Komunikat przelewu split payment – jak wykonać?

Podzielona płatność, inaczej split payment stosowany jest do regulowania zobowiązań między przedsiębiorcami z wykorzystaniem rachunku VAT. Jego wprowadzenie ma na celu ograniczyć wyłudzenia podatku VAT. Od 1 listopada 2019 roku został nałożony obowiązek jego stosowania w przypadku sprzedaży towarów lub usług „wrażliwych” w obrocie krajowym. Jak w praktyce wykonać przelew split payment do kontrahenta? Dowiedz się, na czym polega podzielona płatności i w jaki sposób realizować komunikat przelewu split payment.

Split payment – na czym polega i kto może stosować?

Mechanizm podzielonej płatności jest stosowany w transakcjach między przedsiębiorcami (B2B), gdzie za wykonaną usługę lub dostarczony towar wystawiona została faktura z naliczonym podatkiem VAT. Nie można więc zrealizować podzielonej płatności w przypadku, gdy jedną ze stron transakcji jest osoba prywatna lub występuje podatnik zwolniony z VAT jako dostawca towarów, lub usług, gdyż nie wystawia on faktur VAT.

Split payment polega na zapłacie zobowiązania wobec podatnika VAT za pomocą przelewu, który jest realizowany przez specjalny komunikat przelewu udostępniany przez bank lub SKOK. Płatność z wykorzystaniem split payment polega na automatycznym rozdzieleniu płatności, która przelewana jest na dwa osobne rachunki bankowe sprzedawcy:

• w kwocie netto – na rachunek bankowy lub rachunek w SKOK podatnika (do którego prowadzony jest rachunek VAT),
• w kwocie VAT – na rachunek VAT podatnika utworzony na cele split payment przez bank lub SKOK.

Rachunek VAT jest tworzony automatycznie przez banki lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe do firmowych rachunków rozliczeniowych w walucie PLN. Nie dotyczy zatem rachunków osobistych (ROR). Jego utworzenie nie wymaga zawierania dodatkowych umów z posiadaczem rachunku. W związku z tym przedsiębiorca, który do celów działalności gospodarczej używa wyłącznie rachunku osobistego, nie będzie posiadał rachunku VAT, co jest równoznaczne z tym, że nie będzie mógł wykonać przelewu z wykorzystaniem split payment ani otrzymać płatności na rachunek VAT.

Split payment – kiedy jest obowiązkowy a kiedy dobrowolny?

W Polsce podzielona płatność została wprowadzona 1 lipca 2018 roku do dobrowolnego stosowania. Od tego momentu można używać komunikatu przelewu split payment w celu zapłaty zobowiązania wobec kontrahenta. Natomiast wraz z nowelizacją ustawy o VAT, która weszła w życie 1 listopada 2019 roku, w myśl art. 108a wyżej wymienionej ustawy, mechanizm podzielonej płatności w transakcjach krajowych stał się obowiązkowy przy sprzedaży niektórych towarów i usług.

Obowiązkowa podzielona płatność zastąpiła odwrotne obciążenie, popularne szczególnie w usługach budowlanych (stosowane dla transakcji mających miejsce przed 1 listopada 2019 roku) do towarów i usług wymienionych obecnie w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Zastosowanie obowiązkowo odwrotnego obciążenia jest konieczne, gdy łącznie spełnione są warunki:

• wartość sprzedaży brutto wynosi co najmniej 15 000 zł,
• transakcja jest dokonywana między podatnikami (B2B),
• co najmniej jedna pozycja z faktury dotyczy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Jeżeli transakcja podlega pod obowiązkową podzieloną płatność, to podatnik wystawia fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności” i naliczonym podatkiem VAT. Natomiast nabywca ma obowiązek dokonać płatności za fakturę wykorzystując komunikat przelewu split payment.

Jeżeli sprzedaż towarów lub usług nie podlega obowiązkowemu zastosowaniu podzielonej płatności, to nie wyklucza możliwości jej dobrowolnego użycia. Sprzedawca może na fakturze dodać adnotację o podzielonej płatności, nawet gdy nie są spełnione wszystkie warunki do jej zastosowania. Jednakże ostateczna decyzja o zapłacie z wykorzystaniem komunikatu przelewu należy do nabywcy. Równocześnie, gdy sprzedawca nie ujmie adnotacji o podzielonej płatności, a nabywca dobrowolnie będzie chciał ją zastosować, to ma taką możliwość. Temat ten szerzej wyjaśnia artykuł: Dobrowolny split payment jako metoda płatności

Komunikat przelewu split payment – jak wykonać?

Dokonując zapłaty za zobowiązanie z wykorzystaniem podzielonej płatności, należy wykonać przelew za pomocą specjalnego komunikatu przelewu obsługującego podzieloną płatność, w którym należy określić:

• numer faktury, której płatność dotyczy,
• NIP dostawcy towarów lub usługodawcy,
• kwotę odpowiadającą całości lub części kwoty VAT z faktury, która ma zostać opłacona w mechanizmie podzielonej płatności,
• kwotę odpowiadającą całości lub części wartości brutto z faktury.

