Zmiany, które zostały wprowadzone na gruncie podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego odnośnie usług budowlanych i budowlano-montażowych spowodowały, iż wielu podatników zastanawia się, czy wpłynęły one również na określenie momentu powstania przychodu w zakresie podatku dochodowego. Niniejszy artykuł powinien rozwiać te wątpliwości.
Usługi budowlane - przychód w dacie wykonania usługi
Za moment powstania przychodu w usługach budowlanych uznaje się datę wykonania usługi (lub częściowego wykonania usługi), jednakże nie później niż w dniu wystawienia faktury lub uregulowania należności (wyjątek stanowią usługi rozliczane w okresach rozliczeniowych).
Data powstania przychodu - data podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego
Usługa budowlana nabywa status zakończonej z chwilą odbioru technicznego robót budowlanych, co z reguły dzieje się w momencie podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego. Zatem przychód z tytułu robót budowlanych należy wykazać w dacie podpisania protokołu odbioru technicznego. Zasada ta ma zastosowanie, o ile wcześniej nie wystawiono faktury oraz nie otrzymano należności za usługę. Takie stanowisko zajęło również Ministerstwo Finansów.
Data powstania przychodu - stanowisko Ministerstwa Finansów
Zdaniem Ministerstwa Finansów moment wykonania usługi budowlanej ustala się na podstawie dokumentów poświadczających ich przyjęcie i realizację. Za taki dokument należy uznać protokół zdawczo-odbiorczy. Inwestor poświadcza w nim zrealizowanie zleconych prac.
Ministerstwo wskazało dwa rodzaje rozliczania usług budowlanych, które mają zastosowanie w praktyce:
rozliczanie inwestycji zgodnie z harmonogramem prac,
odbiór i rozliczenie dopiero po zakończeniu całości inwestycji.
W sytuacji gdy w umowie zawarte są zapisy:
dotyczące sposobu realizacji inwestycji,
harmonogram prac,
zasady odbioru poszczególnych etapów wykonanych robót,
odnośnie rozliczenia inwestycji, które będzie następowało w określonych etapach, a ich realizacja będzie potwierdzona protokołem zdawczo-odbiorczym.
Wówczas protokół będzie stanowił potwierdzenie częściowego wykonania usługi, a tym samym określi moment powstania przychodu.
Jeżeli umowa będzie stanowić, iż odbiór i rozliczenie robót zostaną wykonane po zakończeniu całości inwestycji, a przy tym nie będzie określać odbiorów częściowych i rozliczeń poszczególnych etapów zrealizowanych robót, to przychód należy wykazać w dacie całkowitego zakończenia i rozliczenia inwestycji (nie później niż w dniu wystawienia faktury lub uregulowania należności).
Ministerstwo Finansów wskazuje, iż ustalenie momentu wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej na gruncie ustawy o podatku dochodowym jest niezależne od uregulowań zawartych w ustawie o VAT. Dlatego zmiany w ustawie odnośnie ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych nie mają związku z określeniem powstania przychodu w podatku dochodowym.
