Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy zatrudniającego pracowników jest obliczanie, pobieranie i opłacanie zaliczek na podatek dochodowy od wypłacanych wynagrodzeń tzw. PIT-4. Stanowią oni bowiem wedle prawa płatników podatku dochodowego od osób fizycznych - pracowników. Za zwlekanie w odprowadzaniu podatku do organów skarbowych, płatnik naraża się na poniesienie często poważnych konsekwencji, a nawet do odpowiedzialności karno-skarbowej.
PIT-4 - zaliczka na podatek dochodowy
Pobranie, lecz niewpłacenie przez przedsiębiorcę zaliczek podatku dochodowego stanowi czyn zabroniony. W przypadku nieopłacenia podatku w terminie przez samego podatnika będzie to wykroczenie skarbowe, jednak spowodowanie zaległości przez płatnika przejawia się jako przestępstwo skarbowe.
Jak stanowi Ordynacja podatkowa płatnikiem podatku jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu (art. 8).
Nieopłacanie PIT-4 - konsekwencje
Zaniedbanie obowiązku płatnika zaliczek na podatek dochodowy pobranych od pensji pracowników podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. Najwyższy wymiar kary stosowany jest w praktyce za najpoważniejsze przewinienia. W przypadku, kiedy kwota nieopłacona zawiera się poniżej 320 tys. zł (wartość ustalana jako dwustukrotność wysokości minimalnego wynagrodzenia) możliwa do zastosowania jest jedynie kara grzywny. W postępowaniu sądowym ustalana jest ilość oraz wysokość stawek dziennych, jednocześnie biorąc pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Ilością stawek dziennych nie może być mniejsza niż 10, a także być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Oznacza to, że w 2015 roku najniższa stawka dzienna to 58,33 zł, a najwyższa 23 332 zł.
Łagodniejszej karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega pracodawca niewpłacający zaliczek na podatek, których wartość w sumie nie przekracza ustawowego progu, tj. 8 tys. zł. Obecnie grzywna może się zawierać w przedziale od 175 do nawet 35 000 zł. Natomiast, gdy należność zostanie opłacona w całości, sprawa zakończyć się może jedynie mandatem, którego wartość nie przekroczy 3 500 zł.
Okolicznością łagodzącą decydującą o wymierzeniu przez sąd niższej kary, a nawet odstąpieniu od wymierzania kary lub środka karnego jest wpłacenie w całości pobranego podatku jeszcze przed wszczęciem postępowania. Analogicznie jest w przypadku popełnienia przez pracodawcę wykroczenia skarbowego.
