Przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą zobowiązani są do opłacania podatków – podatku dochodowego oraz w przypadku czynnych podatników VAT dodatkowo podatku od towarów i usług (potocznie zwanego VAT) czy innych podatków, np. od nieruchomości. W związku z tym często się zdarza, że podatnik dokonuje nadpłaty podatku do urzędu skarbowego. W wyniku tego może on ubiegać się o zwrot nadpłaty podatku poprzez złożenie właściwego wniosku. Niekiedy urzędy skarbowe przedłużają zwrot nadpłaty podatku, jednakże czy mają takie prawo oraz czy w związku z tym organ podatkowy powinien do zwrotu nadpłaty dodać odsetki z tytułu zwłoki?
Jak ubiegać się o zwrot nadpłaty podatku?
Wielu płatników bądź inkasentów może mieć zebraną w urzędzie skarbowym nadwyżkę podatku. Ustawodawca w art. 72 § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje, że poprzez nadwyżkę podatku należy rozumieć m.in. nadpłacony lub niezależnie zapłacony podatek, podatek pobrany niezależnie (np. w przypadku gdy wystąpiło zdarzenie, w następstwie którego został zapłacony podatek, a zdarzenie to nie powinno być opodatkowane) czy w wysokości większej od należnej.
Reasumując, w związku z tym, że podatnicy zobowiązani są do regulowania podatków wyłącznie w wysokości wynikającego z deklaracji czy wyliczeń zobowiązania podatkowego (zgodnych z obowiązującymi przepisami), to gdy zostanie przez nich wpłacona kwota wyższa niż powinna, mogą oni wówczas ubiegać się o zwrotnadpłaty podatku.
Żadne przepisy nie wskazują wprost, jak ma wyglądać wniosek, jednakże przyjęło się, że powinien on zawierać następujące elementy:
- dane wnioskodawcy:
-
imię i nazwisko bądź nazwę podatnika (płatnika lub inkasenta),
-
adres zamieszkania bądź siedziby,
-
numer PESEL bądź NIP;
- dane organu podatkowego, do którego kierowany jest wniosek (właściwego naczelnika urzędu skarbowego);
- określenie rodzaju podatku oraz okresu rozliczeniowego, w którym występuje nadpłata;
- określenie wysokości nadpłaty;
- wyczerpująco przedstawiony stan faktyczny uzasadniający złożony wniosek.
W przypadku gdy nadpłata podatku wynika ze złożonej korekty deklaracji bądź zeznania rocznego, wniosek należałoby złożyć wraz z korektą. Dodatkowo podatnik powinien mieć na uwadze, że prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, czyli po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Kiedy następuje zwrot nadpłaty podatku?
Nadpłata podatku podlega zwrotowi w terminie wskazanym w art. 77 § 1 Ordynacji podatkowej. Przy czym należy mieć na uwadze, że terminy te są różne w zależności od rodzaju podatku, u którego powstała nadpłata oraz okoliczności jej powstania.
Przykładowo organ podatkowy zobowiązany jest zwrócić nadpłatę w terminie:
- 30 dni od dnia wydania nowej decyzji – jeżeli nadpłata powstała w związku z uchyleniem albo stwierdzeniem nieważności decyzji;
- 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę lub określającej wysokość nadpłaty;
- 30 dni od dnia wydania decyzji o zmianie, uchyleniu albo stwierdzeniu nieważności decyzji – jeżeli w związku z uchyleniem albo stwierdzeniem nieważności decyzji nie wystąpi obowiązek wydania nowej decyzji;
- 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania (np. formularza PIT-28, PIT-37, PIT-36, PIT-36L) lub deklaracji.W przypadku gdy podatnik skorzysta z usługi e-PIT (obecnie działająca tylko dla zeznań rocznych PIT-37), obowiązywać go będzie krótszy termin na zwrot nadpłaty podatku, który będzie wynosił 45 dni.Zwrot nadpłaty podatku VAT nastąpić może na wskazany w przypadku osób fizycznych rachunek bankowy na druku CEIDG-1 bądź w sytuacji gdy podatnik go nie posiada – w gotówce. Przy czym należy mieć na uwadze, że w przypadku gdy zwrot nadpłaty podatku odbywa się w formie gotówkowej przekazem pocztowym, urząd ma prawo pomniejszyć wartość zwróconej nadpłaty o poniesione koszty pocztowe. W przypadku szczególnym, tj. gdy nadpłata, której wysokość nie przekracza dwukrotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli nie wskazano rachunku, na który ma zostać zwrócona, podlega zwrotowi w kasie.
Przedłużanie decyzji a zwrot nadpłaty podatku bez odsetek
Zwrot nadpłaty podatku powinien zostać dokonany przez organ podatkowy w odpowiednim terminie w zależności od okoliczności, w którym powstała nadpłata. W sytuacji gdy organ podatkowy nie dokona zwrotu we wskazanym w przepisach Ordynacji podatkowej terminie, to podatnikowi przysługiwać będzie oprocentowanie wartości nadpłaty w wysokości równej wysokości odsetek za zwłokę, pobieranych od zaległości podatkowych.
„Oprocentowanie przysługuje:
1) w przypadkach przewidzianych w art. 77 § 1 pkt 1 i 3 – od dnia powstania nadpłaty, a jeżeli organ podatkowy nie przyczynił się do powstania przesłanki zmiany lub uchylenia decyzji, a nadpłata nie została zwrócona w terminie - od dnia wydania decyzji o zmianie lub uchyleniu decyzji;
3) w przypadkach przewidzianych w art. 77 § 1 pkt 2 i pkt 6 – od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze skorygowanym zeznaniem (deklaracją):
a) jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę,
b) jeżeli decyzja stwierdzająca nadpłatę nie została wydana w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, chyba że do opóźnienia w wydaniu decyzji przyczynił się podatnik, płatnik lub inkasent,
c) jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie, o którym mowa w art. 77 § 1 pkt 6, chyba że do opóźnienia w zwrocie nadpłaty przyczynił się podatnik, płatnik lub inkasent;
4) w przypadku przewidzianym w art. 77 § 1 pkt 5 i § 2 pkt 2 i 3 – od dnia powstania nadpłaty, jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji, o których mowa w art. 73 § 2 pkt 1-3, lub od dnia skorygowania zeznania lub deklaracji w trybie art. 274 lub art. 274a,
4a) w przypadkach przewidzianych w art. 77 § 1 pkt 5a i § 2 pkt 1 - od dnia powstania nadpłaty, jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 45 dni od dnia złożenia zeznania, o którym mowa w art. 73 § 2 pkt 1, lub od dnia skorygowania zeznania w trybie art. 274 lub art. 274a.”
Niemniej jednak w celu obrony przed takim działaniem urzędu skarbowego podatnicy mogą zaskarżyć urząd w pierwszej kolejności do sądu krajowego i następnie, gdy sądy krajowe wskazują wyrok na niekorzyść podatnika, dokonać zgłoszenia co do zasady o naruszenie prawa unijnego do Trybunału Sprawiedliwości UE (tj. TSUE).
Stanowisko dotyczące braku obowiązku zapłaty odsetek wraz ze zwrotem nadpłaty podatku przez organ podatkowy zostało niedawno ukazane w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 maja 2017 r., o sygn. akt II FSK 971/15. Podobnie NSA orzekł 22 czerwca 2016 r. (sygn. akt I GSK 1821/14) oraz WSA w Lublinie z 8 lutego 2017 r. (sygn. akt I SA/Lu 879/16, nieprawomocne).
