Jednorazowa amortyzacja samochodu osobowego - zmiana przepisów od sierpnia 2017

Od 12 sierpnia 2017 r. wprowadzono zmiany w ustawach o podatkach dochodowych mające na celu ułatwienia dla przedsiębiorców. Powyższe ułatwienia mają zwiększyć chęć inwestowania wśród przedsiębiorców, a tym samym pobudzić gospodarkę. Podsumowując, ustawodawca wprowadzając zmiany, chciał stworzyć mechanizm stymulujący inwestycje dokonywane przez przedsiębiorców.

Ustawa wprowadzająca zmiany

Powyższe zmiany umożliwiające jednorazową amortyzację zostały wprowadzone ustawą z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od dochodowego od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1448). Zmiany wprowadzono w art. 16k ust. 14–21 ustawy o CIT oraz art. 22k ust. 14–21 ustawy o PIT.

Czy każdy przedsiębiorca może skorzystać z jednorazowej amortyzacji?

Zmiana ustaw o podatkach dochodowych PIT i CIT nie wprowadza żadnych ograniczeń co do wielkości przychodów podatnika chcącego skorzystać z jednorazowej amortyzacji. Przed zmianą przepisów z jednorazowej amortyzacji mogli skorzystać tylko tzw. mali podatnicy. Obecnie każdy podatnik bez względu na wielkość osiąganych przychodów może skorzystać z jednorazowej amortyzacji. 

Jednorazowa amortyzacja i obowiązujące limity

W świetle unormowań nowelizacji przedsiębiorcy będą mogli dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej nabytych fabrycznie maszyn i urządzeń. Wprowadzono limit jednorazowej amortyzacji, jaki może dokonać podatnik w ciągu roku podatkowego. Wysokość odpisów nie może przekroczyć w roku podatkowym 100 000 zł. Jednocześnie wprowadzono zmianę dotyczącą wysokości wartości inwestycji w środek trwały, która powinna wynosić co najmniej 10 000 zł. Kwota 10 000 zł może dotyczyć kilku zakupów środków trwałych.

Przykład 1.

Przedsiębiorca dokonał zakupu komputera, mebli biurowych oraz wielofunkcyjnego urządzenia do drukowania. Zakup poszczególnych środków trwałych wynosił: komputer - 3800 zł, meble biurowe  - 6500 zł, urządzenie do drukowania - 4800 zł. Wartość każdego z zakupionych środków trwałych nie przekroczyła kwoty 10 000 zł, jednak ich suma przekroczyła tę kwotę. Tym samym podatnik może dokonać jednorazowej amortyzacji wszystkich zakupionych środków trwałych.

Czy zakup używanych środków trwałych podlega jednorazowej amortyzacji?

Przedsiębiorca, chcąc dokonać jednorazowej amortyzacji, musi pamiętać, że nie każdy zakupiony środek trwały można amortyzować jednorazowo. Należy przypomnieć, że jednorazowa amortyzacja dotyczy tylko nowych środków trwałych. Z uzasadnienia do projektu zmian wynika, że pod pojęciem „fabrycznie nowe" należy rozumieć środki trwałe, które nie były jeszcze wykorzystywane ani przez sprzedawcę, ani przez nabywcę. Tym samym zakup środków trwałych, które były już używane, nie podlega nowym unormowaniom dotyczącym jednorazowej amortyzacji. Ponadto jednorazowej amortyzacji nie podlegają środki trwałe wytworzone we własnym zakresie przez podatnika.

Przykład 2.

Podatnik we własnym zakresie wytworzył maszynę do sortowania warzyw. Koszt wytworzenia maszyny wyniósł około 95 000 zł. Mimo że wartość środka trwałego nie przekroczy limitu 100 000 zł, podatnik nie będzie mógł dokonać jednorazowej amortyzacji.

Samochód osobowy w rozumieniu ustaw o podatkach dochodowych

Samochód osobowy to pojazd samochodowy w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

1. pojazdów samochodowych mających jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą:

• klasyfikowanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub

• z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków,

2. pojazdów samochodowych, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu,

3. pojazdów specjalnych o przeznaczeniach: agregat elektryczny/spawalniczy, do prac wiertniczych, koparka, koparko-spycharka, ładowarka, podnośnik do prac konserwacyjno-montażowych, żuraw samochodowy,

4. pojazdów specjalnych o przeznaczeniu pogrzebowym, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony,

5. pojazdów specjalnych o przeznaczeniu jako bankowóz typu A lub B, jeżeli mają jeden rząd siedzeń albo ich dopuszczalna masa całkowita jest większa niż 3 tony.

Czy zakup samochodu osobowego daje prawo do jednorazowej amortyzacji?

Samochody firmowe to najczęściej kupowane środki trwałe. Przedsiębiorcy często zmieniają swoją flotę samochodową. Wartość zakupu nowego samochodu osobowego jest wyższa niż 10 000 zł. Tym samym warunek wysokości nakładów na zakup nowego środka trwałego jest spełniony.

Przykład 3.

Przedsiębiorca zajmujący się handlem hurtowym postanowił zwiększyć skalę swojej działalności i w tym celu zatrudnił trzech przedstawicieli handlowych. Zakupił dla nowo przyjętych handlowców trzy nowe samochody osobowe. Wartość każdego z samochodu wynosiła 33 000 zł. Tym samym wartość zakupu przekroczyła kwotę 10 000 zł oraz nie przekroczyła kwoty 100 000 zł. Mimo że zakup dotyczy nowych środków trwałych, a jego wartość mieści się w limitach określonych w ustawach, przedsiębiorca nie będzie mógł dokonać jednorazowej amortyzacji zakupionych samochodów.

Ustawodawca uznał, iż prawo do dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego przewidziano tylko dla środków trwałych zaliczonych do grupy 3–6 i 8 klasyfikacji środków trwałych.

Środki trwałe zaliczamy do grupowań:

1. kotły i maszyny energetyczne (KŚT 3),

2. maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania (KŚT 4),

3. maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne (KŚT 5),

4. urządzenia techniczne (KŚT 6),

5. środki transportu (KŚT 7), z wyłączeniem samochodów osobowych (w rozumieniu art. 5a pkt 19a ustawy o PIT oraz art. 4a pkt 9a ustawy o CIT - patrz tabela),

6. narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie (KŚT 8).

Ustawodawca tym samym wyłączył możliwości skorzystania z jednorazowej amortyzacji przy zakupie nowych samochodów osobowych. Zakup samochodów osobowych nie mieści się w grupie KŚT od 3-6 oraz 8.

Wpłata zaliczki na zakup środków trwałych

Przepisy pozwalają również, aby podatnik zaliczył do kosztów podatkowych wpłatę na poczet nabycia fabrycznie nowego środka trwałego, którego dostawa zostanie zrealizowana w następnych okresach sprawozdawczych. Podatnicy mogą więc zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów również poczynioną wpłatę (np. w formie zaliczki) w roku, w którym ją ponieśli, do wysokości limitu 100 000 zł, mimo że faktyczne nabycie środka trwałego może mieć miejsce w roku następnym.