Samozatrudnienie z roku na rok staje się coraz popularniejszym zjawiskiem. Polega ono na tym, że pracownik rejestruje działalność gospodarczą w celu świadczenia usług dla swojego przełożonego. Przeczytaj, jakie są plusy i minusy samozatrudnienia.
Samozatrudnienie - na czym polega
Najczęściej cały proces samozatrudnienia u byłego przełożonego zaczyna się od rozwiązania z nim umowy o pracę. Następnie przedsiębiorca zakłada własną firmę, która będzie świadczyć usługi na rzecz byłego szefa. Zakres obowiązków najczęściej pozostaje ten sam, ale w sposób znaczący zmienia się kwestia opodatkowania. Od momentu samozatrudnienia, początkujący przedsiębiorca musi przejąć sprawy podatkowe i ZUS. Dlatego też warto przed podjęciem decyzji zastanowić się, czy samozatrudnienie faktycznie przyniesie nam korzyści finansowe.
Samozatrudnienia a koszty przychodów i ZUS
Podstawową zaletą samozatrudnienia jest zaliczenie w koszty faktycznie poniesionych wydatków. Koszt uzyskania przychodu według przepisów to: koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Koszty te są ustalone z góry w trakcie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i wynoszą 111,25 zł miesięcznie (poza wyjątkami zawartymi w ustawie o updof).
Wybierając opcję samozatrudnienia, należy również pamiętać o opłacaniu składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które mają charakter obowiązkowy. W tym przypadku wysokość składek kształtuje się niezależnie od osiąganych przychodów. Jeśli jednak właściciel działalności zamierza wykonywać usługi na rzecz byłego pracodawcy, nie przysługują mu preferencyjne składki ZUS dla nowych przedsiębiorców. Natomiast w przypadku zawarcia umowy o pracę - jej wysokość ustala się na podstawie wynagrodzenia za pracę, a jej poprawne wyliczenie i odprowadzenie obowiązuje wyłącznie od pracodawcy.
Samozatrudnienie a opodatkowanie działalności
Opodatkowanie wg skali podatkowej
Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się świadczyć usługi na rzecz byłego przełożonego, musi wybrać formę opodatkowania. Jednak w pierwszym roku prowadzenia działalności (z uwagi na wykonywanie usług na rzecz byłego pracodawcy) przedsiębiorca ma możliwość opodatkowania działalności jedynie na zasadach ogólnych - przy zastosowaniu skali podatkowej 18% i 32% (w przypadku progu wyższego niż 85 528zł). Wiąże się to z tym, że samozatrudniony będzie musiał odprowadzać zaliczki na poczet podatku dochodowego do odpowiedniego US.
Opodatkowanie podatkiem liniowym
Zmiany opodatkowania na formę liniową według stawki 19% przedsiębiorca będzie mógł dokonać dopiero po roku prowadzenia działalności. Zmiany dokonuje się po zakończeniu roku podatkowego w terminie do 20 stycznia. Samozatrudniony nie będzie miał możliwości zmiany na formę liniową podatku w przypadku, gdy wykonywane przez niego usługi na rzecz byłego pracodawcy będą zbieżne do tych, które wynikały wcześniej z umowy o pracę. Możliwość zmiany formy opodatkowania nastąpi dopiero, gdy rachunki lub faktury będą potwierdzać inny zakres usług od tych, które wynikały ze stosunku pracy.
Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Ryczałt jest uproszczoną formą rozliczenia i jest możliwy, gdy roczny dochód nie przekracza 150 tys. euro. Wysokość podatku zależy od wysokości przychodów, dlatego też nie można w takim wypadku odliczać kosztów uzyskania przychodów. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi w zależności od profilu prowadzonej działalności: 20% przychodów, 17%, 8,5%, 5,5%, 3,0%.
Samozatrudniony nie będzie miał możliwości wybrania formy opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w przypadku gdy zaczyna prowadzenie działalności:
samodzielnie lub
w spółce.
Jednak tylko w przypadku, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników przed rozpoczęciem działalności (w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy), wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki. Wynika to z art. 8 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Opodatkowanie kartą podatkową
Samozatrudniony u byłego pracodawcy może wybrać opodatkowanie działalności kartą podatkową, tylko w przypadku, gdy nie świadczy na jego rzecz usług, które wynikały uprzednio z umowy o pracę.
Współpraca między byłym pracodawcą a samozatrudnionym znacznie odciąża podatkowo obie strony. Jednak przed podjęciem decyzji, należy przede wszystkim przemyśleć tę kwestię pod kątem podatku dochodowego oraz opłacania składek ZUS, przy których nie będzie możliwości wyboru składek preferencyjnych.
