Okresy wypowiedzeń umowy o pracę reguluje ściśle Kodeks pracy. Bywają jednak sytuacje, w których dopuszcza się wydłużenie okresu wypowiedzenia, kiedy jest to korzystne dla pracownika. Jakie skutki może wywołać wydłużenie okresu wypowiedzenia o pracę? W artykule wyjaśniamy, jakie mogą być skutki wydłużenia okresu wypowiedzenia.
Ustawowe okresy wypowiedzenia
Jak już wcześniej wspomniano, w Kodeksie pracy podane są sztywne okresy wypowiedzeń i co zasady rzadko dochodzi do sytuacji, kiedy jedna ze stron chce ten okres zmodyfikować. Okresy wypowiedzeń są zależne od dwóch głównych czynników: od rodzaju umowy oraz stażu pracy, jaki pracownik posiada u danego pracodawcy. Okres wypowiedzenia umowy na okres próbny znacznie różni się od okresu wypowiedzenia umowy na czas określony i nieokreślony. Czas wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Okresy wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony są uzależnione od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynoszą:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Bieg wypowiedzenia – jak liczyć?
Bieg wypowiedzenia, czyli jego początek i koniec, uzależnia się od tego, czy okres wypowiedzenia jest liczony w tygodniach, czy w miesiącach. W praktyce oznacza to, że wypowiedzenie złożone tego samego dnia nie zawsze będzie rozpoczynało i kończyło bieg w tej samej dacie.
Przykład 1.
Pani Agnieszka jest zatrudniona na umowę o pracę na okresie próbnym, jej umowa jest zawarta od 3 lipca 2024 roku do końca września 2024 roku. Pani Agnieszka wypowiedziała umowę 31 sierpnia 2024 roku. Okres wypowiedzenia jej umowy zakończy się 7 września – posiada bowiem tydzień wypowiedzenia, który rozpoczyna swój bieg w pierwszą niedzielę po złożeniu wypowiedzenia, a kończy się w sobotę.
Przykład 2.
Pan Arkadiusz jest zatrudniony na umowę na czas nieokreślony i w danej firmie pracuje 2 lata. 31 sierpnia 2024 pracodawca wypowiedział mu umowę. Okres wypowiedzenia pana Arkadiusza zakończy się 30 września. Momentem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia jest bowiem – w przypadku okresów miesięcznych – pierwszy dzień kalendarzowy miesiąca następującego po miesiącu, w którym wypowiedzenie zostało złożone. Okres wypowiedzenia kończy się zatem z ostatnim dniem miesiąca, czyli w tej sytuacji będzie to 30 września 2024 roku.
Warto nadmienić, że dwie strony mogą rozwiązać umowę bez okresu wypowiedzenia, czyli za porozumieniem stron. Wówczas to w drodze wzajemnego porozumienia dwie strony ustalają termin zakończenia umowy, który może być dowolny, np. dzień kolejny, ale również termin odległy – za dwa tygodnie, miesiąc itd. W tym trybie rozwiązania umowy nie ma z góry określonych terminów.
Skutki wydłużenia okresu wypowiedzenia
Choć okresy wypowiedzenia charakteryzują się w Kodeksie pracy sztywnymi terminami, istnieją sytuacje, kiedy mogą one ulec wydłużeniu. Kodeks pracy przewiduje jeden taki przypadek. Zgodnie z art. 36 § 5 kp sytuacja taka może mieć miejsce, jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie. Wówczas okres wypowiedzenia może zostać wydłużony z dwóch tygodni do miesiąca lub z miesiąca na trzy miesiące.
W przepisach brakuje jednak adnotacji, że możliwe jest umowne wydłużenie okresu wypowiedzenia. Choć więc kwestia ta nie jest uregulowana w Kodeksie pracy, umowne wydłużenie okresu wypowiedzenia jest dopuszczalne.
Umowne skutki wydłużenia okresu wypowiedzenia
Orzecznictwo sądowe dopuszcza modyfikację okresu wypowiedzenia umowy, jednak tylko wtedy, kiedy jest to korzystne dla pracownika. W tym miejscu warto przytoczyć pierwszą uchwałę, która dopuściła przedłużenie okresu wypowiedzenia umowy. Była to uchwała z 9 listopada 1994 roku, I PZP 46/94, OSNP z 1995, nr 7, poz. 87, w której rozważono kwestię 12-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Sąd stwierdził, że zastrzeżenie w umowie o pracę zawartej na czas nieokreślony 12-miesięcznego okresu wypowiedzenia tej umowy przez zakład pracy jest dopuszczalne, ale tylko gdy spełnione są odpowiednie warunki oraz – co najbardziej znaczące – przedłużenie okresu wypowiedzenia jest korzystne dla pracownika.
Takie przedłużenie umowy jest więc możliwe, ale tylko wówczas, kiedy rozwiązanie to jest bardziej korzystne dla pracownika, nie zaś dla pracodawcy. Na ocenę korzystności mają wpływ czynniki takie jak np. rynek pracy w danym momencie. W praktyce przy wypowiedzeniu to pracownik decyduje, czy wydłużenie okresu wypowiedzenia będzie dla niego w danym momencie bardziej opłacalne, czy też nie.
Zakończenie umowy o pracę w systemie wFirma.pl
System wFirma.pl umożliwia bardzo intuicyjne i łatwe rozliczenia z pracownikami. Cały proces zatrudnienia pracownika jest niezwykle przejrzysty i zautomatyzowany. Zakończenie współpracy z pracownikiem, w tym zakończenie umowy, również jest w systemie niezwykle proste. W wFirma.pl można dodać zakończenie umowy o pracę w zakładce KADRY » UMOWY, zaznaczyć daną umowę oraz wybrać opcję DODAJ » ZAKOŃCZENIE.
W zależności od rodzaju umowy oraz podstawy rozwiązania umowy system może wymagać podania powodu ustania stosunku pracy lub wybrania okresu wypowiedzenia umowy. Wybrana podstawa rozwiązania umowy jest automatycznie wykazywana w świadectwie pracy. Po zapisaniu zmian wyświetli się okno HISTORIA ZMIAN WARUNKÓW UMOWY, w którym można wydrukować dokument rozwiązania/wypowiedzenia umowy o pracę poprzez zaznaczenie zakończenia umowy i wybór opcji DRUKUJ.
Proces zakończenia współpracy z pracownikiem bywa trudny, warto mieć wówczas solidne narzędzie, które stanowi wsparcie w pracy.