Prowadzę sklep internetowy i jestem czynnym podatnikiem VAT. Towary sprzedaję zarówno klientom z Unii Europejskiej, jak i z Polski. Jaki obowiązuje mnie limit rejestracji do VAT OSS, jak go obliczyć i czy rejestracja do tej procedury jest obowiązkowa?
Łukasz, Opole
Procedura VAT OSS została wprowadzona w ramach tzw. pakietu VAT e-commerce i obowiązuje od 1 lipca 2021 roku. Zastąpiła ona procedurę VAT MOSS, która obejmowała wyłącznie sprzedaż usług telekomunikacyjnych, elektronicznych i nadawczych (nazywanych usługami TBE). Obecnie VAT OSS został nierozerwalnie połączony z pojęciem WSTO, czyli wewnątrzwspólnotową sprzedażą towarów na odległość – a w skrócie ze sprzedażą wysyłkową do UE.
Jaki obowiązuje limit rejestracji do VAT OSS?
Wraz z wejściem w życie VAT OSS limity sprzedaży wysyłkowej do UE zostały ujednolicone i obecnie jest to wartość 10 000 euro netto czyli bez wartości zagranicznego podatku VAT.
Oznacza to, że przedsiębiorcy nie muszą pilnować limitów sprzedaży do poszczególnych krajów Unii Europejskiej. Co więcej, ustawodawca nie tylko uprościł prowadzenie sprzedaży, ujednolicając limity we wszystkich krajach UE. Najważniejsze korzyści, o których musi pamiętać każdy podatnik, to:
- limit rejestracji do VAT OSS dotyczy łącznej sprzedaży towarów (WSTO) i usług (TBE);
- limit 42 000 zł obejmuje łącznie sprzedaż do wszystkich krajów UE, a nie do każdego kraju osobno;
- rejestracja do VAT OSS jest dobrowolna (dobrowolność polega na tym, że podatnik sam wybiera, czy korzysta z jednej rejestracji do VAT OSS, czy też rejestruje się niejako na własną rękę w poszczególnych krajach).
Jak obliczyć limit rejestracji do VAT OSS?
Zgodnie z art. 22a ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli limit sprzedaży w ramach VAT OSS zostanie przekroczony w trakcie roku podatkowego lub podatnik przekroczył limit w poprzednim roku podatkowym, to od dostawy, która spowodowała przekroczenie tego limitu włącznie, sprzedaż musi być opodatkowana w kraju, w którym doszło do przekroczenia limitu.
Przykład 1.
Podatnik sprzedaje towary do Niemiec dla osób prywatnych nieprowadzących działalności. 25 marca 2020 roku przekroczył wartość sprzedaży wysyłkowej 42 000 zł, wystawiając fakturę o numerze 100/03/2020. Do 30 czerwca 2021 roku limit sprzedaży wysyłkowej do Niemiec wynosił 100 000 euro. Czy podatnik powinien dokonać korekty stawki VAT na wystawionej w marcu fakturze?
Nie, ponieważ prawo nie działa wstecz. Oznacza to, że wystawione przed 1 lipca 2021 roku faktury (w tym FV 100/03/2020) zgodnie z obowiązującymi dotychczas limitami sprzedaży wysyłkowej nie podlegają korekcie. Od 1 lipca 2021 roku każda sprzedaż towarów na rzecz osób prywatnych z UE musi być natomiast opodatkowana stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy.
Przykład 2.
Podatnik prowadzi sprzedaż wysyłkową na rzecz osób prywatnych z UE. W 2020 roku wartość sprzedaży do poszczególnych krajów wynosiła: Niemcy – 30 000 zł, Francja – 12 000 zł, Włochy – 10 000 zł. Czy podatnik może nadal wystawiać faktury opodatkowane polskim podatkiem VAT, jeżeli w żadnym z krajów nie został przekroczony limit 42 000 zł?
Nie, ponieważ limit rejestracji do VAT OSS liczony jest łącznie dla sprzedaży w całej Unii Europejskiej. Oznacza to, że w 2020 roku wartość sprzedaży wysyłkowej do UE wynosiła 52 000 zł, a więc limit 42 000 zł został przekroczony. W związku z tym od 1 lipca 2021 roku każda faktura związana z WSTO lub TBE musi być opodatkowana stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy.
