Zdarza się, że podatnik przez zwykłe roztargnienie nie złoży deklaracji do urzędu skarbowego lub dokona tego po terminie. Niestety taka sytuacja może narazić przedsiębiorcę na różnego rodzaju sankcje. Wszelkie opóźnienia w składaniu deklaracji do organów podatkowych grożą karą grzywny, czyli nałożeniem mandatu karnego na podatnika odpowiedzialnego. Przeczytaj i dowiedz się, jakie są sankcje za niezłożenie deklaracji w terminie!
Obowiązkiem osób prowadzących działalność gospodarczą jest obliczanie oraz opłacanie należnych podatków, a co za tym idzie składanie odpowiednich deklaracji. Zgodnie z Kodeksem karnym skarbowym płatnik, który nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji i naraża podatek na uszczuplenie podlega karze grzywny. Kwestia ta dotyczy również osób, które nie złożyły deklaracji w terminie (art. 56 § 4). Stwierdzenie wystąpienia powyżej opisanych sytuacji świadczy o popełnieniu wykroczenia skarbowego.
Mandat karny
Najprostszą formą nakładania grzywien na podatników jest stosowany przez organy podatkowe mandat karny wystawiany za popełnione czyny zabronione będące wykroczeniami skarbowymi. Warunkiem wystawienia jest jednak bezwzględna pewność o popełnionym przez podatnika czynie zabronionym oraz, że nie zachodzi potrzeba wymierzenia surowszej kary.
Wcześniej wspomniany kodeks przewiduje popełnienie czynów zabronionych w sposób umyślny, a także nieumyślny. Wina umyślna polega na tym, że sprawca ma zamiar popełnić zabroniony czyn. W przeciwnym przypadku - nieumyślności, zamiar ten nie występuje, a podatnik popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.
Jednak organy podatkowe często zdają się nie dostrzegać warunków nieumyślności. Natomiast podatnicy, aby uniknąć sporu przed sądem karnym opłacają nałożone grzywny.
Czynny żal
Istnieje jednak sposób na uniknięcie wymierzenia kary za wykroczenie skarbowe, poprzez złożenie przez podatnika tzw. czynnego żalu. Jest to pisemne powiadomienie o popełnieniu czynu zabronionego. Warunkiem, aby uznać instytucję czynnego żalu za słuszną, jest sytuacja, w której nie wszczęto jeszcze postępowania w sprawie niezłożenia deklaracji. Niepodleganie karze w tym przypadku wynika z uregulowań ustawy, a nie od uznania urzędników skarbowych.
Przepis § 1 stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Jeżeli czyn zabroniony nie polega na uszczupleniu tej należności, a orzeczenie przepadku przedmiotów jest obowiązkowe, sprawca powinien złożyć te przedmioty, natomiast w razie niemożności ich złożenia - uiścić ich równowartość pieniężną. Nie nakłada się obowiązku uiszczenia ich równowartości pieniężnej, jeżeli przepadek dotyczy przedmiotów określonych w art. 29 pkt 4.
Według § 3 Jeżeli złożone przedmioty podlegające przepadkowi mogą ulec szybkiemu zniszczeniu lub zepsuciu, ich przechowywanie byłoby połączone z niewspółmiernymi kosztami lub nadmiernymi trudnościami albo powodowałoby znaczne obniżenie ich wartości, organ postępowania przygotowawczego nakłada na sprawcę obowiązek uiszczenia ich równowartości pieniężnej, chyba że przepadek dotyczy przedmiotów określonych w art. 29 pkt 4.
Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie albo przekazane ustnie do protokołu. Zostanie ono uznane za bezskuteczne, jeżeli podatnik złoży je:
- w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
- po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.
Natomiast przepisu § 1 nie stosuje się wobec sprawcy, który:
- kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
- wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
- zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia, o którym mowa w § 1, dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku;
- nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.
Wysokość kary
Kara grzywny może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia, chyba że kodeks stanowi inaczej. Natomiast mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.
