Od początku 2014 roku większość podatników zwolnionych z VAT nurtują wątpliwości w kwestii możliwości wystawiania - zamiast faktur - rachunków dokumentujących sprzedaż. Jak wiadomo, z powodu zmian w ustawie o VAT obecnie każdy podatnik ma prawo (czynny podatnik ma wręcz obowiązek) wystawiania faktur. Co jednak z rachunkami? Czy możliwe jest ich dalsze wystawianie?
W 2013 roku podatnicy zwolnieni podmiotowo z VAT na podstawie limitu wartości sprzedaży do 150.000 PLN mogli wystawiać faktury. Jednak podstawowym warunkiem było zadeklarowanie korzystania ze zwolnienia na formularzu VAT-R. Osoby, które tego nie uczyniły, miały jedynie możliwość dokumentowania sprzedaży rachunkami.
Począwszy od stycznia 2014 roku prawo do wystawiania faktur ma każdy podatnik, bez względu na to, czy dokonał rejestracji, czy też nie. Ustawodawca miał głównie na celu ujednolicenie zasad, tak aby każdy przedsiębiorca miał prawo do dokumentowania sprzedaży za pomocą faktur. Jednakże obecne przepisy nie zabraniają wystawiania rachunków.
Regulacje prawne dotyczące rachunków
Warto zwrócić uwagę, iż w obecnych przepisach kwestia rachunków została uregulowana jedynie w Ordynacji podatkowej oraz rozporządzeniu w sprawie m.in. zakresu informacji, które muszą być zawarte w rachunkach. Zgodnie z art. 87 § 1 o.p. - “Jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi”.
Istotny jest w tym przypadku zwrot “jeżeli nie wynika z innych przepisów”, ponieważ w odniesieniu do ustawy o VAT, która obecnie reguluje zasady wystawiania faktur, podatnicy - zarówno czynni, jak i korzystający ze zwolnienia - są zobowiązani w określonych sytuacjach do wystawienia faktury. Otóż co do zasady obowiązek wystawienia faktury ciąży na:
- czynnych podatnikach VAT - w przypadku sprzedaży na rzecz innych przedsiębiorstw lub na żądanie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej,
- zwolniony podatnik VAT - jedynie na żądanie nabywcy.
W związku z powyższym zauważalne jest, iż wystawianie rachunków obecnie ma zdecydowanie węższe zastosowanie. Można stwierdzić, że jeżeli z ustawy u VAT wynika obowiązek wystawienia faktury przez podatników zwolnionych w określonych sytuacjach, wówczas nie powinni oni wystawiać rachunków. Jest to jednak kwestia niejasna i zależna od interpretacji przepisów. Aby móc w dalszym ciągu wystawiać rachunki, powinny one posiadać te same dane, które są wymagane na fakturach podmiotów zwolnionych.
Elementy faktury takie same jak dla rachunków?
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
- data wystawienia oraz kolejny numer faktury,
- imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
- nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
- miara i ilość (liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
- cena jednostkowa towaru lub usługi,
- kwota należności ogółem,
- wskazanie przepisu lub innej podstawy prawnej, zgodnie z którą podatnik stosuje zwolnienie od podatku.
Obowiązek wykazywania podstawy prawnej nie dotyczy jedynie podatników, którzy korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT - ze względu na limit sprzedaży. W tym przypadku faktura będzie zawierała takie same informacje, jak poprzednio wystawiane rachunki.
Wystawianie rachunków nie jest błędem
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Jeżeli przedsiębiorcy w dalszym ciągu będą chcieli wystawiać rachunki, powinni zwrócić uwagę na to, czy dotyczy ich obowiązek wykazywania podstawy prawnej. Jako że obecnie nie ma obowiązku zamieszczania na dokumentach sprzedaży nazw “faktura” lub “rachunek”, nieważne jest, jaki rodzaj wybiorą podatnicy zwolnieni. Natomiast istotne jest, aby posiadały wszystkie elementy wynikające z rozporządzenia.