Przykład 3.
Od 1 września 2023 roku podatnik prowadzi sprzedaż w ramach WSTO i TBE. 5 września 2023 roku sprzedał towary osobie prywatnej z Czech o wartości 40 000 zł, a 10 września 2023 roku wykonał usługę elektroniczną na rzecz osoby prywatnej z Hiszpanii o wartości 5 000 zł. Jak powinny zostać wystawione faktury sprzedaży, jeżeli został przekroczony limit rejestracji do VAT OSS?
Sprzedaż w ramach WSTO na rzecz kontrahenta z Czech powinna być opodatkowana krajową, polską stawką VAT, ponieważ nie spowodowała przekroczenia limitu. Z racji tego, że limit rejestracji do VAT OSS liczony jest jako suma sprzedaży WSTO i TBE do wszystkich krajów UE, faktura o wartości 5 000 zł dotycząca sprzedaży usługi na rzecz kontrahenta z Hiszpanii powinna być opodatkowana stawką VAT właściwą w Hiszpanii. W związku z tym podatnik powinien dokonać rejestracji do VAT OSS lub zarejestrować się do VAT w Hiszpanii.
Czy rejestracja do VAT OSS jest obowiązkowa?
Ustawodawca nie zmusza podatników do korzystania z procedury VAT OSS. Jeżeli limit rejestracji do VAT OSS zostanie przekroczony, przedsiębiorca ma dowolność wyboru, czy chce rozliczać VAT w ramach VAT OSS, czy dokonać rejestracji do VAT w kraju UE, z którego pochodzi nabywca.
Przykład 4.
Podatnik prowadzi sprzedaż wysyłkową, tzw. WSTO, do Niemiec i Czech. W czerwcu 2023 roku wypracował sprzedaż o wartości 40 000 zł do Niemiec i 10 000 zł do Czech. Jak powinien wystawiać faktury, jeżeli nie chce korzystać z procedury VAT OSS?
Z racji tego, że łączna wartość sprzedaży w ramach WSTO wynosi 50 000 zł, podatnik powinien wystawiać faktury ze stawką VAT właściwą dla kraju nabywcy. Rezygnując z rejestracji do VAT OSS, ma obowiązek zarejestrować się do VAT zarówno w Niemczech, jak i Czechach oraz w każdym innym kraju UE, jeśli będzie dokonywał sprzedaży na rzecz kontrahentów z innych krajów UE.
Kiedy można zrezygnować z korzystania z VAT OSS?
Rejestracja do procedury VAT OSS nie jest dożywotnia. Przedsiębiorca, który dokonał rejestracji, składając formularz VIU-R, ma prawo do rezygnacji i rejestracji do VAT w kraju nabywcy. Zgodnie z art. 22a ust. 5 ustawy o VAT podatnik, który zdecydował się na rozliczanie WSTO w ramach VAT OSS, może zrezygnować z korzystania z tej procedury najwcześniej po upływie dwóch kolejnych lat, licząc od dnia dokonania pierwszej dostawy w obrębie tej procedury.
Przykład 5.
Podatnik dokonał rejestracji do VAT OSS dobrowolnie 25 czerwca 2022 roku. Pierwszą dostawę rozliczoną w tej procedurze zrealizował 10 lipca 2022 roku. Kiedy będzie mógł najwcześniej zrezygnować z rozliczania VAT w ramach VAT OSS?
Podatnik musi stosować procedurę VAT OSS przez dwa najbliższe lata. Najwcześniejszym terminem, w którym może z niej zrezygnować, jest 10 lipca 2024 roku.
Podsumowując, limit rejestracji do VAT OSS został ujednolicony i dotyczy całej sprzedaży w ramach WSTO i TBE. Dzięki temu przedsiębiorcy nie muszą kontrolować wysokości sprzedaży w ramach danego kraju UE. Rejestracja do VAT OSS jest dobrowolna, jednak usprawnia rozliczenia podatkowe, ponieważ cała sprzedaż do UE wykazywana jest na jednej deklaracji VIU-DO, którą składa się w Drugim Urzędzie Skarbowym Warszawa-Śródmieście raz na kwartał w języku polskim.
