Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz 1447 z późn. zm.) (dalej: ustawa s.d.g.) reguluje podstawowe prawa i obowiązki podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą, a czy definiuje również moment rozpoczęcia działalności?
Rzeczywisty moment rozpoczęcia działalności
Zgodnie z dyspozycją art. 14 ust. 1 ustawy s.d.g. przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: CEIDG) albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Przytoczony oraz żaden inny przepis ustawy s.d.g. nie definiuje pojęcia “faktycznego” momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Zgodnie z praktyką wpis do ewidencji ma charakter deklaratywny. Inaczej mówiąc, nie ustanawia on nowej sytuacji prawnej, a jedynie stwierdza oraz sankcjonuje istniejący już stan rzeczy. Zatem wpis ten ma jedynie walor informacyjny.
Warto wiedzieć! Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 3 listopada 2010 r., sygn. akt IV SA/Po 646/2010: “Sam wpis do ewidencji działalności gospodarczej nie ma charakteru konstytutywnego, lecz deklaratywny i to w zakresie całej jego treści, czyli z punktu widzenia prawa podatkowego czy ubezpieczeniowego znaczenie ma faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej w rozmaitym jej przedmiocie (bez znaczenia więc jest samo zgłoszenie przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej).“ |
Warto wiedzieć! Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 5 marca 2010 r., sygn. akt IV CSK 371/2009: “1. Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności. Określenie przez samego przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności wpisywanej do ewidencji powoduje jedynie istnienia domniemania faktycznego, że ta działalność została podjęta oraz że jest prowadzona, jeśli odpowiedni wpis figuruje nadal w rejestrze. 2. Spółka cywilna, nie mająca statusu przedsiębiorcy, nie może posługiwać się firmą. Występuje jednak w obrocie pod nazwą, która nie korzysta z ochrony prawa firmowego. W kodeksie cywilnym nie uregulowano zasad obierania nazwy spółki cywilnej. Trzeba jednocześnie podkreślić, że nazwa spółki cywilnej nie jest nigdzie rejestrowana.” |
Należy dodać, że na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 7 ustawy s.d.g. wpisowi do CEIDG podlegają m.in. “data rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej”.
Na mocy art. 33 ustawy s.d.g. domniemywa się, że dane w CEIDG są prawdziwe. Informacja podana przez przedsiębiorcę stanowi jego deklarację i ponosi on odpowiedzialność w przypadku niezgodności wpisu ze stanem faktycznym.
Wnioski
Omawiana ustawa s.d.g. nie wprowadza konstrukcji “faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej”, a zatem nie wprowadza definicji, jaką jest moment rozpoczęcia działalności. Wskazówek należy doszukiwać się przede wszystkim dokonując wykładni systemowej, opartej na analizie innych szczegółowych przepisów.
Przykładem może być art. 7 ust. 1 Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Ponadto niezbędne wydaje się zasięgnięcie do bogatego orzecznictwa sądów i poglądów w doktrynie.