Ryczałt staje się coraz bardziej popularną formą opodatkowania wśród przedsiębiorców. Wybierają oni ją przede wszystkim ze względu na prostotę i małą liczbę formalności. W przypadku wyboru ryczałtowej formy opodatkowania trzeba jednak pamiętać, że musimy prowadzić ewidencję sprzedaży. Jedną z form prowadzenia ewidencji jest rejestrowanie sprzedaży na kasie fiskalnej. Sprawdź, czy potrzebna jest kasa fiskalna na ryczałcie!
Czym są przychody z działalności gospodarczej?
W myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są m.in. odpowiednio:
pozarolnicza działalność gospodarcza;
najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych.
Przypomnijmy, że ilekroć w ustawie o PIT jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową;
polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż;
polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w ustawie.
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności;
wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Z powyższych przepisów wynika, że aby dane przychody zostały zaliczone do źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, muszą być łącznie spełnione 3 warunki:
zaistniały przesłanki pozytywne, o których mowa w ustawie o PIT;
nie wystąpiły przesłanki negatywne, o których mowa powyżej;
wykluczono, że uzyskane przychody są zaliczane do 1 z pozostałych źródeł przychodów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Co istotne, za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Ponadto przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy, innych umów o podobnym charakterze oraz składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Co podlega opodatkowaniu ryczałtem?
Regulacje zawarte w art. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”) reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne:
prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;
osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej;
będące osobami duchownymi;
osiągające przychody ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych.
W myśl ustawy o ryczałcie, osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Co istotne, ustawa o ryczałcie stanowi, że przychodów (dochodów) opodatkowanych w formach zryczałtowanych nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł podlegającymi opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym.
Tym samym opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą podlegać przychody uzyskiwane przez podatników z pozarolniczej działalności gospodarczej, przy czym kwalifikacji uzyskiwanych przez podatników przychodów (niezależnie od wybranej formy opodatkowania) trzeba dokonywać na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą podlegać, po spełnieniu innych wymogów ustawowych, jedynie te przychody uzyskiwane przez podatnika, które w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być zakwalifikowane do źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
Przykład 1.
Podatnik planuje rozpocząć działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży opakowań. Sprzedaż będzie odbywała się online. Na sprzedaży opakowań podatnik będzie uzyskiwał marże w wysokości 60%. Koszty pozostałe nie są duże, ponieważ na początku nie będą zatrudnieni pracownicy. W tym przypadku podatnik może wybrać jako formę opodatkowania ryczałt ewidencjonowany. Oczywiście przed wyborem powinien przeliczyć, czy taka forma opodatkowania w jego przypadku jest najbardziej opłacalna.
Kasa fiskalna na ryczałcie
Zgodnie z generalną zasadą obowiązek prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem 1 z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.
Tym samym podatnik opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych dokonującego sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub rolników ryczałtowych powinien stosować kasę fiskalną. Podatnik może jednak skorzystać ze zwolnień, jakie przewiduje Rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2021 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Zgodnie z tym rozporządzeniem zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób prywatnych (tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych) nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych prywatnych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.
Przykład 2.
Przedsiębiorca wybrał jako formę opodatkowania ryczałt ewidencjonowany. Prowadzi on sprzedaż urządzeń biurowych, artykułów do tych urządzeń. Sprzedaż odbywa się na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą oraz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Firma prowadzi sprzedaż na terenie kraju. Towary zamawiane ze sklepu internetowego są wysyłane do klientów za pośrednictwem firm kurierskich lub odbierane przez osoby fizyczne. Zapłata za towary sprzedawane w systemie wysyłkowym następuje w całości na rachunek bankowy. Z przelewów wynika, kto i za co zapłacił. Poza sprzedażą internetową podatnik nie prowadzi innej sprzedaży. Wysokość sprzedaży to ponad 20 000 zł. Czy w takim przypadku podatnik powinien zainstalować kasę fiskalną?
W tym przypadku podatnik może skorzystać ze zwolnienia z instalacji kasy fiskalnej. Z rozporządzenia wynika, że podatnik nie musi instalować kasy fiskalnej, jeśli dokonuje dostawy towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została wykonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Tym samym podatnik opodatkowany ryczałtem ewidencjonowanym pomimo przekroczenia 20 000 zł sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie musi instalować kasy fiskalnej.
Podsumowując, podatnicy wybierający ryczałt ewidencjonowany muszą pamiętać, że dokonując sprzedaży na rzecz osób fizycznych i rolników ryczałtowych, w wielu przypadkach będą zobowiązani do instalacji kasy rejestrującej.