Dane wprowadzone w komunikacie przelewu mają służyć identyfikacji podmiotu (sprzedawcy), na rzecz którego zapłata jest dokonywana oraz transakcji, której zapłata dotyczy. Co ważne, po komunikat przelewu split payment można sięgnąć również w celu zapłaty za zaliczkę bądź dokonując zapłaty za kilka faktur od jednego dostawcy. Wówczas jeżeli zapłata ma dotyczyć zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów lub usług, to w komunikacie przelewu split payment w pozycji numeru faktury należy wpisać „zaliczka”. Z kolei w przypadku, gdy przedsiębiorca wykonuje przelew split payment za więcej niż jedną fakturę do danego kontrahenta, to w pozycji numer faktury wpisuje okres, którego faktury dotyczą. Warunkiem zapłaty za pomocą split payment za kilka faktur jest to, aby okres, którego dotyczą faktury, nie był krótszy niż jeden dzień oraz dłuższy niż jeden miesiąc.

Dysponowanie środkami z rachunku VAT

Jak wskazano powyżej, w przypadku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przez nabywcę, wartość podatku VAT opłacona z wykorzystaniem komunikatu przelewu split payment trafia na rachunek VAT kontrahenta. Jednakże podatnik nie może w dowolny sposób dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku VAT. Ich wykorzystanie jest możliwe wyłącznie na określone cele wymienione w art. 62b ust. 2 ustawy Prawo bankowe. Do niedawna środki te można było wykorzystać tylko na płatności związane z podatkiem VAT, w tym zapłatę równowartości kwoty VAT z faktury otrzymanej od dostawcy lub zapłatę VAT z tytułu zobowiązań wobec urzędu skarbowego. Od 1 listopada 2019 roku wraz z wprowadzeniem obowiązkowego split payment poszerzono możliwości wykorzystania środków zgromadzonych na rachunku VAT. Obecnie z rachunku VAT można opłacać:

• składki ZUS,
• podatek dochodowy (PIT i CIT), w tym jego zaliczki i odsetki w jego zapłacie,
• podatek VAT – z faktur od dostawców, zwrot VAT z tytułu faktury korygującej, jak również podatek VAT wynikający z importu towarów, dodatkowe zobowiązania podatkowe w tym podatku i odsetki za zwłokę,
• podatek akcyzowy,
• należności celne,
• należności wynikające z egzekucji na podstawie administracyjnego tytułu wykonawczego w zakresie wyżej wymienionych zobowiązań podatkowych.

Więcej na temat możliwości wykorzystania środków z rachunku VAT wraz z wyjaśnieniem opłaty składek ZUS z rachunku VAT dostarcza artykuł: Czy z konta VAT można zapłacić ZUS - metoda podzielonej płatności

Split payment w systemie wFirma.pl

W systemie wFirma.pl można oznaczać wydatki, dla których płatność dokonywana będzie z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności (przez komunikat przelewu split payment), tak aby wyróżnić je na liście wśród innych wydatków. W tym celu podczas dodawania lub modyfikacji wydatku, w zakładce WYDATKI » KSIĘGOWANIE, w oknie wydatku należy przejść do podzakładki IMPORT Z ZAGRANICY I INNE ZAAWANSOWANE i zaznaczyć opcję PODZIELONA PŁATNOŚĆ.

Po zapisaniu, na liście wszystkich wprowadzonych wydatków, faktury z zaznaczoną opcją podzielonej płatności będą oznaczone ikoną $ i możliwe będzie ich filtrowanie.

Do nieopłaconych faktur kosztowych, wobec których zastosowany będzie komunikat przelewu split payment, można wyeksportować plik przelewu do banku. Aby go pobrać, należy w zakładce WYDATKI » KSIĘGOWANIE zaznaczyć na liście wydatków te, które mają być opłacone za pomocą komunikatu przelewu i wybrać opcję EKSPORTUJ DO BANKU » SPLIT PAYMENT. Szczegóły wyjaśnia artykuł pomocy: Split payment - jak ująć fakturę z adnotacją i dokonać przelewu w systemie wfirma?

System wFirma umożliwia również wystawianie faktur z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”. Aby możliwe było wskazanie takiej adnotacji na fakturze, wystawiając ją przez zakładkę PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ, należy zaznaczyć odpowiedni schemat księgowy: PODZIELONA PŁATNOŚĆ lub USŁUGI BUDOWLANE – PRZYPADEK SZCZEGÓLNY (dla których obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dacie wystawienia faktury), adnotacja o podzielonej płatności będzie wówczas dodawana automatycznie na wydruku faktury.