Dokonując sprzedaży towarów lub usług na rzecz zagranicznych odbiorców trzeba liczyć się z faktem wystąpienia różnic kursowych. Istotne jest to, że w dniu sprzedaży - wystawienia faktury - występuje inny kurs walut, a inny w momencie uzyskania zapłaty za nią. W zależności od wysokości zmiany może to mieć wpływ na przychody lub koszty przedsiębiorcy.
Jaki stosować kurs waluty na fakturze
Wystawiając fakturę odbiorcy zagranicznemu, kwotę przychodu wyrażonego w walucie obcej należy przeliczyć według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu, czyli zwykle dzień wystawienia faktury. Jak należy zatem skorygować wartość uzyskanego przychodu ze sprzedaży, jeżeli kwota zapłacona przez kontrahenta w przeliczeniu na złotówki będzie mniejsza lub większa niż wartość należna?
Zapłata w walucie na konto firmowe
Uzyskując zapłatę na konto w walucie polskiej - należność od kontrahentów zagranicznych przeliczana jest według ustalonego przez bank kursu walut z dnia faktycznego otrzymania płatności. Kiedy przedsiębiorca posiada konto w walucie obcej i nie dochodzi do przewalutowania, wówczas należy użyć średniego kursu ogłoszonego przez NBP z dnia roboczego poprzedzającego uzyskanie należności.
Metoda obliczania różnic kursowych
Metoda obliczania różnic kursowych nie należy do skomplikowanych. Otóż od kwoty otrzymanej należności ustalonej według odpowiedniego kursu, należy odjąć wartość przeliczonego na walutę polską przychodu wynikającego z faktury. Jeżeli wynik różnicy będzie dodatni, stanowi dla podatnika przychód, natomiast kiedy będzie ujemny - koszt podatkowy.
Zmiany po zaksięgowaniu różnic kursowych
Po obliczeniu różnic kursowych kwota przychodu ulegnie zmianie. Co do zasady wielkości sprzedaży nie należy korygować. Wyjściem z tej sytuacji jest zaksięgowanie wartości różnic kursowych w innych kolumnach podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Jak wynika z art. 24c ust. 1 ustawy o PIT, jeżeli powstały dodatnie różnice kursowe, stanowią one przychód podatnika oraz powinny zostać ujęte w kolumnie 8. PKPiR - “Pozostałe przychody”. Natomiast w przypadku ujemnych różnic, stanowią one koszt podatkowy przedsiębiorcy i należy je zaksięgować w kolumnie 13. PKPiR - “Pozostałe wydatki”.
Wyliczenie różnic kursowych na przykładach
Przykład 1.
W dniu 3 września 2013 roku podatnik sprzedał kontrahentowi z Niemiec towary handlowe - łączna wartość faktury wynosiła 2 000 euro. Transakcja została zaksięgowana jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów 3 września 2013 roku. Przy przeliczeniu na walutę polską wykorzystano średni kurs wynoszący 4,2507 zł/euro ogłoszony przez NBP z dnia 2 września 2013 roku (tabela nr 169/A/NBP/2013).
2 000 euro x 4,2507 zł/euro = 8 501,40 zł - zaksięgowane w kol. 7 PKPiR - “Wartość sprzedanych towarów i usług”.
Zagraniczny klient zapłacił należność 25 września 2013 roku. Bank podatnika przeliczył kwotę według kursu kupna waluty na poziomie 4,2304 zł/euro.
2 000 euro x 4,2304 zł/euro = 8 460,80 zł.
Zatem faktyczny przychód podatnika wynosi 8 460,80 zł, a nie początkowe 8 501,40 zł. W ten sposób powstała ujemna różnica kursowa o wartości 40,60 zł, która pomniejsza przychód przedsiębiorstwa.
W takim przypadku należy stworzyć dowód wewnętrzny i zaksięgować w kol. 13 PKPiR - “Pozostałe wydatki” kwotę 40,60 zł, jako rozliczenie różnic kursowych.
Przykład 2.
Weźmy pod uwagę także przypadek wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów tym razem z kontrahentem greckim. Wartość sprzedaży z 22 sierpnia 2013 roku, potwierdzonej wystawioną tego samego dnia fakturą wynosi 1 200 euro, a średni kurs ogłoszony przez NBP z dnia 21 sierpnia 2013 roku jest równy 4,2440 zł/euro (tabela nr 161/A/NBP/2013). Zatem kwota po przeliczeniu będzie wynosić:
1 200 euro x 4,2440 zł/euro = 5 092,80 zł
Powyższą kwotę zaksięgowano w kol. 7 PKPiR - “Wartość sprzedanych towarów i usług” pod datą 22 sierpnia 2013.
Klient z Grecji zapłacił należność miesiąc później, 23 września 2013 roku, na konto w walucie euro podatnika, na którym nie dochodzi do przewalutowania. Zatem należy skorzystać z kursu ogłoszonego przez NBP w dniu roboczym poprzedzającym płatność (20 września - piątek), a wynosi on 4,2144 zł/euro (tabela nr 183/A/NBP/2013). Po przeliczeniu otrzymana należność będzie wynosić:
1 200 euro x 4,2144 zł/euro = 5 057,28 zł.
Faktyczny przychód podatnika wyniósł 5 057,28 zł, co spowodowało powstanie ujemnej różnicy kursowej w wysokości 35,52 zł - pomniejszającej jego przychód. W takim przypadku należy zewidencjonować powstałą różnicę w kol. 13 PKPiR - “Pozostałe wydatki” na podstawie wystawionego dowodu wewnętrznego.
