Karta podatkowa a zatrudnienie pracowników na umowę zlecenie

Karta podatkowa to bardzo prosta forma opodatkowania podatkiem dochodowym niektórych form działalności. Z tej uproszczonej metody opodatkowania mogą skorzystać tylko podatnicy prowadzący ściśle określoną działalność gospodarczą wymienioną w załączniku do ustawy. Karta podatkowa ogranicza prowadzoną księgowość do minimum (w praktyce jest to jedynie wystawianie faktur). Wykonując jednak działalność opodatkowaną kartą podatkową, musimy pamiętać, iż konieczne jest spełnienie wszelkich wymagań stawianych przez ustawę, w tym dotyczących zatrudnienia.

Kto może być opodatkowany na zasadach karty podatkowej?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2180 z późn. zm.), dalej jako „ustawa o ryczałcie”, osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej mogą opłacać zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej.

Zgodnie z art. 23 ust.1. ustawy o ryczałcie zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą płacić podatnicy prowadzący działalność:

• usługową lub wytwórczo-usługową, określoną w części I tabeli stanowiącej załącznik nr 3 do ustawy, zwanej dalej "tabelą", w zakresie wymienionym w załączniku nr 4 do ustawy - przy zatrudnieniu nieprzekraczającym stanu określonego w tabeli;
• usługową w zakresie handlu detalicznego żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami, z wyjątkiem napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części II tabeli;
• usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi – w warunkach określonych w części III tabeli, z wyjątkiem handlu paliwami silnikowymi, środkami transportu samochodowego, częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, ciągnikami rolniczymi i motocyklami oraz z wyjątkiem handlu artykułami nieżywnościowymi objętego koncesjonowaniem;
• gastronomiczną - jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części IV tabeli;
• w zakresie usług transportowych wykonywanych przy użyciu jednego pojazdu – w warunkach określonych w części V tabeli;
• w zakresie usług rozrywkowych – w warunkach określonych w części VI tabeli;
• w zakresie sprzedaży posiłków domowych w mieszkaniach, jeżeli nie jest prowadzona sprzedaż napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5% - w warunkach określonych w części VII tabeli;
• w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego – w warunkach określonych w części VIII tabeli;
• w wolnych zawodach, polegającą na świadczeniu przez lekarzy weterynarii usług weterynaryjnych, w tym również sprzedaż preparatów weterynaryjnych (PKWiU ex 21.10.51.0, ex 21.20.13.0, ex 21.20.21.0 oraz ex 21.20.23.0), w związku ze świadczonymi usługami - w warunkach określonych w części IX tabeli;
• w zakresie opieki domowej nad dziećmi i osobami chorymi – w warunkach określonych w części X tabeli;
• w zakresie usług edukacyjnych, polegającą na udzielaniu lekcji na godziny – w warunkach określonych w części XI tabeli.

Zryczałtowany podatek w formie karty podatkowej mogą opłacać także - na zasadach i w warunkach określonych w części XII tabeli - osoby fizyczne, w tym rolnicy równocześnie prowadzący gospodarstwo rolne.

Karta podatkowa a zatrudnianie pracowników 

Podatnik, decydując się na opodatkowanie w formie karty podatkowej, musi pamiętać, iż jego działalność ma pewne ograniczenia. Prawodawca uznał, że część podatników opodatkowanych kartą podatkową nie może korzystać z pomocy osób niezatrudnionych przez siebie. W świetle art. 25 ust. 1 pkt 3 ustawy o ryczałcie, podatnicy prowadzący działalność, o której mowa w art. 23, podlegają opodatkowaniu w formie karty podatkowej, jeżeli przy prowadzeniu działalności nie korzystają z usług osób niezatrudnionych przez siebie na podstawie umowy o pracę oraz z usług innych przedsiębiorstw i zakładów, chyba że chodzi o usługi specjalistyczne. Jak wynika z art. 25 ust. 3 ww. ustawy, za usługi specjalistyczne w rozumieniu ust. 1 pkt 3 uważa się czynności i prace wchodzące w inny niż zgłoszony zakres działalności, niezbędne do całkowitego wykonania wyrobu lub świadczonej usługi, w tym również czynności i prace towarzyszące, o których mowa w załączniku nr 4.

Wysokość karty podatkowej – liczba osób zatrudnionych

Prowadząc działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej, należy pamiętać, że ustawodawca wprowadził limity zatrudnienia. W tym miejscu należy przypomnieć, iż podatnicy prowadzący działalność określoną w ww. art. 23 ust. 1 pkt 1-6 mogą być opodatkowani w formie karty podatkowej również wtedy, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej, pod warunkiem że łączna liczba wspólników oraz zatrudnionych pracowników nie przekracza stanu zatrudnienia określonego w tabeli – o czym stanowi art. 25 ust. 5 ustawy o ryczałcie. Tym samym wspólników spółki traktuje się w sposób analogiczny jak osoby zatrudnione.

W przypadkach, o których mowa w art. 25 ust. 5, wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej ustala się według stawki określonej dla stanu zatrudnienia odpowiadającego łącznej liczbie wspólników i pracowników (art. 26 ust. 2 ww. ustawy). Im większa liczba pracowników, tym wyższa stawka karty podatkowej, czyli ustawodawca uzależnił wysokość stawki karty podatkowej od ich liczby.

