Prowadzę działalność gospodarczą i dwa miesiące temu wziąłem samochód w leasing, w związku z czym otrzymałem fakturę za pierwszą ratę leasingową oraz opłatę manipulacyjną za podpisanie umowy. W trakcie użytkowania samochodu zauważyłem, że posiada on pewną wadę i postanowiłem rozwiązać umowę leasingową. Czy jestem zobowiązany skorygować odliczenie VAT od poniesionych kosztów związanych z leasingiem? Jakie są skutki w VAT przy wcześniejszym rozwiązaniu umowy leasingowej?
Mateusz, Sieradz
Jeśli podatnik postanowił rozwiązać umowę leasingu, a wcześniej dokonywał odliczeń podatku VAT, nie musi zapisów korygować. Leasingobiorca, który otrzymuje faktury w związku z leasingiem, nabywa prawo do korzystania z pojazdu. Wydatki wynikające z bieżącego użytkowania samochodu, w tym raty leasingowe i inne opłaty, nie podlegają jego korekcie.
Leasing operacyjny – skutki podatkowe
Leasing operacyjny stanowi umowę zawieraną pomiędzy dwoma stronami (leasingobiorcą a leasingodawcą), która polega na przekazaniu przez leasingodawcę prawa do użytkowania przedmiotu leasingu dla leasingobiorcy. Leasingobiorca na podstawie umowy jest zobowiązany do płacenia rat przez określony termin ustalony w umowie. W ratach leasingowych są zawarte opłaty wstępne, ubezpieczenia, gwarancje, opłaty manipulacyjne. Zgodnie z art. 23b ust. 1 ustawy o PIT opłaty ponoszone przez korzystającego w ramach używania środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych stanowią:
-
przychód dla finansującego;
-
koszt uzyskania przychodu dla korzystającego.
Należy jednak pamiętać, że aby opłaty były przychodem lub kosztem, muszą być spełnione określone warunki:
-
umowa leasingu musi być zawarta na określony czas (co najmniej 40% okresu amortyzacji), jeżeli przedmiot umowy leasingu stanowią rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, które podlegają odpisom amortyzacyjnym;
-
umowa leasingu musi być zawarta na co najmniej 5 lat, jeśli przedmiot umowy stanowią nieruchomości, które podlegają odpisom amortyzacyjnym;
-
umowa leasingu musi być zawarta na określony czas, w przypadku gdy korzystający jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej;
-
suma opłat ustalona w umowie leasingu odpowiada co najmniej wartości początkowej używanych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (stanowiących przedmiot umowy), która jest pomniejszona o podatek VAT;
-
suma opłat ustalona w umowie leasingu odpowiada co najmniej wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy w przypadku zawarcia następnej umowy leasingu używanych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (stanowiących przedmiot umowy) przez finansującego.
Zgodnie z powyższym, jeśli zostaną spełnione określone warunki, rata leasingowa jest dla finansującego przychodem, co oznacza, że leasingowany przedmiot jest własnością finansującego, który podlega odpisom amortyzacyjnym po jego stronie. Natomiast kosztem uzyskania przychodu dla korzystającego jest rata leasingowa i co do zasady inne wydatki związane z umową leasingu. Co ważne, jeśli leasingobiorca jest czynnym podatnikiem VAT, a pojazd służyć będzie w opodatkowanej działalności gospodarczej, wówczas przysługiwać mu będzie odliczenie VAT w 100% (w przypadku użytku tylko firmowego, jeśli spełnione są odpowiednie warunki) lub 50% (w przypadku użytku prywatno-firmowego).
Poniżej przedstawiamy podsumowanie skutków podatkowych w leasingu operacyjnym:
| Leasingobiorca | Leasingodawca | |
| Własność przedmiotu umowy | - | Po stronie leasingodawcy |
| Podatek VAT | Odliczenie podatku VAT naliczonego z rat leasingowych | Naliczenie podatku VAT należnego w ramach naliczanych rat leasingowych |
| Koszty uzyskania przychodu | Rata leasingowa w wartości netto wraz z opłatami | Amortyzacja przedmiotu umowy |
Skutki w VAT przy wcześniejszym rozwiązaniu umowy leasingowej a opłata manipulacyjna
Ustawodawca z góry określił, w jakich sytuacjach konieczne jest dokonanie korekty podatku VAT naliczonego. W związku z tym, analizując art. 90b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, korekty podatku naliczonego należy dokonywać w sytuacji, gdy samochód:
-
został nabyty z pełnym prawem do odliczenia podatku VAT z powodu użytkowania go wyłącznie w celach służbowych, a następnie przez 60 miesięcy od nabycia podatnik decyduje się na użytkowanie pojazdu także w celach prywatnych (zmniejszenie podatku VAT naliczonego);
-
został nabyty z możliwością odliczenia VAT w 50%, a następnie przez 60 miesięcy od nabycia podatnik dokonuje sprzedaży pojazdu na fakturę VAT lub przekazuje samochód do użytkowania tylko w ramach działalności gospodarczej (zwiększenie podatku VAT naliczonego).
Analizując przytoczony wyżej przepis prawny, trzeba wyróżnić, że rozwiązanie umowy leasingu nie zostało wymienione jako powód do dokonana korekty podatku VAT naliczonego. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy nie ma zatem konieczności dokonywania korekt odliczonego podatku VAT od rat leasingu i innych opłat, w tym opłaty manipulacyjnej, za okresy, w których podatnik używał samochodu w celach służbowych. Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 16 czerwca 2020 roku, 0111-KDIB3-1.4012.241.2020.2.ICZ, w której można przeczytać:
„[...] W momencie zakończenia umowy leasingu (lub rozwiązania tej umowy przed jej zakończeniem) brak jest konieczności korygowania dokonanych odliczeń kwot podatku naliczonego od opłat leasingowych za okresy rozliczeniowe, kiedy samochód służył prowadzonej działalności gospodarczej. Zatem Wnioskodawca nie jest zobligowany do dokonania korekty podatku naliczonego odliczanego wcześniej od rat leasingowych. [...]”.
Podsumowując, wszystkie wydatki związane z bieżącym użytkowaniem pojazdu na podstawie leasingu operacyjnego na gruncie VAT nie podlegają korekcie, mimo iż umowa leasingu została rozwiązana przed czasem. W przypadku leasingu operacyjnego podatnik nie nabywa prawa do własności przedmiotu leasingu, co oznacza, że podatek VAT od wydatków w ramach leasingu jest odliczany na bieżąco.
