W przypadku orzeczenia, że miał miejsce wypadek przy pracy pracownikowi należy się zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100%. Niestety dość długo trwa cały proces orzekania o wypadku przy pracy, w związku z czym bardzo często wypadek uznany jest już po wypłacie wynagrodzenia i przekazaniu dokumentów rozliczeniowych do ZUS-u. Jak w takiej sytuacji powinien postąpić pracodawca, który nie jest płatnikiem zasiłków?
Wypadek przy pracy – definicja
Jak zostało przedstawione w poprzedniej części artykułu, wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą (art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych).
W przypadku orzeczenia wypadku przy pracy pracownikowi należy się od pierwszego dnia niezdolności do pracy (nie obowiązuje okres wyczekiwania) zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, który wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku. Jeżeli pracodawca nie jest płatnikiem zasiłków, zasiłek chorobowy z tytułu wypadku przy pracy wypłaca ZUS.
Płatnik zasiłków
Płatnikiem zasiłków, a więc podmiotem uprawnionym do wypłaty świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, może być zarówno pracodawca, jak i ZUS. To, kto nim jest, zależy od stanu zatrudnienia liczonego na 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego. Do stanu zatrudnienia wliczane są tylko te osoby, które zostały obowiązkowo lub dobrowolnie zgłoszone do ubezpieczenia chorobowego.
Płatnikiem zasiłków jest ZUS, jeżeli na ostatni dzień listopada poprzedniego roku pracodawca zgłaszał do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych.
Wypadek przy pracy stwierdzony po wypłacie wynagrodzenia, gdy płatnikiem zasiłków jest ZUS
Jeżeli wypadek przy pracy zostanie uznany dopiero po wypłacie wynagrodzenia chorobowego, należy wykonać następujące czynności:
- Zakwalifikować wypłacone wynagrodzenie chorobowe z ubezpieczenia chorobowego jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, rozliczając go w ciężar składek na ubezpieczenie społeczne;
- Skorygować deklaracje rozliczeniowe, jeżeli zostały już przekazane do ZUS-u;
- Zwrócić pracownikowi składkę zdrowotną, która została pobrana od wcześniej wypłaconego wynagrodzenia chorobowego.
Korekta dokumentów rozliczeniowych powinna zostać stworzona za miesiące, w których pracodawca rozliczył nieprawidłowo wypłacone pracownikowi świadczenie. Komplet dokumentów rozliczeniowych w tym przypadku powinien składać się z:
- raportu imiennego ZUS RSA - w raporcie należy wpisać:
- kod tytułu ubezpieczenia pracownika (pole 01. bloku III.B.),
- kod świadczenia/przerwy “314” (pole 02. bloku III.B.),
- okres, za który ZUS wypłacił zasiłek (pole 03.-04. bloku III.B.),
- liczbę dni zasiłkowych (pole 05. bloku III.B.),
- kwotę zasiłku równą kwocie wypłaconego wcześniej przez pracodawcę wynagrodzenia chorobowego (pole 06. bloku III.B.),
- raportu imiennego ZUS RCA - w raporcie tym należy wykazać rozliczone składki ZUS (zmieni się jedynie podstawa składki zdrowotnej i wysokość tej składki, bowiem wynagrodzenie chorobowe jest wliczane do podstawy wymiaru składki zdrowotnej),
- deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA - w deklaracji należy wykazać składki i świadczenia za wszystkich ubezpieczonych z uwzględnieniem zmian wprowadzonych w raporcie ZUS RSA i ZUS RCA (zmianie ulegnie składka zdrowotna oraz blok V pole 03 dotyczące wypłaconych świadczeń).
Przykład 1.
Pan Grzegorz pracuje w małej firmie zatrudniającej 8 pracowników. W lutym 2022 roku uległ on wypadkowi przy pracy. Wypadek został stwierdzony dopiero po wypłacie 27.02.2022 r. wynagrodzenia oraz przekazaniu w marcu kompletu dokumentów rozliczeniowych do ZUS-u. W związku z tym pan Grzegorz za czas zwolnienia lekarskiego otrzymał wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80%. Po uznaniu wypadku przy pracy otrzymał on wyrównanie z ZUS-u (pozostałe 20%). W związku z powyższym pracodawca musi skorygować deklarację rozliczeniową za luty. Komplet skorygowanych dokumentów rozliczeniowych powinien składać się z:
- raportu imiennego ZUS RSA, w którym jako kod świadczenia/przerwy należy wpisać “314” zamiast “331”;
- raportu imiennego ZUS RCA z rozliczonymi składkami (zmiana w wysokości składki zdrowotnej);
- deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA zawierającej składki i świadczenia za wszystkich pracowników.