Kogo uważamy za pracownika przy opodatkowaniu w formie karty podatkowej?

Z treści art. 25 ust. 6 ustawy o ryczałcie wynika, że przy ocenie warunków uzasadniających opodatkowanie w formie karty podatkowej i ustalaniu wysokości podatku dochodowego w odniesieniu do podatników, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1, do liczby pracowników:

• wlicza się również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą oraz członków rodziny mających inne niż podatnik miejsce pobytu stałego lub czasowego,
• nie wlicza się:

• członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym z podatnikiem, a w razie gdy działalność prowadzona jest przez wspólników – tylko członków rodziny jednego ze wspólników,

• osób zatrudnionych w celu nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy, zgodnie z odrębnymi przepisami o nauce zawodu lub przyuczaniu do wykonywania określonej pracy – w okresie nauki zawodu lub przyuczania oraz nie więcej niż trzech osób zatrudnionych w okresie pierwszych dwunastu miesięcy po złożeniu przez nie egzaminu; na równi z osobami zatrudnionymi w celu nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy traktuje się uczniów szkół średnich oraz studentów, zatrudnionych w okresie wakacji letnich i zimowych,

• (skreślona)

• pracowników zatrudnionych wyłącznie przy sprzedaży wyrobów, przyjmowaniu zleceń na usługi, utrzymywaniu czystości w zakładzie, prowadzeniu kasy i księgowości, kierowców i konwojentów – pod warunkiem, że podatnik określił na piśmie zakres czynności tych pracowników,

• osób, na których rachunek jest prowadzona działalność po śmierci podatnika, jeżeli osoby te nie biorą udziału w prowadzeniu działalności,

• nie więcej niż czterech bezrobotnych absolwentów skierowanych, na podstawie odrębnych przepisów, przez właściwy urząd pracy do odbywania stażu u pracodawcy przez okres nieprzekraczający dwunastu miesięcy,

• łącznie nie więcej niż trzech zatrudnionych bezrobotnych lub absolwentów – w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu – zarejestrowanych w urzędzie pracy, przy czym okres zarejestrowania w urzędzie pracy bezrobotnego musi trwać co najmniej 6 miesięcy w okresie bezpośrednio poprzedzającym jego zatrudnienie.

Podsumowując, nie każdą osobę, która współpracuje z podatnikiem, możemy uznać za osobę zatrudnioną.

Zatrudnienie osoby na umowę zlecenie

Zatrudnienie pracowników może spowodować wzrost stawki karty lub utratę prawa do tej formy opodatkowania. Podatnik opodatkowany kartą podatkową nie może korzystać z usług osób niezatrudnionych na podstawie umowy o pracę czy z usług innych zakładów. Biorąc powyższe pod uwagę, podatnik opodatkowany kartą podatkową nie może zatrudniać osób w inny sposób niż na umowę o pracę. Tym samym nie może zatrudniać osób na umowę zlecenie.

Przykład 1.

Podatnik prowadzi zakład fryzjerski (usługi fryzjerskie), działalność jest opodatkowana kartą podatkową. W związku z dużą liczbą klientów w maju (komunie) postanowił zatrudnić dodatkową osobę. Podatnik zatrudnił drugiego fryzjera na podstawie umowy zlecenia. Powyższe spowodowało utratę możliwości rozliczania działalności na zasadzie karty podatkowej. Podatnik, chcąc być w dalszym ciągu opodatkowany kartą podatkową, nie mógł zatrudnić fryzjera na podstawie umowy zlecenia.

Oczywiście nie zawsze nie można korzystać z usług osób zatrudnionych na umowę zlecenie. W przypadku, gdy podatnik przy prowadzeniu działalności gospodarczej opodatkowanej w formie karty podatkowej współpracuje z osobą świadczącą usługi specjalistyczne na podstawie zawartej umowy zlecenia, nie wpływa to na możliwość opodatkowania działalności w formie karty podatkowej. Powyższa umowa zlecenie nie ma również wpływu na wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej.

Przykład 2.

Podatnik prowadzi zakład fryzjerski (usługi fryzjerskie), działalność jest opodatkowana kartą podatkową. W związku z wynajmem nowego lokalu postanowił przeprowadzić w nim remont. Podatnik zatrudnił dekoratora wnętrz na podstawie umowy zlecenia. Zatrudniony dekorator (specjalista) ma pomóc w urządzeniu salonu fryzjerskiego. Powyższe nie spowoduje utraty możliwości rozliczania działalności na zasadzie karty podatkowej. Podatnik zatrudnił specjalistę na umowę zlecenie, który ma wykonać specjalistyczne czynności.

Powyższe potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 marca 2012 r., numer ITPB1/415-17/12/HD.

Powyższe oznacza zatem, że w opisanej we wniosku sytuacji, Wnioskodawca zlecając na podstawie umowy o dzieło lub umowy zlecenia artyście rzeźbiarzowi lub stolarzowi wykonanie usług specjalistycznych, o których mowa w art. 25 ust. 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, nie ma wpływu na wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej, czyli nie spowoduje u Wnioskodawcy wzrostu stawki karty podatkowej.