Zapewne większość przedsiębiorców działających w branży telekomunikacyjnej, nadawczej lub elektronicznej zapoznała się już z informacjami na temat rewolucji w VAT w odniesieniu do usług cyfrowych, która szykuje się od 1 stycznia 2015 roku. Dla przypomnienia - od 1 stycznia usługi świadczone na rzecz osób niebędących podatnikami przez ww. branże, będą opodatkowane według ich miejsca konsumpcji, a co za tym idzie, według stawki VAT obowiązującej w kraju nabywcy.
Miejsce konsumpcji usług
Miejscem konsumpcjiusług jest miejsce, w którym nabywca ma siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce zamieszkania. Jeżeli posiada wiele lokalizacji, siedzibą będzie miejsce wykonywania funkcji zarządu, a dla osoby prywatnej stałe lub zwykłe miejsce zamieszkania. Pod warunkiem, że nie istnieją dowody korzystania z usługi w innym miejscu.
W przypadku konkretnej sprzedaży na rzecz konsumenta w innym kraju sprawa jest prosta, bowiem na fakturze należy umieścić stawkę VAT danego kraju, biorąc pod uwagę miejsce zamieszkania bądź siedzibę i rozliczyć się zgodnie z jej wysokością z Drugim Urzędem Skarbowym Warszawa-Śródmieście.
Pytanie, jak ustalić miejsce konsumpcji usług, kiedy odbiega ono od ustawowej definicji?
Usługi trudne do zlokalizowania
Przez usługi trudne do zlokalizowania należy rozumieć usługi świadczone jedynie okazjonalnie, opiewające na niewielkie kwoty oraz wymagające fizycznej obecności klienta, np. w kafejce internetowej. Ponadto usługi trudne do zlokalizowania to również te świadczone na pokładzie statku, samolotu czy pociągu, jak również automaty telefoniczne czy sieci komórkowe.
Gdy lokalizacja jest trudna lub praktycznie niemożliwa do zdefiniowania stosowanie przepisów ułatwia domniemanie.
Domniemanie oznacza uznanie istnienia niestwierdzonego faktu na podstawie innych faktów, których istnienie jest stwierdzone. [sjp] |
Głównym celem domniemania jest ułatwienie ustalenia stanu faktycznego, w tym kontekście będzie to ustalenie realnego miejsca konsumpcji usług. Cechą domniemań jest ich pewność prawna, a także to, że w określonych sytuacjach mogą zostać obalone.
Rodzaje domniemań
Domniemanie ogólne
Domniemanie szczególne
Domniemanie szczególne wykorzystuje się zawsze przed domniemaniem ogólnym,
Jeżeli nie ma możliwości zebrania dowodów spełniających warunki zastosowania domniemania szczególnego, stosuje się domniemanie ogólne (dwa dowody, które nie są ze sobą sprzeczne),
Jeżeli usługa wiąże ze sobą łącze stacjonarne z dekoderem, wówczas przeważa domniemanie dotyczące łącza stacjonarnego.
Aby zastosować domniemanie w celu ustalenia lokalizacji nabywcy świadczonych usług, bardzo ważnym jest posiadanie odpowiednich dowodów.
Dowodami domniemania w przypadku ustalania miejsca konsumpcji usług mogą być:
adres na fakturze,
adres IP,
dane rachunku bankowego,
kod państwa z karty SIM,
lokalizacja łącza stacjonarnego,
- inne informacje istotne z handlowego punktu widzenia( np. informacje związane z metodami płatności lub historią transakcji z klientem).
Praktyczne przykłady stosowania domniemań:
Usługi, dla których konieczna jest fizyczna obecność nabywcy:
Budki i automaty telefoniczne, punkty bezprzewodowego dostępu do internetu, kafejki internetowe, restauracje itp.
Domniemanie, że nabywca zlokalizowany jest w miejscu świadczenia, np. w kafejce.
Nie dotyczy usług OTT.
Usługi świadczone na pokładzie statku, samolotu lub pociągu:
Na terenie Unii Europejskiej ważna jest trasa środka transportu,a zatem istotne jest domniemanie, że nabywca zlokalizowany jest w państwie rozpoczęcia trasy.
Poza Unią obowiązuje inne domniemanie lub zasada ogólna.
Nie dotyczy usług OTT.
Transakcje B2C (świadczone na rzecz osób niebędących podatnikami):
Łącze stacjonarne - miejsce, w którym łącze jest zainstalowane.
Telefonia komórkowa - kraj, w którym wydano kartę SIM.
Dekoder i podobne urządzenia - miejsce, w którym dekoder i podobne urządzenia się znajdują.
Usługi OTT.
Kiedy może dojść do obalenia domniemania?
Obowiązkiem usługodawcy jest rozliczenie się z podatku VAT od świadczonych usług, a zatem to w jego interesie jest, aby poprawnie określić lokalizację nabywcy usługi. Do obalenia domniemania może dojść po kontakcie z klientem, który podał nowy adres lub po zebraniu 3 niesprzecznych ze sobą dowodów. Obalenia domniemania może dokonać także organ podatkowy po stwierdzeniu nieprawidłowości lub nadużyć.
Jak przygotować się do ustalenia miejsca konsumpcji usług?
W przypadku wielu transakcji o niskich kwotach znaczącym ułatwieniem będzie przygotowanie odpowiedniego systemu do identyfikowania lokalizacji nabywcy. Koniecznym jest zapewnienie wiarygodności i dokładności zbieranych informacji, a także regularne sprawdzanie poprawności działania. Należy jednak pamiętać, że nawet najlepszy system nie pozwoli na całkowitą dokładność w określeniu lokalizacji nabywcy.
