Przebywanie pracownicy na urlopie wychowawczym nie wyklucza pracy w tym okresie. Pracę można podjąć jednak tylko na szczególnych warunkach przewidzianych w przepisach. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, kiedy urlop wychowawczy można połączyć z pracą!
Urlop wychowawczy - wymiar
Urlop wychowawczy przysługuje pracownikowi, który posiada co najmniej 6-miesięczny staż pracy. Z urlopu wychowawczego może skorzystać zarówno matka dziecka, jak i ojciec. Udzielany jest w wymiarze nie większym niż 36 miesięcy, z czego minimum jeden miesiąc musi wykorzystać drugi z rodziców. To znaczy, że jeśli matka dziecka korzysta z urlopu, to przysługuje jej 35 miesięcy, a 36. przysługuje ojcu dziecka. Ponadto zmiany przepisów, które obowiązują od 2016 roku, wskazują, że urlop wychowawczy może być wykorzystany przez oboje rodziców, przy czym jego wymiar nie zwiększa się - nadal obowiązuje 36 miesięcy, czyli np. po 18 miesięcy dla każdego z rodziców. Co ważne, rodzice mogą jednocześnie korzystać z urlopu wychowawczego, jednak nie dłużej niż przez 4 miesiące. Urlop można wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 6. roku życia, chyba że pracownik przedstawi pracodawcy zaświadczenie o niepełnosprawności dziecka, wtedy urlop można wykorzystać do momentu ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
Urlop wychowawczy a podjęcie pracy
W tracie przebywania na urlopie wychowawczym pracownik ma prawo:
- podjąć pracę zarobkową zarówno u dotychczasowego, jak i innego pracodawcy;
- otworzyć własną działalność;
- podjąć naukę lub szkolenie.
Warunkiem jest to, aby nowo podjęta czynność nie pozbawiała pracownika osobistej opieki nad dzieckiem.
Wniosek o powrót do pracy
Jeżeli pracownik chce podjąć pracę, powinien złożyć u pracodawcy wniosek o powrót z urlopu wychowawczego, a następnie wniosek o pracę w obniżonym wymiarze czasu pracy (maksymalnie do połowy). Wniosek o obniżenie wymiaru pracownik powinien złożyć co najmniej na 3 tygodnie przed planowanym rozpoczęciem pracy na niepełny etat. Jeżeli pracownik złoży wniosek później, to pracodawca ma prawo zaczekać, aż upłyną 3 tygodnie bądź skrócić ten okres i pozwolić pracownikowi podjąć pracę w niepełnym wymiarze.
Po złożeniu przez pracownika rezygnacji z urlopu wychowawczego i podjęciu pracy w niepełnym wymiarze pracownik jest chroniony przed zwolnieniem do dnia powrotu do pierwotnego wymiaru czasu pracy, nie dłużej niż 12 miesięcy. Przepis ten dotyczy każdego pracownika, bez względu na to, czy przedłożył zaświadczenie o niepełnosprawności dziecka, czy też nie.
Urlop wychowawczy a ochrona przed zwolnieniem
Silniejsza ochrona przed zwolnieniem jest w przedsiębiorstwach zatrudniających poniżej 20 osób. W tego typu podmiotach zwolnienia dopuszcza się w przypadku likwidacji lub upadłości firmy lub gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Natomiast w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 20 osób możliwe jest zwolnienie z przyczyn niezależnych od pracownika, np. zwolnienia grupowe.
Praca na urlopie rodzicielskim
W czasie urlopu rodzicielskiego również dopuszcza się podjęcie pracy, jednak tylko u dotychczasowego pracodawcy w niepełnym wymiarze godzin, a urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy.
Pracę podejmuje się po wcześniejszym przedłożeniu wniosku, składanym nie później niż na 21 dni przed planowanym powrotem do pracy. We wniosku należy określić czas, w którym zamierza się jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego i pracować oraz wymiar godzinowy pracy. Pracodawca jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku, jeżeli pracownica zachowa 21-dniowy termin, w innym przypadku może nastąpić odmówienie uwzględnienia wniosku. Jeżeli pracodawca odmówi powrotu do pracy ze względu na niezachowanie terminu, to wystarczy złożyć powtórny wniosek z prawidłowym wyprzedzeniem. W takiej sytuacji pracodawca będzie zobowiązany uwzględnić wniosek.