Portal internetowy a rozliczanie VAT w świetle e-commerce

W związku z wprowadzeniem szerokiego zakresu zmian w podatku VAT w ramach tzw. pakietu e-commerce zrewolucjonizowano zasady opodatkowania handlu internetowego. Wprowadzone zmiany objęły swoim zasięgiem także portale internetowe ułatwiające sprzedaż towarów. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej nowym obowiązkom nałożonym na portal internetowy.

Portal internetowy jako nowy rodzaj podatnika

Nie stanowi żadnego zaskoczenia, że zdecydowana większość transakcji internetowych odbywa się za pośrednictwem portali internetowych (platform/interfejsów elektronicznych). Często przedsiębiorcy prowadzący tego rodzaju portale nie mają siedziby na terenie UE, co w znaczący sposób utrudniało pobór podatku VAT.

Aby zapobiegać ww. problemom, na portale internetowe nałożono nowe obowiązki w zakresie podatku VAT.

Zobacz też:

Powyższe sprowadza się przede wszystkim do wprowadzenia fikcji prawnej powodującej przeniesienie odpowiedzialności za zobowiązanie VAT z tytułu określonych dostaw do konsumentów (w relacji B2C) na podatników prowadzących działalność gospodarczą związaną z zarządzaniem interfejsami elektronicznymi (portalami internetowymi).

Jak stanowi art. 7a ust. 1–2 ustawy VAT, w przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki, zwanego dalej „interfejsem elektronicznym”, sprzedaż na odległość towarów importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, uznaje się, że podatnik ten samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.

W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, dokonanie na terytorium Unii Europejskiej przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej:

wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub
dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem

– uznaje się, że podatnik, który ułatwia tę dostawę, samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.

W świetle art. 7a ustawy VAT przyjmuje się fikcję prawną, zgodnie z którą platforma najpierw nabywa towary od sprzedawcy (w ramach transakcji B2B), a następnie dokonuje sprzedaży towarów na rzecz ostatecznego konsumenta (w ramach transakcji B2C). Na skutek przyjęcia fikcji prawnej nie dokonuje się rozliczenia transakcji pomiędzy sprzedawcą a konsumentem.

Zasady rozliczania podatku przez portal internetowy

Jak stanowi art. 22 ust. 3a ustawy VAT w przypadku dostaw towarów, o których mowa w art. 7a ust. 1 i 2, wysyłka lub transport tych towarów są przyporządkowane dostawie towarów dokonanej przez podatnika, który ułatwia dostawę towarów.

Podatnikiem ułatwiającym dostawę jest wspomniany portal internetowy.

Powyższe oznacza zatem, że dostawa B2C pomiędzy portalem internetowym a konsumentem jest dostawą ruchomą. Natomiast, przyjęta w ramach fikcji prawnej transakcja B2B pomiędzy dostawcą a platformą będzie uznana za dostawę nieruchomą, która opodatkowana jest w kraju, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów do nabywcy.

Przyjęta fikcja prawna powoduje, że wyróżniamy zarówno transakcję nieruchomą (pomiędzy sprzedawcą a portalem internetowym), jak i ruchomą (pomiędzy portalem internetowym a konsumentem).

Kiedy portal internetowy ułatwia sprzedaż na odległość?

Portal internetowy staje się podatnikiem w łańcuchu dostaw, w sytuacji gdy ułatwia sprzedaż na odległość. Jak stanowi art. 7a ust. 3 ustawy VAT przez ułatwianie rozumie się ułatwianie w rozumieniu art. 5b rozporządzenia 282/2011.

Zgodnie ze wspomnianym przepisem termin „ułatwia” oznacza korzystanie z interfejsu elektronicznego w celu umożliwienia nawiązania kontaktu pomiędzy nabywcą a dostawcą, który oferuje towary na sprzedaż poprzez interfejs elektroniczny, co skutkuje ich dostawą poprzez ten interfejs elektroniczny.

Jednakże podatnik nie ułatwia dostawy towarów, jeżeli spełnione są wszystkie następujące warunki:

podatnik ten nie określa, bezpośrednio ani pośrednio, żadnych warunków, na których dokonywana jest dostawa towarów;
podatnik ten nie bierze, bezpośrednio ani pośrednio, udziału w zatwierdzaniu obciążenia nabywcy w związku z dokonywaną płatnością;
podatnik ten nie bierze, bezpośrednio ani pośrednio, udziału w procesie zamawiania lub dostarczania towarów.

Ponadto w przypadku WSTO oraz dostawy krajowej za pośrednictwem portali internetowych, aby ów portal stał się podatnikiem podatku VAT, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

nieposiadanie przez dostawcę bazowego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium UE (w tym Polski);
dokonywanie dostawy bazowej na rzecz podmiotu co do zasady niebędącego podatnikiem VAT (w przypadku WSTO nabywcą towarów może być w pewnych przypadkach podmiot posiadający status podatnika VAT);
dostawa bazowa ma miejsce na terytorium UE (będące jej przedmiotem towary zostały uprzednio dopuszczone do swobodnego obrotu w UE).

Nie każdy portal internetowy staje się automatycznie podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku VAT w ramach transakcji e-commerce. W tym zakresie muszą być bowiem spełnione określone przesłanki, które co do zasady opierają się na ułatwianiu dokonywaniu sprzedaży na odległość.

Obowiązek prowadzenia stosownej ewidencji przez portal internetowy

W związku z ww. obowiązkami nałożono na podatników prowadzących portale internetowe obowiązki o charakterze ewidencyjnym.

Jak stanowi art. 109b ustawy VAT, ewidencja jest prowadzona w sposób umożliwiający sprawdzenie prawidłowości rozliczenia podatku lub podatku od wartości dodanej w odniesieniu do każdego towaru będącego przedmiotem dostawy lub każdej świadczonej usługi generującej obowiązek podatkowy.

Podatnik (portal internetowy) jest obowiązany udostępnić drogą elektroniczną, w zakresie wskazanym w żądaniu właściwego organu podatkowego, ewidencję nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia tego żądania, w odniesieniu do:

dostaw towarów, w których przypadku wysyłka lub transport rozpoczyna się lub kończy na terytorium kraju;
świadczenia usług, w których przypadku miejsce świadczenia znajduje się na terytorium kraju.

Ewidencja powinna zawierać:

nazwę/imię i nazwisko, adres pocztowy i adres elektroniczny lub stronę internetową dostawcy lub usługodawcy, którego dostawy towarów lub świadczenie usług są ułatwiane poprzez użycie interfejsu elektronicznego;
numer identyfikacyjny VAT lub krajowy numer identyfikacji podatkowej dostawcy lub usługodawcy (o ile jest dostępny);
numer rachunku bankowego lub numer rachunku wirtualnego dostawcy lub usługodawcy (o ile jest dostępny);
opis towarów, ich wartość, miejsce zakończenia wysyłki lub transportu towarów wraz z datą dostawy oraz, o ile jest dostępny, numer zamówienia lub niepowtarzalny numer transakcji;
opis usług, ich wartość, informacje umożliwiające ustalenie miejsca i daty ich świadczenia oraz, o ile jest dostępny, numer zamówienia lub niepowtarzalny numer transakcji.

Przechodząc do podsumowania, możemy wskazać, że portal internetowy w określonych okolicznościach staje się podmiotem zobligowanym do rozliczenia podatku VAT z uwagi na przyjętą fikcję prawną. Dodatkowo w takim wypadku spoczywać na nich będą określone obowiązki o charakterze ewidencyjnym.

Polecamy:

Jak zaksięgować bilet za przejazd PKP?