0 0
dni
0 0
godz
0 0
min
0 0
sek

Podatek PCC a zakup samochodu osobowego za granicą

Nasz ekspert:
Artykuły autora

Wielkość tekstu:

Nabycie rzeczy ruchomych pomiędzy osobami fizycznymi jest czynnością prawną, która podlega opodatkowaniu podatkiem PCC. Reguła ta dotyczy także zakupu samochodu. W niniejszym artykule sprawdzimy, czy podatek PCC powstaje także w sytuacji zakupu samochodu za granicą.

Podatek PCC od umowy sprzedaży samochodu osobowego

Umowa sprzedaży jest czynnością prawną, która podlega opodatkowaniu podatkiem PCC. Obowiązek podatkowy w takim przypadku spoczywa na nabywcy rzeczy, który zobligowany jest do zapłaty podatku według stawki 2% wartości rynkowej pojazdu.

W terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (tj. od dnia dokonania czynności cywilnoprawnej) podatnik ma obowiązek złożenia deklaracji PCC-3 do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Powyższy termin jest równocześnie terminem płatności podatku.

Dzień dokonania czynności cywilnej to data zawarcia umowy sprzedaży. Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu ją, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę (art. 535 Kodeksu cywilnego). 

Jak wskazał WSA w Białymstoku w wyroku z 6 października 2015 roku (I SA/Bk 343/15) ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje terminu „dokonanie czynności cywilnoprawnej”. Niemniej z treści art. 535 kc wynika, że umowa sprzedaży jest umową zobowiązującą do przeniesienia własności i nie musi jednocześnie wywoływać skutku rozporządzającego. 

W przypadku umowy sprzedaży termin „dokonanie” oznacza moment zawarcia umowy, co następuje w chwili złożenia zgodnych oświadczeń woli stron. Umowa sprzedaży jest bowiem umową konsensualną. Na jej ważność nie ma wpływu wykonanie umowy, tj. zapłata ceny, wydanie przedmiotu umowy.

Jeżeli czynność sprzedaży samochodu osobowego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, to nie pojawia się podatek PCC. W konsekwencji, jeżeli sprzedawcą jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą i dokonuje odpłatnej dostawy towarów podlegającej pod regulacje podatku VAT, to nabywca nie ma obowiązku odprowadzenia podatku PCC.

Natomiast w sytuacji, gdy umowa sprzedaży zawierana jest pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej – gdzie żadna z nich nie jest podatnikiem podatku VAT – to nabywca ma obowiązek zapłaty podatku PCC.

Zakup samochodu pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych po stronie kupującego.

Zakres przedmiotowy podatku PCC

W tym miejscu trzeba wskazać na treść art. 1 ust. 4 ustawy PCC, który to podaje, że czynności cywilnoprawne podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 4a i 5, jeżeli ich przedmiotem są:

  1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

  2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą – w przypadku, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeżeli zatem rozpatrujemy przypadek zakupu samochodu za granicą, to należy analizować warunki określone w pkt 2 ww. przepisu.

W świetle tej regulacji umowa sprzedaży rzeczy znajdujących się za granicą w chwili dokonania czynności podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli spełnione są łącznie warunki:

  1. nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

  2. czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Poprzez dokonanie czynności na terytorium RP należy rozumieć zawarcie umowy na terytorium RP. Nie chodzi w tym przypadku o wydanie pojazdu w ramach umowy sprzedaży, ale o samo zawarcie umowy.

W zakresie ustalenia chwili oraz miejsca zawarcia umowy sprzedaży konieczne staje się sięgnięcie do treści Kodeksu cywilnego, gdzie w art. 70 § 2 możemy przeczytać, że umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy.

W rezultacie miejscem zawarcia umowy jest kraj, w którym sprzedający przyjął od kupującego oświadczenie o nabyciu pojazdu. Jeżeli kupujący takie oświadczenie wyraża w formie pisemnej – poprzez złożenie podpisu pod umową sprzedaży – to miejscem dokonania czynności cywilnoprawnej będzie kraj podpisania umowy.

Przykład 1.

Osoba mająca miejsce zamieszkania w Niemczech podpisała w Polsce umowę kupna samochodu osobowego znajdującego się na terenie Niemiec. W takim przypadku podatek PCC nie wystąpi, ponieważ nabywca nie ma miejsca zamieszkania na terenie Polski.

Przykład 2.

Osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce podpisała w Niemczech umowę kupna samochodu osobowego znajdującego się na terenie Niemiec. W takiej sytuacji również nie wystąpi podatek PCC, ponieważ umowa nie została zawarta (czyli czynność cywilnoprawna nie została dokonana) na terenie Polski.

Przykład 3.

Osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce podpisała w Polsce umowę kupna samochodu osobowego znajdującego się na terenie Niemiec. W tych okolicznościach powstanie po stronie nabywcy obowiązek zapłaty podatku PCC.

Jak zatem widać z przedstawionych przykładów, tylko w sytuacji, gdy jednocześnie są spełnione oba warunki, tj. nabywca ma miejsce zamieszkania na terenie RP i czynność jest dokonywana na terenie RP – nabycie samochodu osobowego znajdującego się za granicą podlega opodatkowaniu w Polsce.

Jeśli natomiast osoba mająca miejsce zamieszkania w RP pojedzie za granicę, tam dokona czynności cywilnoprawnej w postaci zawarcia umowy sprzedaży samochodu, a następnie powróci tym pojazdem do kraju to obowiązek podatkowy w podatku PCC nie powstaje względem polskiego fiskusa.

Istotną kwestią jest także ustalenie położenia rzeczy poza granicami kraju. Pojawia się bowiem pytanie o określenie momentu, w którym rzecz powinna znajdować się poza RP. W przypadku rzeczy ruchomych, takich jak samochód ma to kluczowe znaczenie.

Choć nie wynika to wprost z przepisów prawa, to przyjmuje się, że moment ten powinien zostać oceniony na chwilę powstania obowiązku podatkowego, czyli na chwilę zawierania umowy sprzedaży pojazdu. 

Przykład 4.

Osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce przywiozła do RP z Niemiec samochód osobowy. Dwa dni później w Niemczech zawarła ze sprzedawcą umowę nabycia tego pojazdu. W takim przypadku na dzień dokonania czynności cywilnoprawnej pojazd znajdował się na terenie RP, więc zakup podlega opodatkowaniu podatkiem PCC.

Dla ustalenia powstania obowiązku podatkowego w podatku PCC przy nabyciu samochodu osobowego istotne znaczenie ma określenie miejsca położenia samochodu na dzień zawierania umowy, miejsca zamieszkania nabywcy oraz miejsca zawarcia umowy sprzedaży.

Konkludując, zakup samochodu za granicą nie zawsze będzie oznaczać konieczność zapłaty podatku PCC w Polsce. W tym zakresie należy każdorazowo dokonać oceny okoliczności faktycznych towarzyszących umowie sprzedaży pojazdu.

Artykuły
Brak wyników.
Więcej artykułów
Wzory
Brak wyników.
Więcej wzorów