Każdemu przedsiębiorcy przysługuje prawo do wycofania z firmy środka trwałego i przekazania go na potrzeby własne. Rodzi to konsekwencje podatkowe w VAT, jeżeli przy zakupie środka trwałego lub jego istotnych części składowych podatnikowi przysługiwało prawo do jego odliczenia. Natomiast na tle podatku dochodowego samo przekazanie na potrzeby własne nie wywołuje skutków podatkowych. Może je jednak spowodować sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne, mimo iż teoretycznie został on już oddany na cele osobiste przedsiębiorcy.
Sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne – rozliczenie przychodu
Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 3 oraz art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności jest odpłatne zbycie środka trwałego wycofanego na potrzeby własne przedsiębiorcy, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wycofano środek trwały na potrzeby własne, nie upłynęło więcej niż 6 lat.
Dlatego też przychód ze sprzedaży środka trwałego przekazanego na potrzeby własne przedsiębiorcy, gdy od wycofania z firmy nie minęło 6 lat, należałoby wykazać jako przychód z działalności, wprowadzając jego wartość do kolumny 8. KPiR – Pozostałe przychody.
Przykład 1.
Pani Basia prowadzi zakład tapicerski, w ramach którego posiada w ewidencji środków trwałych kilka maszyn do szycia. Zdecydowała jednak, że jednej z nich nie będzie już więcej użytkować w ramach działalności i postanowiła przekazać ją na cele prywatne. Po roku od wyłączenia maszyny z działalności postanowiła sprzedać sprzęt. Czy pani Basia musi wykazać przychód za sprzedaż środka trwałego?
Tak, pomimo że sprzęt został wycofany na cele prywatne, to jego sprzedaż w okresie krótszym niż 6 lat powoduje powstanie pozostałego przychodu z działalności.
Przykład 2.
Pan Rafał zdecydował się wyłączyć samochód ze środków trwałych i przekazał go na cele prywatne. Po upływie 7 lat od jego wycofania przedsiębiorca sprzedał ten pojazd. Czy pan Rafał musi wykazać przychód za sprzedaż środka trwałego i wystawić na niego fakturę VAT?
Nie, ponieważ samochód wycofano z działalności, a jego sprzedaż nastąpiła po upływie 6 lat od wycofania, nie powstanie przychód z działalności, a przedsiębiorca rozlicza sprzedaż jako osoba prywatna na podstawie umowy kupna-sprzedaży.
Na gruncie podatku VAT sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż przedmiot ten stanowi już majątek prywatny, a nie firmowy.
Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 sierpnia 2016 roku o sygnaturze ILPP2/4512-1-250/16-5/OA, zgodnie z którą:
„[...] dokonując sprzedaży samochodu wycofanego uprzednio z działalności gospodarczej [...] czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe wynika z faktu, że sprzedaż przez Wnioskodawcę przedmiotowego majątku prywatnego (po wycofaniu go z działalności gospodarczej) stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. Skutkiem powyższego, transakcja zbycia przedmiotowego samochodu nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.
Sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne po upływie 6 lat od momentu jego wycofania na potrzeby osobiste podatnika nie rodzi u przedsiębiorcy konieczności rozliczania przychodu z tego tytułu jako przychodu z działalności gospodarczej.
Koszty a sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne
Dokonując sprzedaży środka trwałego wycofanego na potrzeby własne, wydatki poniesione na nabycie lub wytworzenie środka trwałego pomniejszone o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych (czyli niezamortyzowana część wartości początkowej) mogą być kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu z tytułu odpłatnego zbycia środka trwałego. A zatem w momencie sprzedaży niezamortyzowana część środka trwałego może stanowić koszt podatkowy wykazywany w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki.
Przykład 3.
Pani Iza wycofała na cele prywatne środek trwały o wartości początkowej 12 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 5000 zł. Po 4 latach zdecydowała się na sprzedaż środka trwałego za kwotę 8000 zł. W jaki sposób należy wykazać taką sprzedaż w KPiR?
Ponieważ od wycofania na cele prywatne nie minęło 6 lat, przychód ze sprzedaży w kwocie 8000 zł należy wykazać w kolumnie 8. KPiR – Pozostałe przychody, natomiast reszta niezamortyzowanej kwoty, czyli 7000 zł (12 000 – 5000) może zostać ujęta w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki.
Jeżeli więc następuje sprzedaż środka trwałego, który został wycofany z firmy przed całkowitym zamortyzowaniem, sprzedając go przed upływem terminu 6 lat, przedsiębiorca dokonuje zapisów zarówno po stronie przychodów (pozostałe przychody), jak i po stronie kosztów (pozostałe wydatki). Warto podkreślić, że nawet w przypadku gdy w chwili sprzedaży podatnik nie prowadzi już działalności, ale nie upłynął jeszcze termin 6 lat (licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wycofano środek trwały), przychód z jego sprzedaży należy również wykazać jako przychód, z tym że już w samym zeznaniu rocznym.
Przykład 4.
Przedsiębiorca Rafał zdecydował się na sprzedaż środka trwałego, który wycofał ze swojej działalności 7 lat temu. Czy w tym przypadku sprzedaż środka trwałego również należy rozliczyć jako przychód z działalności?
Nie, ponieważ sprzedaż środka trwałego w ciągu 6 lat od wycofania z działalności powoduje obowiązek rozliczenia przychodu z tego tytułu. W związku z powyższym po upływie tego okresu przychód ze sprzedaży jest wolny od podatku dochodowego.
Możliwość rozliczenia niezamortyzowanej części w kosztach nie pojawi się, ponieważ sprzedaż ma miejsce po upływie 6 lat od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym samochód wycofano z działalności.
Jak wykazać sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne w wFirma.pl?
W systemie wFirma.pl w celu wykazania przychodu w kolumnie 8. KPiR – Pozostałe przychody z tytułu sprzedaży środka trwałego wycofanego na potrzeby własne oraz jego niezamortyzowanej części w kolumnie 13. KPiR – Pozostałe wydatki należy przejść do zakładki: EWIDENCJE » KPIR » DODAJ WPIS. Wówczas wartość przychodu trzeba wprowadzić w pozycji POZOSTAŁE PRZYCHODY. Jeżeli środek trwały nie był całkowicie zamortyzowany, w momencie sprzedaży jego niezamortyzowaną część ujmuje się w pozycji POZOSTAŁE WYDATKI.
