Przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z zakupu usług poza granicami Polski. Zakup usług od zagranicznych wykonawców jest w wielu przypadkach tańszym rozwiązaniem. Ponadto podatnicy decydują się na zakup usług poza granicami w przypadku, gdy brak usługodawców świadczących daną usługę naszym kraju. Zakup usługi poza granicami kraju to import usług. Sprawdź, jak zmieniło się rozliczenie importu usług w związku z nowelizacją ustawy o VAT!
Co podlega opodatkowaniu podatkiem VAT
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z Dz.U. z 2017 r. poz.1221 z późn. zm.), dalej jako „ustawa o VAT” – opodatkowaniu ww. podatkiem, podlega:
- odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
- eksport towarów;
- import towarów na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Import usług – definicja
W myśl art. 2 pkt 9 ustawy o VAT przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
- usługobiorcą jest:
- w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
- w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Czyli z importem usług mamy do czynienia, gdy podmiot świadczący usługę ma siedzibę poza granicami Polski, natomiast odbiorca usługi ma siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce.
Obowiązek podatkowy przy imporcie usług
W ustawie o VAT nie wprowadzono szczególnych reguł dotyczących momentu powstania obowiązku podatkowego w przypadku importu usług. Zgodnie z art. 19a ust. 1.ustaw o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. W świetle art. 19a ust. 2. w odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę.
Miejsce opodatkowania importu usług
Opodatkowanie importu usług odbywa się na terytorium kraju. Import usług występuje tylko w stosunku do tych usług, które zgodnie z art. 28 b-n ustawy o VAT są opodatkowane w kraju. Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Rozliczenie importu usług
Zgodnie z art. 86 ust.1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Zasada ogólna rozliczenia podatku naliczonego została wyrażona w art. 86 ust. 10 ustawy o VAT. W świetle powyższego artykułu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.
W wypadku importu usług trzeba pamiętać o art. 86 ust. 10b pkt 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku rozliczenia importu usług - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, podatek naliczony winien zostać wykazywany w tej samej deklaracji podatkowej co podatek należny.
W świetle art. 86 ust. 10b. prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w:
- ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny;
- ust. 2 pkt 4 lit. c - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem, że podatnik:
- otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy,
- uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy;
- ust. 2 pkt 4 lit. a, b i d - powstaje zgodnie z ust. 10, pod warunkiem, że podatnik uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu tych transakcji w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek, nie później niż w terminie 3 miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów lub usług powstał obowiązek podatkowy.
Tym samym podatnicy mogą odliczyć VAT od importu usług w miesiącu, w którym wykazywany jest VAT należny. Pamiętać musimy, iż powyższa zasada ma miejsce pod warunkiem, iż podatek VAT należny zostanie wykazany w prawidłowym okresie tj. w miesiącu wykonania usługi lub w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Jest jednak pewien nowy warunek.
Uwaga! Od 1 stycznia 2017 r., aby móc rozliczyć podatek należny i naliczony od importu usług w tym samym okresie rozliczeniowym musimy wykazać podatek należny w terminie 3 miesięcy od daty, w którym powstał obowiązek podatkowy. |
Wykazanie importu usług w terminie późniejszym
Podatnik, który wykaże podatek należny w terminie późniejszym (niż trzy miesiące) musi się liczyć z negatywnymi konsekwencjami.
Przykład 1.
Podatnik dokonał importu usług od kontrahenta z Niemiec. Usługi zostały wykonany w lutym 2017 r. Podatnik powyższej czynności nie wykazał deklaracji VAT-7 za miesiąc luty 2017 r. Podatnik nie wykazał powyższego zakupu również w deklaracji za miesiąc marzec i kwiecień. W miesiącu czerwcu księgowa podatnika otrzymawszy fakturę rozliczyła import usług. Zgodnie z brzmieniem nowych przepisów podatek należny z powyższej faktury został rozliczony w deklaracji za miesiąc luty 2017 r. Podatek naliczony został wykazany w deklaracji za miesiąc czerwiec 2017 r.
Biorąc pod uwagę powyższy przykład, podatnicy muszą wykazać VAT należny we wcześniejszej deklaracji niż uzyskają prawo do odliczenia VAT naliczonego. W tym przypadku rozliczamy podatek należny i naliczony w dwóch różnych deklaracjach podatkowych. Takie rozliczenie podatku VAT od importu usług może spowodować powstanie zaległości podatkowej. Powstanie zaległości podatkowych z kolei może wiązać się z koniecznością uiszczenia odsetek za zwłokę.
Rozliczenie importu usług w deklaracji VAT-7
W formularzu deklaracji dla podatku od towarów i usług VAT-7 (17) podatek należny z tytułu:
- importu usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy, wykazuje się w pozycjach 29 i 30;
- importu usług pozostałych (z wyłączeniem usług nabywanych od podatników podatku od wartości dodanej, do których stosuje się art. 28b ustawy) wykazuje się w pozycjach 27 i 28.
W deklaracji VAT -7 (17) podatek naliczony z tytułu importu usług wykazujemy natomiast w pozycjach 45 i 46.