Polscy przedsiębiorcy przy transakcjach z kontrahentami z zagranicy bardzo często posługują się instytucją refakturowania. Jak wskazuje praktyka, refakturowanie usług na rzecz zagranicznego kontrahenta usług kupionych w Polsce przysparza przedsiębiorcom niemałych problemów.
Refakturowanie usług polega na zafakturowaniu przez jeden podmiot innemu podmiotowi odsprzedaży usług bez doliczania marży. Jego celem jest przeniesienie kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzysta. Refaktura jest więc normalną fakturą, tyle że wystawioną przez podmiot pośredniczący między właściwym usługodawcą a rzeczywistym nabywcą usługi.
Regulacje dotyczące refakturowania znajdują się także w ustawie o VAT w art. 8 ust. 2a. Zgodnie z nimi w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot refakturujący daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej, traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Zatem podatnik biorący udział w odsprzedaży usługi wystawia za świadczącego faktury dokumentujące wyświadczenie tej usługi bez uwzględnienia marży.
W praktyce oznacza to, że polski podatnik, refakturując usługi na rzecz zagranicznego kontrahenta, powinien zachować się tak, jakby sam wyświadczył tę usługę. W tym celu powinien również ustalić właściwe miejsce świadczenia (opodatkowania) oraz stawkę.
-
wiąże się z opodatkowaniem VAT w Polsce, jeśli miejsce dokonania dostawy odsprzedawanego towaru lub miejsce świadczenia odsprzedawanej usługi znajduje się na terytorium Polski; w takim przypadku wystawiana refaktura powinna zawierać stawkę podatku właściwą dla odsprzedawanego towaru lub usługi,
-
nie wiąże się z opodatkowaniem VAT w Polsce, jeśli miejsce dokonania dostawy odsprzedawanego towaru lub miejsce świadczenia odsprzedawanej usługi nie znajduje się na terytorium Polski; w takim przypadku wystawiana refaktura powinna być fakturą uproszczoną, a więc fakturą bez stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.
Poniżej prezentujemy najczęściej występujące usługi refakturowane na zagranicznego kontrahenta.
Refakturowanie usług hotelowych
W przypadku usług związanych z nieruchomościami zastosowanie znajdzie szczególna regulacja dotycząca ustalenia miejsca świadczenia.
Zgodnie z art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym:
-
usług świadczonych przez rzeczoznawców,
-
usług świadczonych przez pośredników w obrocie nieruchomościami,
-
usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi,
-
usług użytkowania i używania nieruchomości,
-
usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego
- jest miejsce położenia nieruchomości.
Takie uregulowania oznaczają, że w przypadku gdy hotel położony jest w Polsce, to w wystawianej kontrahentowi zagranicznemu refakturze (fakturze) należy zastosować stawkę VAT krajową, a więc identyczną jaka wynika z faktury pierwotnej wystawionej przez hotel. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w piśmie z 23 czerwca 2008 r., nr IPPP1-443-901/08-4/MP, w którym czytamy:
Usługi hotelowe niewątpliwie są usługami związanymi z nieruchomościami. Dla tego typu usług miejscem świadczenia jest miejsce położenia nieruchomości. Jeżeli miejscem świadczenia usług hotelowych będzie terytorium Polski wówczas, refakturując przedmiotowe usługi na klientów należy wykazać podatek należny według stawki podatkowej obowiązującej w kraju.
(…) W przypadku usług hotelowych, których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium Polski, rozliczenie podatku związanego z przedmiotowymi usługami odbywa się na zasadach obowiązujących w państwie miejsca świadczenia.
Refakturowanie usług transportu pasażerskiego na rzecz zagranicznego podatnika
Miejsce świadczenia usług transportu pasażerów znajduje się w miejscu, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości (art. 28f ust. 1 ustawy o VAT).
Dlatego też należy uznać, iż odsprzedaż usług transportu pasażerów na terytorium Polski podlega opodatkowaniu VAT w Polsce, a więc powinna być dokumentowana fakturami z naliczonym polskim podatkiem VAT. Natomiast odsprzedaż usług transportu pasażerów poza terytorium Polski nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce, a więc powinna być dokumentowana fakturami uproszczonymi.
Z kolei miejsce świadczenia (odsprzedaż) usług transportu międzynarodowego osób środkami transportu morskiego lub lotniczego znajduje się w całości na terytorium Polski (§ 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług). W konsekwencji odsprzedaż biletów lotniczych oraz morskich na trasach z i do Polski podlega opodatkowaniu VAT w Polsce, a więc powinna być dokumentowana fakturami „krajowymi” ze stawką 0%. Warunkiem zastosowania stawki 0% jest posiadanie międzynarodowego biletu lotniczego, promowego lub okrętowego (art. 83 ust. 1 pkt 23 w zw. z art. 83 ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT).
Polecamy:
