zawartej umowy holenderski pracodawca opłacił w kraju zaliczkę na podatek, która po przeliczeniu na złote polskie wynosi 5300 zł. Suma składek zdrowotnych polskich i holenderskich podlegających odliczeniu wyniosła 600 zł. Jaką wartość podatku dochodowego należnego powinien wykazać pan Jan w zeznaniu rocznym za 2018 r., jeśli będzie chciał skorzystać także z ulgi abolicyjnej?

1. Należy najpierw obliczyć podstawę opodatkowania i wartość podatku według skali podatkowej:

• 36 000 zł + 43 000 zł = 79 000 zł (poz. 198 PIT-36 + poz. 9 PIT/ZG)

79 000 zł x 18% - 556,02 zł = 13 663,98 zł (poz. 202 PIT-36)

2. Następnie należy ustalić limit podatku zapłaconego w Holandii, który będzie podlegał odliczeniu:

• 13 663,98 zł x 43 000 zł / 79 000 zł = 7437,36 zł (z uwagi na fakt, że pobrana wartość podatku mieści się w limicie, cała jego wartość, tj. 5300 zł będzie podlegać odliczeniu w poz. 204 PIT-36)

3. Należy wyliczyć wartość podatku według metody proporcjonalnego odliczenia:

13 663,98 zł - 5300 zł = 8363,98 zł

4. W kolejnym kroku należy wyliczyć wartość ulgi abolicyjnej:

łączny dochód: 36 000 zł + 43 000 zł = 79 000 zł

podatek według skali: 79 000 zł x 18% - 556,02 zł = 13 663,98 zł

1. Ustalenie stopy procentowej dla metody wyłączenia z progresją:

13 663,98 zł x 100 / 79 000 zł = 17,30%

2. obliczenie podatku:

36 000 zł x 17,30% = 622,80 zł.

3. Obliczenie kwoty ulgi abolicyjnej:

• podatek według metody proporcjonalnego odliczenia: 8363,98 zł (wartość z punktu 3 wyliczeń)

• podatek według metody wyłączenia z progresją: 622,80 zł

• wartość ulgi abolicyjnej: 8363,98 zł - 622,80 zł = 7741,18 zł (poz. 41 załącznika PIT/0)

5. Wyliczenie podatku po odliczeniach:

• 8363,98 zł - 7741,18 zł - 600 zł (suma składek zdrowotnych polskich i holenderskich podlegających odliczeniu) = 22,80 zł (poz. 213 PIT-36)

Pan Jan powinien wykazać 23 zł podatku należnego za rok 2018.

Podsumowując, aby prawidłowo rozliczyć przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym, należy sprawdzić, czy kraj, w którym wykonywaliśmy pracę, ma podpisaną umowę o podwójnym opodatkowaniu z Polską. Jest w niej bowiem wskazany sposób rozliczenia, jaki należy zastosować przy obliczeniu należnego podatku dochodowego, który należy wykazać w zeznaniu rocznym, przy czym trzeba pamiętać, że w przypadku metody wyłączenia z progresją przy opodatkowaniu podatkiem liniowym przychody z zagranicy w zeznaniu rocznym nie będą ujmowane. 

Rozliczenie roczne przedsiębiorcy w systemie wFirma.pl

Zeznanie roczne można wypełnić i wysłać z pomocą programu do księgowości online, jakim jest wFirma.pl. Aby wygenerować zeznanie, należy przejść do zakładki START » PODATKI » DEKLARACJE ROCZNE » DODAJ DEKLARACJĘ, gdzie należy wybrać odpowiedni formularz zeznania.

Następnie jako cel złożenia deklaracji należy wybrać: ZŁOŻENIE DEKLARACJI.

Po uzupełnieniu wszystkich przychodów i kosztów oraz wysokości wpłaconych zaliczek w ciągu roku (pola uzupełniane automatycznie w przypadku prowadzenia księgowości w systemie), można wybrać odpowiedni sposób opodatkowania.

Dodatkowo podatnik może wybrać załączniki, jakie mają być dołączone do zeznania rocznego. W przypadku rozliczenia przychodów z zagranicy należy zaznaczyć załącznik PIT/ZG i uzupełnić wymagane dane.