Prowadząc działalność gospodarczą, zdarza się, że występuje potrzeba skorzystania z pomocy doradców i prawników. Wydatek ten nie zawsze można zaliczyć do kosztów podatkowych. Każdorazowo należy rozstrzygać, czy wydatki na usługi doradcze i prawne są kosztem uzyskania przychodu, czy też nie.
Koszt według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
W celu ustalenia, czy wydatki na usługi doradcze i prawne można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, niezbędne jest posłużenie się definicją kosztów, która zawarta jest we wspomnianej ustawie.
Ważne! Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty, jakie podatnik ponosi w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. |
W związku z powyższym, by móc zaliczyć wydatki poniesione na usługi doradcze i prawne do kosztów podatkowych, muszą one być poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zabezpieczenia ich źródła.
Jakie warunki musi spełniać usługa prawna i doradcza, by być kosztem?
Ze względu na fakt, iż usługi doradcze i prawne mają charakter niematerialny, przedsiębiorca musi posiadać dokumenty, które będą dowodzić, że taki wydatek ma związek z prowadzoną działalnością. W tej sytuacji sama faktura może nie wystarczyć jako dokument, który ma to potwierdzić. Przedsiębiorca powinien zatem posiadać inne dowody korzystania z usług doradczych i prawnych.
Jako dowody w tej sytuacji mogą posłużyć:
umowa o świadczenie usług,
sprawozdania,
raporty,
analizy ekonomiczne czy
wiadomości e-mail.
Innymi słowy, dokumenty posiadane przez przedsiębiorcę w przypadku sporu z fiskusem muszą udowadniać, że wydatek na usługę doradczą czy prawną ma związek z uzyskanymi przychodami oraz że usługa faktycznie miała miejsce. Należy mieć na względzie, iż to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia tego związku.
Doradztwo to usługi niematerialne, gdzie istotne są dokumenty potwierdzające daną usługę. Muszą one być opatrzone datą oraz podpisem osoby, która je sporządziła.
Dochodzenie należności na drodze sądowej a koszt podatkowy
Za koszt podatkowy można uznać wydatki, jakie ponosi przedsiębiorca w związku z dochodzeniem na drodze sądowej nieotrzymanych należności. Przy czym, wydatki ponoszone przez wierzyciela w celu odzyskania należności zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów, bez względu, czy należność zastanie odzyskana.
W odwrotnej sytuacji, czyli kiedy to dłużnik staje przed sądem i broni się przed roszczeniami wierzyciela, wówczas uznanie usług doradczych czy prawnych za koszt nie jest takie oczywiste.
Korzystanie z usług doradczych i prawnych przez dłużnika
Jeśli dłużnik korzysta z usług doradczych lub prawnych, broniąc się przed niesłusznymi roszczeniami kontrahenta, wówczas usługi te stanowią jego koszt podatkowy. Natomiast, w sytuacji, gdy dług wobec kontrahenta jest bezsporny i oczywisty, a dłużnik mimo wszystko doprowadzi do postępowania sądowego, to nie przysługuje mu prawo, by do kosztów zaliczyć wydatki poniesione na postępowanie sądowe.
Przegrany proces a koszt podatkowy
Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 stycznia 2014 r., do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć koszty sądowe, a także zryczałtowane koszty zastępstwa procesowego w związku z przegranymi przed sądem sprawami, które dotyczą prowadzonej działalności.
Usługi doradcze przy pozyskiwaniu środków na inwestycje
Wiele przedsiębiorstw dla sfinansowania swojej działalności korzysta ze środków pozyskanych z dotacji Unii Europejskiej. Jednak aby uzyskać dofinansowanie, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku. Często w tym celu niezbędna jest pomoc doradcy, który czuwa nad poprawnym opracowaniem wniosku. Koszty poniesione na opracowanie takiego wniosku podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Moment ujęcia kosztu a rodzaj usługi
Trudno jest wskazać moment, w którym należy potrącić koszty usług doradczych dotyczące danej inwestycji. Otóż w ustawie o PIT i w ustawie o CIT, koszty podatkowe zostały podzielone na pośrednie i bezpośrednie. Koszty bezpośrednie potrącane są w tym roku podatkowym, w którym osiągnięto przychody z nimi związane. Natomiast koszty pośrednie potrącane są w dacie ich poniesienia.
Przyjęto, iż koszty na usługi doradcze zalicza się do kosztów pośrednich, co oznacza, że zaliczane są do kosztów podatkowych w dacie poniesienia. Natomiast w niektórych przypadkach należności za usługi doradcze związane z danym projektem inwestycyjnym zalicza się do kosztów bezpośrednio dotyczących przychodu.
W inny sposób należy także traktować koszty dotyczące doradztwa związanego z nabyciem lub wytworzeniem składnika majątku trwałego. Otóż wydatki na usługi doradcze dotyczące budowy środka trwałego uznawane są za koszt wytworzenia środka trwałego. Nie stanowią zatem oddzielnego kosztu świadczonej usługi.
W wielu przypadkach wydatki poniesione na usługi doradcze i prawne można zaliczyć do kosztów podatkowych. Jednak zanim się to zrobi, należy zadbać o rzetelną dokumentację tych usług.
