Sprzedaż na odległość towarów importowanych to kolejna nowość w prawie podatkowym, która obowiązuje od 1 lipca 2021 roku. Pomimo upływu czasu wielu podatników nadal ma wątpliwości jak poprawnie rozliczyć podatek od sprzedaży na odległość towarów importowanych. Dlatego też w poniższym artykule przedstawimy przykładowe rozliczenia podatku w ramach SOTI.
Czym jest SOTI?
Rozważania należy rozpocząć od przedstawienia definicji sprzedaży na odległość towarów importowanych. Jak podaje art. 2 pkt 22b ustawy VAT, rozumie się przez to dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, który nie jest podmiotem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego z tytułu nabycia.
Zasadniczo zatem z SOTI będziemy mieć do czynienia, gdy sprzedaż odbywa się na rzecz konsumentów, czyli osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Istotną cechą SOTI jest natomiast to, że towary są wysyłane z krajów trzecich.
Sprzedaż na odległość towarów importowanych polega na odpłatnym zbyciu towarów konsumentom z krajów członkowskich UE, które to zostały wysłane z krajów trzecich.
Miejsce dostawy towarów w ramach SOTI
jeżeli towary są importowane z kraju trzeciego na terytorium innego państwa członkowskiego UE niż to, w którym kończy się wysyłka lub transport towarów (państwo importu nie jest państwem przeznaczenia towarów);
jeżeli towary są importowane z kraju trzeciego na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się wysyłka lub transport towarów, pod warunkiem że podatek VAT jest rozliczany w procedurze IOSS (państwo importu jest równocześnie państwem przeznaczenia towarów).
Jeśli powyższe zasady nie znajdują zastosowania, to miejscem opodatkowania będzie kraj rozpoczęcia wysyłki, czyli w tym przypadku kraj trzeci. Taka dostawa nie będzie zatem w ogóle opodatkowana na terenie UE.
Procedura VAT IOSS
Jednym z przypadków, w których ramach miejscem opodatkowania jest kraj zakończenia wysyłki, jest sytuacja, gdy państwo importu jest jednocześnie państwem zakończenia wysyłki, a sprzedający jest zarejestrowany do procedury VAT IOSS.
Procedura ta dotyczy importu i sprzedaży towarów, których wartość nie przekracza 150 euro. Jeżeli są one importowane z krajów trzecich, a sprzedawca rozlicza podatek należny w ramach procedury VAT IOSS, to ostateczny nabywca jest zwolniony od podatku VAT z tytułu importu. Zwolnienie to wynika z art. 45 ust. 1 pkt 11 ustawy VAT.
Procedura VAT IOSS jest również korzystna dla samych przedsiębiorców dokonujących sprzedaży, ponieważ nie muszą się oni rejestrować w każdym kraju zakończenia wysyłki.
Chociaż dostawa opodatkowana jest w kraju zakończenia konsumpcji, to podatnik może dokonać rozliczenia w kraju siedziby poprzez system elektroniczny, w której ramach płaci zagraniczny podatek VAT w swoim kraju.
Przyjęcie tego typu powiązanego rozwiązania ma przede wszystkim za zadanie zachęcenie sprzedawców do rejestracji w systemie VAT IOSS, co uszczelni system podatkowy.
Możliwość stosowania procedury VAT IOSS zastrzeżona jest dla towarów:
importowanych z państw trzecich lub terytoriów trzecich,
których wartość w przesyłce nie przekracza 150 euro,
niepodlegających podatkom akcyzowym.
Podatek od sprzedaży na odległość towarów importowanych - przykłady rozliczeń
Aby lepiej zrozumieć mechanizm rozliczania podatku VAT przy sprzedaży na odległość towarów importowanych, przedstawmy kilka ciekawych przykładów, które z pewnością rzucą światło na sposób rozliczenia.
Przykład 1.
Podatnik z Polski importuje towary z Chin i sprzedaje je konsumentom z Belgii. Wartość towarów nie przekracza 150 euro. Przedsiębiorca jest zarejestrowany w procedurze VAT IOSS. Towary są importowane bezpośrednio do Belgii, co oznacza, że państwo importu jest jednocześnie państwem zakończenia wysyłki. W tym przypadku znajduje zatem zastosowanie reguła określona w art. 22 ust. 1 pkt 1c ustawy VAT. Nabywcy z Belgii są zwolnieni od podatku VAT z tytułu importu, zaś przedsiębiorca z Polski rozlicza belgijski podatek VAT poprzez system VAT IOSS w Polsce.
Przykład 2.
Podatnik z Polski importuje towary z Chin i sprzedaje je konsumentom z Belgii. Wartość towarów nie przekracza 150 euro. Przedsiębiorca nie jest zarejestrowany w procedurze VAT IOSS. Towary są importowane bezpośrednio do Belgii, co oznacza, że państwo importu jest jednocześnie państwem zakończenia wysyłki. W tym przypadku znajduje zatem zastosowanie reguła określona w art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT. Nabywca z Belgii będzie zobowiązany do zapłaty podatku VAT z tytułu importu towarów. Natomiast dokonana sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu w kraju rozpoczęcia wysyłki, czyli w Chinach. Polski podatnik nie zapłaci podatku VAT w UE.
Przykład 3.
Podatnik z Polski sprzedaje towary osobom fizycznym w Polsce. Towar jest importowany do Niemiec. W takim przypadku zastosowanie znajduje reguła określona w art. 22 ust. 1 pkt 1b ustawy VAT. Miejscem opodatkowania jest zatem kraj zakończenia wysyłki, czyli Polska. Polski podatnik rozlicza zatem SOTI w Polsce na zasadach ogólnych.
Przykład 4.
Przedsiębiorca z Kanady sprzedaje swoje towary osobom fizycznym w Polsce. Towar jest importowany do Niemiec. W takim przypadku zastosowanie znajduje reguła określona w art. 22 ust. 1 pkt 1b ustawy VAT. Miejscem opodatkowania jest zatem kraj zakończenia wysyłki, czyli Polska. Kanadyjski przedsiębiorca powinien zarejestrować się na potrzeby podatku VAT w Polsce i rozliczyć SOTI w Polsce na zasadach ogólnych.
Mając powyższe na uwadze, możemy stwierdzić, że poprawne rozliczenie podatku VAT w przypadku SOTI nie jest zagadnieniem prostym. Szczególnie w oczy rzuca się kwestia rejestracji podatnika na potrzeby VAT IOSS, gdyż rzutuje to na kwestie zwolnienia od podatku VAT konsumenta z tytułu importu towarów.
