W przypadku zaległości podatkowych względem urzędu skarbowego podatnik jest zobowiązany do zapłaty kwoty wraz z odsetkami za zwłokę. Warto w tym miejscu wskazać, że w pewnych okolicznościach może liczyć on na zwrot nadpłaty wraz z odsetkami. W poniższym artykule postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jakie warunki muszą zostać spełnione, aby podatnik mógł otrzymać zwrot nadpłaty z odsetkami, oraz od którego momentu możliwe jest oprocentowanie zwrotu podatku.
Nadpłata podatku oraz termin zwrotu
Jak podaje definicja legalna zawarta w art. 72 Ordynacji podatkowej, za nadpłatę uważa się kwotę:
- nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
- podatku pobranego przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
- zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
- zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie bądź w wysokości większej od należnej.
W praktyce z nadpłatą podatku najczęściej mamy do czynienia w sytuacji, gdy podatnik zapłaci więcej podatku, niż powinien. Kwota nadwyżki stanowi nadpłatę, która podlega zwrotowi. W zakresie podatku dochodowego nadpłata powstaje z dniem złożenia deklaracji rocznej.
W przypadku złożenia korekty deklaracji rocznej nadpłata podlega zwrotowi w terminie:
- 45 dni od dnia jej skorygowania – w przypadku skorygowania za pomocą środków komunikacji elektronicznej zeznania,
- 3 miesięcy od dnia upływu terminu do wniesienia sprzeciwu – w przypadku skorygowania zeznania w trybie czynności sprawdzających,
- 3 miesięcy od dnia jej skorygowania – w innych przypadkach niż określone powyżej.
Oprocentowanie zwrotu podatku
Jak stanowi art. 78 § 1 Ordynacji podatkowej, nadpłaty podlegają oprocentowaniu w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych. Aktualnie (od 6 maja 2022 roku) jest to 13,5% w skali roku.
Możliwe jest zatem otrzymanie nadpłaty wraz z odsetkami od urzędu skarbowego, jednakże odbywa się to pod szczególnymi warunkami. WSA w Gdańsku w wyroku z 19 października 2016 roku (I SA/Gd 787/16) stwierdził, że pomimo tego, że treść art. 78 § 1 OP może sugerować, że oprocentowaniu podlega każda nadpłata, to faktycznie oprocentowanie przysługuje jedynie w ściśle określonych przez prawo przypadkach. Zamknięty katalog tych przypadków reguluje art. 78 § 3 Ordynacji podatkowej.
Jak czytamy w art. 78 § 3 pkt 4 oraz pkt 4a Ordynacji podatkowej, oprocentowanie przysługuje od dnia powstania nadpłaty, jeżeli:
- nadpłata nie została zwrócona w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia korekty deklaracji podatkowej lub od dnia skorygowania deklaracji w ramach czynności sprawdzających,
- nadpłata nie została zwrócona w terminie 45 dni od dnia złożenia korekty deklaracji za pomocą środków elektronicznych.
Jak widać z przedstawionych regulacji, obliczanie oprocentowania nadpłaty w takim przypadku odbywa się od dnia jej powstania, a nie od dnia upływu terminu na jej zwrot.
W tym miejscu warto również przywołać treść wyroku WSA w Warszawie z 21 maja 2008 roku (III SA/Wa 240/08), gdzie sąd wskazał, że oprocentowanie nadpłaty przysługuje od dnia, w którym podatnik poinformował organ podatkowy o istnieniu nadpłaty, a więc od dnia, w którym organ powziął informację o nadpłacie.
Jeżeli więc organ podatkowy, w określonych w ustawie terminach, nie wykona ciążących na nim obowiązków, Skarb Państwa będzie obowiązany zrekompensować podatnikowi pozbawienie go możliwości korzystania z nadpłaconych środków pieniężnych, ale tylko za okres, w którym był pozbawiony tej możliwości z winy organu podatkowego, a nie za okres, w którym był pozbawiony tej możliwości z powodu błędów popełnionych przez podatnika przy dokonywaniu samoobliczenia podatku.
Aby można było mówić o oprocentowaniu nadpłaty, musi być zatem najpierw dokonany jej zwrot. Dopiero wówczas można bowiem obliczyć wysokość tego oprocentowania i określić jego kwotę, gdy znana będzie data dokonania tego zwrotu.
Przykład 1.
Podatnik złożył 30 kwietnia 2019 roku deklarację podatkową PIT-37 za 2018 rok, z której wynikał podatek do zapłaty. 10 maja 2022 roku podatnik złożył papierową korektę PIT-37 za 2018 rok, wykazując ulgę prorodzinną, która mu przysługiwała. W konsekwencji powstała nadpłata. Organ podatkowy ma obowiązek dokonania zwrotu w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia skorygowania deklaracji, czyli do 10 sierpnia 2022 roku.
Przykład 2.
Biorąc pod uwagę dane z poprzedniego przykładu, załóżmy, że organ podatkowy dokonał zwrotu nadpłaty dopiero 10 września 2022 roku. To oznacza, że odsetki będą naliczane od dnia powstania nadpłaty, czyli od 10 maja 2022 roku, a nie od 10 sierpnia 2022 roku.
Warto także dodać, że zgodnie z art. 78 § 2 Ordynacji podatkowej nadpłaty, których wysokość nie przekracza dwukrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, nie podlegają oprocentowaniu. Chodzi zatem o kwoty nadpłaty nieprzekraczające 23,20 zł.
Należy zatem pamiętać, że przywołany art. 78 § 1 Ordynacji podatkowej nie ustanawia generalnej zasady, zgodnie z którą wszystkie nadpłaty podlegają oprocentowaniu.
Nie wystarczy wskazać istnienia nadpłaty, aby można było automatycznie domagać się jej zwrotu wraz z oprocentowaniem. Dla jej oprocentowania trzeba także wykazać, że należy do katalogu nadpłat, o których mowa w przepisie art. 78 § 3 Ordynacji podatkowej.
W podatkach powstających z mocy prawa w sytuacji, gdy nie została wydana decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego, nadpłaty zwracane są – z pewnymi wyjątkami – z oprocentowaniem jedynie wówczas, gdy organ podatkowy nie zachował terminów przewidzianych do ich zwrotu.
Odpowiadając zatem na pytanie postawione w tytule, należy wskazać, że możliwe jest uzyskanie zwrotu nadpłaty wraz z oprocentowaniem, jednak odbywa się to tylko w warunkach określonych w przepisach prawa. Podatnik nie może wnioskować o zwrot nadpłaty z odsetkami na podstawie innych przyczyn niż te wynikające z art. 78 § 3 Ordynacji podatkowej.
