Od 1 stycznia 2020 roku zniesiono obowiązek prowadzenia ewidencji wyposażenia. Tego typu wydatku należy księgować bezpośrednio do kosztów podatkowych. Wydatki poniesione na nabycie wyposażenia mogą stanowić koszt uzyskania przychodów w dacie wystawienia faktury. Sprawdź w artykule, jak powinna być rozliczona ich likwidacja, kradzież bądź wycofanie z działalności!
Wyposażenie - likwidacja lub kradzież
Zarówno kradzież, jak i faktyczna likwidacja wyposażenia nie obliguje przedsiębiorcy do wyksięgowania z kosztów wydatków na nabycie wyposażenia. Przy czym w obu przypadkach niezbędne jest posiadanie odpowiedniego dokumentu:
- w przypadku kradzieży - protokół (lub oświadczenie) policji, potwierdzający zgłoszenie kradzieży wyposażenia;
- w przypadku likwidacji - protokół likwidacji wyposażenia.
Jeśli wyposażenie skradziono, jedynym z kroków, który przedsiębiorca powinien wykonać, jest wykreślenie składnika majątku z ewidencji wyposażenia. Natomiast przy likwidacji sprawa nie jest już tak oczywista - jej przyczyn może być wiele:
- sprzedaż - podatnik jest zobligowany do udokumentowania sprzedaży fakturą. Transakcja ta będzie podlegała zarówno opodatkowaniu podatkiem dochodowym, jak i VAT, gdy składnik służył działalności opodatkowanej. Podmioty prowadzące KPiR przychód ze sprzedaży wyposażenia wykazują w kol. 8 - pozostałe przychody;
- utylizacja - jeżeli transakcja będzie udokumentowana protokołem zniszczenia, który będzie potwierdzał utylizację wyposażenia, nie wystąpią żadne konsekwencje na gruncie VAT oraz PIT;
- zrzeczenie się własności, np. przez wyrzucenie do śmietnika - nie ma miejsca wówczas nieodpłatne świadczenie podlegające VAT, a więc co do zasady zrzeczenie się własności wyposażenia nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT i podatkiem dochodowym.
W każdym z ww. przypadków należy dokonać wykreślenia składnika majątku z ewidencji wyposażenia.
Wyposażenie - wycofanie z działalności
Wycofanie wyposażenia na cele działalności - podatek dochodowy
Przedsiębiorca ma pełne prawo do wycofania składników wyposażenia na cele osobiste. Wówczas pierwszym krokiem, jaki należy wykonać, jest sporządzenie protokołu likwidacji wyposażenia, w którym jako przyczynę likwidacji wskazuje się przekazanie na cele prywatne przedsiębiorcy. Protokół będzie podstawą do wykreślenia z ewidencji wyposażenia.
Niemniej jednak jak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych - w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.
Powyższy przepis budzi wiele wątpliwości w zakresie wycofania wyposażenia i rozliczenia tego zdarzenia na gruncie podatku dochodowego.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odniósł się do kwestii rozliczenia wycofania wyposażenia na cele osobiste o wartości powyżej 10000 zł. W interpretacji z 13 grudnia 2012 roku o sygn. IPPB1/415-1163/12-5/KS stwierdził, że:
(...) wykorzystywanie do celów osobistych zaliczonego do zużywających się stopniowo składników majątku (w przedmiotowej sprawie lokalu mieszkalnego), wykorzystywanego w działalności gospodarczej poniżej jednego roku, powoduje konieczność korekty kosztów uzyskania przychodów, jeżeli wcześniej wydatki poniesione na jego nabycie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Trudno bowiem uznać, iż wydatek na nabycie rzeczowego składnika majątku, zużywającego się stopniowo był poniesiony w celu uzyskania przychodów, skoro składnik ten zostanie przed upływem 12 m-cy wycofany z działalności gospodarczej na cele osobiste.
Jednocześnie podkreślić należy, iż korekta kosztów dotyczy całej kwoty wydatków poniesionych na nabycie danego składnika majątku. Dyspozycja powołanego wyżej przepisu art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy wyraźnie odnosi się do wydatków na nabycie, a nie do ich części. Przepis ten nie pozwala na proporcjonalne rozliczenie wydatków na nabycie w stosunku do okresu wykorzystywania składnika majątku dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, jeśli rzeczowy składnik majątku z uwagi na przewidywany przez podatnika okres używania krótszy niż rok nie został zaliczony do środków trwałych. Proporcjonalne rozliczanie wydatków na nabycie w postaci odpisów amortyzacyjnych dotyczy wyłącznie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (...).
Co ważne, samo wycofanie wyposażenia o wartości na potrzeby własne przedsiębiorcy nie rodzi żadnych skutków na gruncie podatku dochodowego. Przedsiębiorca nie wyksięgowuje wydatku z kosztów uzyskania przychodów ani nie wykazuje przychodu.
Wycofanie wyposażenia na cele prywatne - podatek VAT
Wycofanie wyposażenia na cele prywatne wywoła natomiast konsekwencje na gruncie VAT, jeżeli przy ich nabyciu (lub przy nabyciu części składowych) przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia (w całości lub części) podatku VAT. Zdarzenie należy opodatkować odpowiednią stawką podatku VAT i wykazać w rejestrze sprzedaży VAT. W tym przypadku również można skorzystać z druku dokumentu wewnętrznego.
Nie będzie wywoływało negatywnych skutków wycofanie wyposażenia również jeżeli: przy zakupie składnika majątku ani przy zakupie części składowych nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT (np. zakup na fakturę VAT marża) - założenie to może dotyczyć czynnych podatników VAT.
