W myśl przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki podlega opodatkowaniu stawką 0,5% podstawy (wartość pożyczonej kwoty pieniędzy). W przypadku gdy podmiotem udzielających pożyczki jest firma, która zajmuje się tego typu usługami na co dzień, pożyczki podlegają zwolnieniu z podatku PCC. Obowiązek jego uiszczenia występuje w sytuacji, gdy pożyczka jest udzielana prywatnie, przez podmioty nieprowadzące w tym zakresie działalności. Przyjrzyjmy się dokładnie, kiedy podatek od pożyczki jest konieczny.
Kiedy nie trzeba płacić podatku od pożyczki?
Ustawodawca ustanowił wyjątki w zakresie w jakim obowiązuje podatek od pożyczki, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych. Zwolnieniu z opodatkowania podlegają pożyczki udzielane między osobami należącymi do I grupy podatkowej - do kwoty 36 120 zł. Dotyczy to sytuacji, w której pożyczki udzielane są przez małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i przez teściów. Powyższa kwota jest górnym limitem pożyczki uzyskanej od jednej osoby przez okres 5 lat.
Istnieje dodatkowo możliwość nielimitowanej pożyczki udzielanej przez małżonków, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma, macochę. Nie występuje jednak w przypadku pożyczek między teściami a zięciem i synową. Dla skorzystania z tej możliwości konieczne jest złożenie deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności. Dodatkowo należy udokumentować otrzymanie przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Podatek od pożyczki a pieniądze od znajomych
Inaczej wygląda kwestia pożyczek od znajomych. W tym przypadku również zostały uregulowane wyjątki zawarte w art. 9 ust. 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podlegające zwolnieniu z opodatkowania PCC. Dotyczy to pożyczek:
- otrzymanych w kwocie przekraczającej 1 000 zł,
- z kas lub funduszów zakładowych, funduszów związków zawodowych, pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych działających w wojsku oraz z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
- utworzonych w drodze ustawy innych funduszów celowych,
- udzielonych przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
Odpowiednie udokumentowanie pożyczki
Otrzymanie pożyczki musi zostać odpowiednio udokumentowane, w związku z tym wpłata powinna zostać dokonana na rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Dodatkowo pożyczkobiorca ma obowiązek poinformować urząd skarbowy o uzyskaniu pożyczki w ciągu 14 dni od jej uzyskania na druku PCC-3.
W sytuacji gdy wysokość pożyczki przekroczy limit 1000 zł (od znajomych) bądź 36 120 zł od I grupy podatkowej, podatnik musi sam wyliczyć wysokość podatku do zapłaty, zgłosić na druku PCC-3 oraz opłacić w terminie 14 dni od jej otrzymania.
Podwyższona stawka podatku od pożyczki
Stawka podatku od pożyczki wynosi 20% podstawy opodatkowania, jeżeli osoba biorąca pożyczkę nie zgłosiła jej w US i nie odprowadziła podatku. Jest to tzw. sankcyjna stawka podatku.
