Wymyśliłam oryginalny sposób ozdabiania ulotek reklamowych. Nie wdrożyłam go jeszcze, ale opowiedziałam o nim znajomej. Jakiś czas później zauważyłam, że wykorzystała moją koncepcję na szyldzie swojego sklepu. Czy mam prawa autorskie do pomysłu na ten wzór? Czy mogę zażądać od niej, by usunęła ozdobę z szyldu?
Luiza, Kolbuszowa
Polskie prawo autorskie nie chroni idei, a jedynie jej urzeczywistnienie, czyli utwór. Według art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Art. 1. 1. Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). |
Kluczowe jest w tym kontekście pojęcie utrwalenia, czyli zapisania na nośniku materialnym - dopóki pomysłodawca tego nie dokona, mamy do czynienia jedynie z koncepcją, która nie może być chroniona w takim zakresie jak utwór. Równie ważny jest sam charakter koncepcji - jeśli ma Pani na myśli konkretne wykonanie ozdoby, gotowy wzór lub symbol, po zapisaniu i upublicznieniu miałaby Pani do niego prawa autorskie. Jeżeli jednak pomysł opiera się na ogólnych zarysach, czyli na przykład na doborze kolorów, zastosowaniu konkretnych materiałów, nie podlega ochronie prawnoautorskiej. Wskazuje to również sam ustawodawca w art. 1 ust. 2. tego samego aktu prawnego:
Art. 1. 21 Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. |