Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to spółka kapitałowa, która może być utworzona choćby przez jedną osobę. Działa ona przez swoje organy, a nie za pośrednictwem wspólników, jak w przypadku spółek osobowych. Jeżeli ustawa i umowa spółki nie stanowi inaczej, wspólnicy posiadają równe prawa i obowiązki. Bywa również tak, że pozycja niektórych wspólników jest uprzywilejowana, co będzie miało znaczenie m.in. w przypadku głosów na zgromadzeniu wspólników. Wyższa decyzyjność w spółce wiąże się więc z udziałem, jaki posiada w spółce wspólnik, a nie z jego osobą. To w umowie spółki wskazuje się uprzywilejowanie konkretnych udziałów.
Jakie kompetencje ma zgromadzenie wspólników w spółce z o.o.?
Prawo wspólnika w spółce z o.o. to szczególnie prawo do uczestniczenia i głosowania na zgromadzeniu wspólników. Również istotne jest prawo nadzoru nad działalnością spółki przejawiające się w możliwości indywidualnego kontrolowania działania Rady Nadzorczej i Komisji Rewizyjnej.
Wspomniane zgromadzenie wspólników to organ uchwałodawczy spółki. Tworzą go wszyscy wspólnicy. Rozstrzyga on kwestie najistotniejsze dla bytu firmy. Kodeks spółek handlowych wskazuje, że czynności dokonane z pominięciem uchwały zgromadzenia wspólników w przypadku gdy ustawa tego wymaga, są nieważne.
| Art. 17 §1 ksh Jeżeli do dokonania czynności prawnej przez spółkę ustawa wymaga uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej, czynność prawna dokonana bez wymaganej uchwały jest nieważna. |
Zgromadzenie wspólników występuje w dwóch formach, o czym szerzej w dalszej części.
Zwyczajne a nadzwyczajne zgromadzenie wspólników - różnice
Zgromadzenie wspólników może mieć charakter zwyczajny lub nadzwyczajny. Pierwsze z wymienionych zwykle odbywa się 6 miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Zgromadzenie podsumowuje poprzedni rok. Jest to czas na przedstawianie sprawozdań finansowych, składania absolutorium organom spółki, dział zysku i rozmowy na temat ewentualnych strat. Można by ogólnie określić formę zwyczajnego zgromadzenia wspólników jako spotkanie podsumowujące funkcjonowanie spółki.
Zupełnie odmienna jest idea nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników. Już jak sama nazwa wskazuje, jest to spotkanie wspólników niezaplanowane wcześniej i dotyczy często zdarzeń nagłych.
Może być zwołane w każdym czasie. Konieczność zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników następuję w przypadkach określonych przez Kodeks spółek handlowych lub umowie spółki. Kompetentnym organem do zwołania zgromadzenia jest w pierwszej kolejności zarząd spółki. Może również tego dokonać Rada Nadzorcza oraz osoby uprawnione - np. wspólnik reprezentujący przynajmniej 1/10 kapitału - przez wniesienie wniosku do zarządu.
W jaki sposób zwołuje się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników?
Co do zasady, zaproszenia na nadzwyczajne zgromadzenie wspólników są rozsyłane minimum 2 tygodnie przed planowanym zgromadzeniem.
| Art. 232 ksh Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników zwołuje się w przypadkach określonych w niniejszym dziale lub umowie spółki, a także gdy organy lub osoby uprawnione do zwoływania zgromadzeń uznają to za wskazane. |
Należy dbać o prawidłowość zaproszenia. Szczególną uwagę warto zwrócić na jego treść - poprzez dokładne wskazanie daty i miejsca zgromadzenia, wskazanie porządku obrad nie ogólnie, lecz dostatecznie precyzyjnie, dostarczenie wszystkim uprawnionym do głosowania zaproszenia we właściwej formie i na czas. Bagatelizowanie kwestii zaproszenia może skutkować błędnym zwołaniem zgromadzenia, a tym samym doprowadzić nawet do nieważności podjętych uchwał.
W jaki sposób podejmowane są decyzje przez nadzwyczajne zgromadzenie wspólników?
Zwykle porządek obrad nad określonymi sprawami jest z góry ustalony już przy zaproszeniu na nadzwyczajne zgromadzenie wspólników. Co do zasady nie może być zmieniany, chyba że wspólnicy obecni na zgromadzeniu reprezentują cały kapitał spółki. Mogą wówczas obradować nad kwestiami, które nie były planowane.
Wielkość reprezentowanego kapitału ma wpływ na głosy:
-
w przypadku kwestii nieobjętych zaplanowanym i wskazanym w zaproszeniu porządkiem obrad,
-
kiedy nieprawidłowo zwołano nadzwyczajne zgromadzenie wspólników,
-
w przypadku głosowania o dalszym istnieniu spółki, kiedy jest ona na etapie likwidacji.
Wpływ reprezentowanego kapitału na decyzje w spółce z o.o.
Mimo że możliwe jest ukształtowanie w umowie spółki odmiennie kwestii większości głosów, to Kodeks spółek handlowych zakłada pewne zasady. Co do zasady, uchwały podejmowane są bezwzględną większością głosów, co oznacza zgodę więcej niż połowy głosujących.
Wyjątkiem jest zmiana umowy spółki, jej rozwiązanie lub zbycie przedsiębiorstwa. W tych wskazanych przypadkach wymagana jest zgoda ⅔ głosów. Przewidziana jest również większość ¾ głosów w przypadku obradowania o istotnej zmianie przedmiotu działalności spółki, jej łączenia, podziału czy przekształcenia. Jednomyślności wymaga natomiast uchwała o dalszym istnieniu spółki w stadium likwidacji. Zwykle głosowania są jawne, ale istnieje możliwość wyłączenia jawności, np. w sprawach personalnych.
Podsumowując, nadzwyczajne zgromadzenie wspólników może być zwołane przez uprawnione do tego organy spółki. Przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz zapisy w umowie spółki wprost określają, kiedy zachodzi taka konieczność. Podejmowane decyzje na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników mają charakter wyjątkowy.
