Przepisy nie definiują czym jest pojęcie "prawo do wizerunku". Dlatego w kwestii tej należy odnieść się do definicji słownikowej, która stosowana jest w orzecznictwie. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN wizerunek to czyjaś podobizna na rysunku, obrazie, zdjęciu itp., a także sposób, w jaki dana osoba lub rzecz jest postrzegana i przedstawiana.
Prawo do wizerunku jest chronione, między innymi przez Kodeks cywilny, o czym stanowi jego art. 23. Ponadto prawo do wizerunku podlega regulacjom Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Co ciekawe, żaden z tych aktów nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem wizerunku. Jednak w praktyce przyjęło się interpretować go jako podobiznę osoby w formie fotografii, obrazu czy rysunku.
Prawo do wizerunku a jego rozpowszechnianie
Kwestia rozpowszechniania wizerunku została uregulowana w art. 81 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z jego treścią rozpowszechnianie czyjegoś wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W przypadku braku wyraźnego zastrzeżenia, zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
Ważne! Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
|
Prawo do wizerunku a brak zgody na rozpowszechnianie
Jak już wspomniano na wstępie, wizerunek podlega ochronie przez Kodeks cywilny, jak i ustawę o prawie autorskim. Przepisy umieszczone w tych aktach jasno określają konsekwencje rozpowszechniania wizerunku bez zgody osoby, która została na nim umieszczona.
Art. 24 Kodeksu cywilnego § 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie, może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. § 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych. § 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym. |
Art. 83 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych Do roszczeń w przypadku rozpowszechniania wizerunku osoby na nim przedstawionej, oraz rozpowszechniania korespondencji bez wymaganego zezwolenia osoby, do której została skierowana, stosuje się odpowiednio przepis art. 78 ust. 1; roszczeń tych nie można dochodzić po upływie dwudziestu lat od śmierci tych osób. |
Art. 78 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia, może także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub - na żądanie twórcy - zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny. |
Reasumując, wykorzystanie wizerunku bez zgody osoby, która została na nim umieszczona wiąże się z wieloma negatywnymi konsekwencjami, jak chociażby wypłata odszkodowania na cel społeczny (wskazany przez poszkodowanego), która ma stanowić swego rodzaju rekompensatę za wyrządzone szkody.
Polecamy: