Zapłacony podatek od nieruchomości stanowi dla przedsiębiorcy koszt podatkowy. W sytuacji, gdy zostaje stwierdzona nadpłata otrzymany zwrot nadpłaty podatku od nieruchomości jest z drugiej strony przychodem uzyskanym w ramach działalności gospodarczej. W poniższym artykule omówimy zagadnienie momentu powstania tego rodzaju przychodu.
Kiedy dochodzi do nadpłaty w podatku od nieruchomości?
Na mocy art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnikami podatku od nieruchomości są właściciele gruntów, budynków oraz budowli.
Podatek od nieruchomości może zatem dotyczyć zarówno osób fizycznych, jak i spółek mających zdolność prawną, które mogą nabywać prawo własności (np. spółka jawna czy spółka z o.o.).
Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, w sytuacji gdy podatnikiem jest osoba prawna, to ma ona obowiązek:
- składać, w terminie do 31 stycznia organowi podatkowemu właściwemu ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania deklaracje na podatek od nieruchomości na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru DN-1, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku,
- odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia zdarzenia, o którym mowa w ust. 3, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tego zdarzenia,
- wpłacać obliczony w deklaracji podatek od nieruchomości – bez wezwania – na rachunek właściwej gminy, w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego, w terminie do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia.
Natomiast zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.
W konsekwencji w przypadku, gdy podatnik wpłaca większą kwotę podatku od nieruchomości niż kwota należna, to w takim przypadku mamy do czynienia z nadpłatą.
Zwrot nadpłaty podatku od nieruchomości a przychód podatkowy
Podatek od nieruchomości nie został uznany za wydatek niepodlegający zaliczeniu do kosztów podatkowych. Dlatego też podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów spółki.
Pojawia się jednak pytanie o sposób potraktowania nadpłaty w podatku od nieruchomości.
W tym zakresie należy po pierwsze wskazać na treść art. 12 ust. 4 pkt 6 ustawy CIT, gdzie możemy przeczytać, że do przychodów nie zalicza się zwróconych, umorzonych lub zaniechanych podatków i opłat stanowiących dochody budżetu państwa albo budżetów jednostek samorządu terytorialnego, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.
Przepis ten stanowi więc, że zwrócone, umorzone lub zaniechane podatki i opłaty – co do zasady – nie stanowią przychodu. Jeżeli jednak podatek został zaliczony do kosztów, to zwrot podatku będzie stanowił przychód w części, w jakiej został wcześniej uznany za koszty uzyskania przychodów.
Nie ulega zatem wątpliwości, że nadpłata podatku od nieruchomości będzie stanowiła przychód podatkowy spółki w takiej części, w jakiej wcześniej podatek od nieruchomości zaliczono do kosztów uzyskania przychodu.
W związku z kategorią przychodu pojawia się pytanie o ustalenie momentu jego powstania.
Przede wszystkim należy pamiętać, że powstała nadpłata podlega zwrotowi. Stosownie do art. 77b Ordynacji podatkowej w przypadku, gdy podatnik jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, zwrot następuje wyłącznie na ten rachunek wskazany przez podatnika.
Za dzień zwrotu nadpłaty uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego na podstawie polecenia przelewu.
W świetle powyższego Dyrektor KIS w interpretacji z 17 grudnia 2020 roku (nr 0111-KDIB1-3.4010.512.2020.1.IM) stwierdził, że nie można się jednak zgodzić z argumentem, iż spółka powinna rozpoznać przychód podatkowy z datą wydania stosownej decyzji określającej kwotę nadpłaty w podatku od nieruchomości, momentem rozpoznania przychodu będzie bowiem dzień zwrotu nadpłaty.
Jednocześnie zaznaczyć należy, że stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 7 ustawy CIT do przychodów nie zalicza się odsetek otrzymanych w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych i innych należności budżetowych, a także oprocentowania zwrotu różnicy podatku od towarów i usług w rozumieniu odrębnych przepisów. Zatem ewentualne otrzymane odsetki w związku ze zwrotem nadpłaty z tytułu uiszczonego podatku od nieruchomości nie będą stanowiły przychodu.
Co istotne, w ww. interpretacji organ podatkowy wskazał dodatkowo, że spółka nie ma obowiązku korygowania kosztu uzyskania przychodu.
Przyjmując takie stanowisko, spółka z o.o., która zapłaciła podatek od nieruchomości w kwocie 2500 zł i następnie stwierdzono nadpłatę w kwocie 500 zł, powinna:
- rozpoznać koszt w wysokości 2500 zł,
- rozpoznać przychód w kwocie 500 zł.
Zupełnie inaczej w kwestii korekty kosztu wypowiada się natomiast interpretacja Dyrektora KIS z 27 lipca 2022 roku (nr 0111-KDIB2-1.4010.280.2022.2.DD), gdzie organ wskazał, że należy zastosować art. 15 ust. 4i ustawy CIT, który to podaje, że jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.
Biorąc powyższe pod uwagę, podatnicy dokonują korekty kosztów uzyskania przychodów w miesiącu, w którym otrzymają dokument potwierdzający przyczyny korekty. Korekta kosztów polega na zmniejszeniu lub zwiększeniu kosztów uzyskania przychodów poniesionych w tym miesiącu. Nowe zasady korekty mają zastosowanie tylko do tych przypadków, gdy korekta nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Natomiast w sytuacji, w której korekta spowodowana jest błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, obowiązują dotychczasowe zasady, czyli korygowanie ze skutkiem „wstecz” (ex tunc).
W piśmie tym czytamy, że zmiany w wysokości zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości wynikłej z przeprowadzonej względem organu właściwego w sprawie podatku od nieruchomości kontroli Najwyższej Izby Kontroli nie należy postrzegać w kategorii błędu czy omyłki. Korekty zatem należy dokonać na „bieżąco” zgodnie z art. 15 ust. 4i ustawy o CIT.
Tylko w przypadku jednoznacznego stwierdzenia, że nieprawidłowe ujęcie kosztu było bezpośrednim wynikiem błędu rachunkowego lub oczywistej omyłki, korekta kosztu winna być uwzględniana „wstecznie”, tj. w okresie, w którym koszt taki został pierwotnie ujęty przez podatnika.
Przyjmując zatem taką wykładnię fiskusa, w sytuacji gdy spółka z o.o., która zapłaciła podatek od nieruchomości w kwocie 2500 zł i następnie stwierdzono nadpłatę w kwocie 500 zł, powinna nie rozpoznawać przychodu, a jedynie skorygować koszt podatkowy w okresie rozliczeniowym, w którym zaksięgowano podatek od nieruchomości.
Omawiane zagadnienie to kolejny przykład istniejących rozbieżności w zakresie linii interpretacyjnych fiskusa. Taki stan rzeczy z pewnością nie poprawia sytuacji podatników, którzy nie mają pewności, w jaki sposób należy z podatkowego punktu widzenia potraktować stwierdzoną nadpłatę w podatku od nieruchomości.
