Jedną z form opodatkowania jest karta podatkowa. Przewidziana jest ona do działalności prowadzonych w mniejszym zakresie. Stanowi uproszczoną formę podatku dochodowego od osób fizycznych obciążającego działalność gospodarczą. Jednak ustawodawca przewidział czynności, których wykonanie powoduje utratę prawa do korzystania z tej formy.
Podstawą prawną karty podatkowej jest ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych dochodów osiąganych przez osoby fizyczne. Karta podatkowa należy obok ryczałtu do zryczałtowanych form opodatkowania i cechuje znacznym uproszczeniem. Jedynym bowiem obowiązkiem wybierającego ten sposób rozliczeń z fiskusem będzie wpłacanie comiesięcznej, z góry ustalonej kwoty, bez konieczności prowadzenia ewidencji i składania deklaracji. Jedynie do końca stycznia następnego roku należy złożyć PIT-16A, czyli informację o wpłaconych składkach zdrowotnych.
Utrata prawa do opodatkowania kartą podatkową
Katalog podstaw wygaśnięcia decyzji o opodatkowaniu kartą podatkową, czyli skutkujących utratą prawa do tej formy, jest określony w art. 40 ustawy o zryczałtowanym podatku. Zgodnie z przywołanym przepisem, jeśli podatnik:
-
poda we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej dane niezgodne ze stanem faktycznym, powodujące nieuzasadnione zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej bądź ustalenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej w kwocie niższej od należnej, lub
-
prowadzi nierzetelnie (niezgodnie ze stanem faktycznym) ewidencję zatrudnienia bądź, mimo obowiązku, nie prowadzi tej ewidencji, a stwierdzony stan zatrudnienia jest wyższy od zgłoszonego naczelnikowi urzędu skarbowego, lub
-
nie zawiadomi naczelnika urzędu skarbowego w terminie, o którym mowa w art. 36 ust. 7, o zmianach powodujących utratę warunków do opodatkowania w formie karty podatkowej albo mających wpływ na podwyższenie wysokości podatku dochodowego w formie karty podatkowej, bądź w zawiadomieniu poda dane w tym zakresie niezgodne ze stanem faktycznym, lub
-
w rachunku lub fakturze stwierdzających sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi poda dane istotnie niezgodne ze stanem faktycznym
– naczelnik urzędu skarbowego stwierdza wygaśnięcie decyzji o opodatkowaniu w formie karty.
Nierzetelnie prowadzona przez tzw. kartowicza dokumentacja i ewidencja stanowi podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia decyzji w sprawie karty przez naczelnika urzędu skarbowego.
-
przy prowadzeniu działalności będzie korzystał z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że są to usługi specjalistyczne,
-
podejmie inną pozarolniczą działalność gospodarczą, poza jednym z rodzajów działalności wymienionej w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
-
małżonek podatnika rozpocznie prowadzenie działalności gospodarczej w tym samym zakresie,
-
będzie wytwarzał wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym,
-
będzie wykonywał działalność gospodarczą poza terytorium Polski,
-
przekroczy dopuszczalny stan zatrudnienia określony dla danego rodzaju działalności.
O zmianach, jakie zaszły w stosunku do stanu faktycznego podanego we wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, które powodują utratę warunków do opodatkowania w tej formie, podatnik powinien zawiadomić pisemnie naczelnika urzędu skarbowego. Na dokonanie tego ma 7 dni od powstania okoliczności powodujących zmiany.
W sytuacji gdy stwierdzone zostaną przesłanki wygaśnięcia decyzji, podatnicy są obowiązani:
-
zapłacić podatek dochodowy na ogólnych zasadach za cały rok podatkowy,
-
założyć księgi od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym została doręczona decyzja stwierdzająca wygaśnięcie decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej.
Karta podatkowa - zrzeszenie się prawa do korzystania
Poza utratą prawa do karty, podatnik ma prawo zrezygnować z opodatkowania w formie karty podatkowej. W takiej sytuacji jest zobowiązany do złożenia oświadczenia woli o rezygnacji z tej formy. Zgodnie z przepisami ustawy podatnik może zrzec się opodatkowania w formie karty podatkowej w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej bądź w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji zmieniającej wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Do końca miesiąca, w którym podatnik zrzekł się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, jest obowiązany opłacać podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
W takiej sytuacji podatnik jest obowiązany wpłacić - w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej - różnicę pomiędzy kwotą podatku dochodowego obliczonego na ogólnych zasadach za okres od początku roku do końca miesiąca, w którym zrzekł się opodatkowania w formie karty podatkowej, a kwotą podatku dochodowego zapłaconego w formie karty podatkowej, w okresie przed zrzeczeniem się opodatkowania w tej formie (art. 32 ust. 3 ustawy).
Utrata prawa do karty a wybór podatku liniowego
Co istotne, utrata warunków do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w formie karty podatkowej w trakcie roku podatkowego, nie daje możliwości opłacania w tymże roku podatku dochodowego od dochodów uzyskanych z pozarolniczej działalności gospodarczej według stawki 19%, tzw. podatku liniowego.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 9 marca 2012 r., IPTPB1/415-342/11-5/MD, w której możemy przeczytać:
„(…) utrata warunków do opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych w formie karty podatkowej w trakcie roku podatkowego, nie daje Wnioskodawcy możliwości opłacania w tymże roku, podatku dochodowego od dochodów uzyskanych z pozarolniczej działalności gospodarczej według stawki 19% tzw. "podatek liniowy". Zobowiązuje natomiast, poczynając od dnia, w którym nastąpiła utrata tych warunków, do zaprowadzenia księgi przychodów i rozchodów i opłacania podatku dochodowego na zasadach ogólnych, a więc przy zastosowaniu skali podatkowej, na podstawie art. 27 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (…)”.
