Obowiązkowy split payment a faktury walutowe - warto wiedzieć

Od 1 listopada 2019 r. ustawodawca wprowadził obowiązkowy split payment dla niektórych branż. Wielu podatników nadal nie wie, w jakich okolicznościach muszą stosować mechanizm podzielonej płatności. W wielu przypadkach wolą oni zapłacić metodą podzielonej płatności, aby nie narazić się na sankcje. Obowiązkowy split payment a faktury walutowe - czy również ma zastosowanie?

Split payment – czy jest obowiązkowy?

W myśl art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT), przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Przykład 1.

Podatnik prowadzący warsztat samochodowy zakupił 10 lipca 2023 r. części samochodowe. Wartość zakupu wyniosła 18 000 zł. Podatnik otrzymał fakturę bez żadnej adnotacji. Czy powinien on powyższą fakturę zapłacić mechanizmem podzielonej płatności?

Tak, w tym przypadku podatnik powinien dokonać płatności za pomocą mechanizmu podzielonej płatności. Części samochodowe znajdują się w załączniku nr 15 do ustawy o VAT. Co istotne, w tym przypadku wartość sprzedaży przekroczyła kwoty 15 000 zł. Brak adnotacji o konieczności zapłaty za pomocą MPP nie wpływa w żaden sposób na konieczność zapłaty zgodnie z powyższymi przepisami.

Przykład 2.

Przedsiębiorca prowadzący serwis komputerowy zakupił w hurtowni dyski SSD. Wartość zakupu wyniosła 3560 zł. Podatnik otrzymał fakturę z adnotacją „mechanizm podzielonej płatności”. Hurtownik tłumaczy, że jego księgowa twierdzi, że musi on na każdej fakturze umieszczać powyższą adnotację ze względu na rodzaj sprzedawanych towarów (znajdujących się w załączniku nr 15). Czy w takiej sytuacji kupujący musi dokonać zapłaty za pomocą mechanizm podzielonej płatności?

W tym przypadku podatnik nie ma obowiązku zapłaty za pomocą mechanizmu podzielonej płatności, mimo że na fakturze znajduje się adnotacja „mechanizm podzielonej płatności”.

Obowiązkowy split payment a faktury walutowe - zapłata

Split payment odnosi się wyłącznie transakcji krajowych. Tym samym mechanizm podzielonej płatności nie dotyczy transakcji dokonywanych z kontrahentami z zagranicy. W wielu jednak przypadkach polskie podmioty są częścią międzynarodowych grup bądź z nimi współpracują. W takich sytuacjach krajowi podatnicy są obowiązani stosować do wszystkich transakcji rozliczenia w walutach obcych.

Przykład 3.

Podatnik jest podwykonawcą robót budowlanych dla międzynarodowego koncernu budowlanego. Z podpisanej umowy wynika, że wszelkie transakcje dokonywane pomiędzy stronami umowy będą rozliczane w euro. Powyższe ustalenia dotyczą zarówno transakcji krajowych, jak i zagranicznych. Podatnik zastanawia się, jak rozliczać faktury objęte obowiązkowym split payment.

W przypadku transakcji zagranicznych przedsiębiorca nie ma obowiązku rozliczania faktur za pomocą mechanizmu podzielonej płatności.

Podatnik wykonuje jednak również czynności wykonywane na budowach w Polsce. W takiej sytuacji, mimo że faktura jest w walucie, musi on dokonać płatności za pomocą split payment. Podsumowując, możemy umówić się z kontrahentem na rozliczenia w walucie obcej, jednak w sytuacji, w której przedmiotem transakcji są towary z załącznika nr 15 do ustawy o VAT, podatek musi być zapłacony w złotówkach z użyciem komunikatu przelewu. Inny sposób zapłaty naraża przedsiębiorcę na sankcje.

W praktyce podatnicy zastanawiają się, jak dokonać płatności za faktury wyrażone w walucie obcej.

Przykład 4.

Podatnik otrzymał fakturę na kwotę 18 000 euro za usługi budowlane wykonane w Polsce. Jak w praktyce dokonać płatności?

W tym przypadku zapłata wartości netto wynikającej z faktury może być dokonana w dowolny sposób np. na rachunek walutowy. Natomiast zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT wynikającej z otrzymanej faktury musi być dokonana na rachunek VAT. W sytuacji faktury wystawionej w walucie obcej VAT musi zostać zapłacony w złotówkach z użyciem komunikatu przelewu. W praktyce musimy dokonać dwóch przelewów: jeden na rachunek walutowy, drugi na rachunek VAT.

Sankcje split payment – faktury w walucie

Podatnicy obowiązani do stosowania obowiązkowego split payment muszą się liczyć z sankcjami. Zgodnie z przepisem art. 108a ust. 7 ustawy o VAT w razie stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 108a ust 1 a tj. z pominięciem split payment, organ podatkowy ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w ustawie w załączniku nr 15. wykazane w fakturze, której dotyczy płatność.

Przykład 5.

Podatnik otrzymał fakturę w walucie obcej za usługi budowlane. Usługa została wykonana w kraju przez podatnika podatku VAT. Kwota na fakturze wynosi 60 000 euro. Podatnik uznał, że skoro faktura jest w euro, to nie musi on dokonać płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

W takiej sytuacji organ podatkowy może nałożyć na podatnika sankcję. Fakt, że faktura jest w euro, nie ma tutaj żadnego znaczenia.

Podsumowując, podatnicy muszą zwracać szczególną uwagę w przypadku otrzymywania faktur w walutach obcych. Przede wszystkim muszą dokonać sprawdzenia, czy są obowiązani do stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Co istotne, faktury w walutach nie uchronią podatników przed koniecznością stosowania split payment.

Split payment w systemie wFirma.pl!

W systemie wFirma.pl w łatwy sposób możesz pilnować płatności w split payment, dzięki oznaczaniu jej przy księgowaniu. W tym celu otrzymaną fakturę zakupu objętą mechanizmem podzielonej płatności ujmuje się schematem: WYDATKI » KSIĘGOWANIE » DODAJ » FAKTURA VAT. W oknie które się otworzy uzupełniamy dane zgodnie z fakturą oraz wybieramy właściwy rodzaj wydatku. W podzakładce IMPORT Z ZAGRANICY I INNE ZAAWANSOWANE zaznaczamy opcję PODZIELONA PŁATNOŚĆ.

Po zapisaniu faktury pojawi się przy niej ikona dolara informująca o split payment:

Dodatkowo możliwe jest filtrowanie wydatków z oznaczoną metodą płatności za pomocą filtra STAN PŁATNOŚCI - PODZIELONA PŁATNOŚĆ.

Ponadto w zakładce WYDATKI » KSIĘGOWANIE możliwe jest wygenerowanie pliku z płatnością split payment, który można eksportować do banku. W tym celu należy oznaczyć wydatki, które mają zostać opłacone w split payment i skorzystać z opcji EKSPORT DO BANKU » SPLIT PAYMENT.

Więcej informacji w temacie split payment w systemie wfirma.pl znajduje się w artykułach pomocy:

• Split payment - jak ująć fakturę z adnotacją i dokonać przelewu w systemie wfirma?
• Faktura z adnotacją mechanizm podzielonej płatności - jak wystawić?