Zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych to forma opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej, wybierana przez przedsiębiorców głównie ze względu na prostotę prowadzonych rozliczeń. Osoby, które decydują się rozpocząć prowadzenie własnej firmy, a były wcześniej zatrudnione na etacie, muszą przestrzegać warunków określonych w ustawie, m.in. nie mogą dokonywać sprzedaży na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. W przeciwnym przypadku mogą stracić prawo do ryczałtu.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Regulacje prawne obejmujące zasady prowadzenia rozliczeń w ramach ryczałtu zostały określone w rozdziale drugim Ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 opodatkowaniu ryczałtem podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym również, gdy jest ona prowadzona w formie spółki cywilnej lub spółki jawnej. Jednak podstawową zasadą umożliwiającą skorzystanie z ryczałtu jest to, aby podatnik przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym go nie wykonywał w ramach stosunku pracy czynności wchodzących w zakres działalności (art. 8 ust.1 pkt 6).
Zatem ryczałt od przychodów ewidencjonowanych przeznaczony jest dla osób, które decydując się na prowadzenie własnej działalności gospodarczej, nie planują dokonywać sprzedaży na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy. Wówczas mogą złożyć wniosek CEIDG-1 do urzędu miasta, w którym dokonają wyboru tej formy opodatkowania. Jeżeli jednak w trakcie prowadzenia działalności nie zastosują się do ustawowych regulacji i dojdzie do wykonywania czynności na rzecz pracodawcy - utracą prawo do ryczałtu.
Wyjątek stanowią jedynie przychody uzyskane z tytułu umowy najmu, wynajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, które zostały opodatkowane w formie ryczałtu.
Przejście na zasady ogólne
Konsekwencją niespełnienia powyższego warunku jest obowiązkowe przejście na zasady ogólne rozliczeń podatku dochodowego - według skali 18% lub 32%. Podatnicy od dnia, w którym dokonali sprzedaży na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy, powinni rozpocząć prowadzenie właściwych ewidencji oraz ksiąg w celu ustalania podstawy opodatkowania. Co istotne, podstawą tą będzie jedynie dochód uzyskany po utracie prawa do rozliczeń w formie ryczałtu.
Rozliczenie roczne po utracie prawa do ryczałtu
Utrata prawa do ryczałtu wpływa również na metodę rozliczeń podatku dochodowego na koniec roku podatkowego, ponieważ przedsiębiorca musi złożyć osobne deklaracje. W celu rozliczenia przychodów z okresu, w którym korzystał z ryczałtu, należy złożyć deklarację PIT-28 do 31 stycznia następnego roku. Natomiast dochód opodatkowany na zasadach ogólnych (według skali) należy rozliczyć na deklaracji PIT-36. Przedsiębiorca ma na to czas do 30 kwietnia kolejnego roku.
Warto przypomnieć, że w takim przypadku podatnik utraci również prawo do rozliczenia podatku wspólnie z małżonkiem oraz do skorzystania z preferencji osób samotnie wychowujących dzieci.
