Wszyscy przedsiębiorcy mają obowiązek odprowadzania składek ubezpieczeniowych do ZUS-u - zarówno za siebie, jak i za zatrudnione osoby. Co w sytuacji, gdy nie wystarczy nam środków na opłacenie składek i nie uregulujemy zobowiązań wobec ZUS-u? Nie możemy przecież przewidzieć, jakie wydatki czekają na nas w kolejnych miesiącach. Jaka jest kara za niepłacenie składek w terminie? Odpowiadamy poniżej!
Terminy opłacania składek
Osoby prowadzące działalność gospodarczą są zobligowane do przesyłania deklaracji oraz regulowania zobowiązań względem ZUS-u w określonych terminach. Terminy te zależą w głównej mierze od rodzaju prowadzonej działalności oraz od tego, czy w firmie zatrudnieni są pracownicy. Płatnicy powinni wywiązywać się z tych obowiązków do:
5. dnia następnego miesiąca - dotyczy to jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych,
10. dnia następnego miesiąca - jeśli opłacają składkę tylko za siebie,
15. dnia następnego miesiąca - w pozostałych przypadkach.
Pozbawienie prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego jako kara za niepłacenie składek
Przedsiębiorca decyduje się na przystąpienie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego głównie ze względu na możliwość otrzymania świadczeń z ZUS-u w razie niezdolności do pracy. Jednak głównym warunkiem otrzymania zasiłku jest terminowe regulowanie zobowiązań z tytułu objęcia ubezpieczeniem chorobowym. Dlatego trzeba mieć na uwadze, że w przypadku nieterminowej wpłaty składek ZUS może odmówić wypłaty świadczeń, co również jest traktowane jak kara za niepłacenie składek.
Inne kary za niepłacenie składek
Oprócz pozbawienia prawa do zasiłku, ZUS może nałożyć na osobę prowadzącą działalność inne kary za niepłacenie składek, które zostały wymienione poniżej.
Odsetki za zwłokę
Należy je opłacić łącznie z zaległościami powstałymi na koncie płatnika. Co ważne, odsetek nie odprowadza się, jeżeli ich wartość nie przekroczyła kwoty 6,60 zł (a nie jak w przypadku zobowiązań podatkowych 8,70 zł). Odsetki można wyliczyć za pomocą kalkulatora dostępnego na stronie ZUS-u.
Opłata dodatkowa
Wymiar tej kary może osiągnąć poziom 100% kwoty nieopłaconych składek. ZUS wydaje w tej sprawie decyzję, od której przedsiębiorca ma prawo się odwołać. Takie zobowiązanie trzeba uiścić nie później niż terminie opłacenia składek przypadającym po uprawomocnieniu się decyzji.
Postępowanie egzekucyjne
W razie braku reakcji na upomnienia i wezwania do zapłaty zaległości, ZUS może wszcząć przeciwko płatnikowi egzekucję. To także jest kara za niepłacenie składek ZUS.Kończy się to zazwyczaj zajęciem:
- rachunku bankowego,
- wynagrodzenia za pracę,
- innych świadczeń.
Ustanowienie hipoteki
ZUS ma prawo żądać wyjawienia przez dłużnika:
- ruchomości,
- nieruchomości,
- innych praw majątkowych,
które mogą być przedmiotem hipoteki, ale również zastawu.
Zgłoszenie przestępstwa
Zakład może wystąpić do sądu o ukaranie przedsiębiorcy grzywną w wysokości do 5 tysięcy zł, wpisać go do rejestru dłużników niewypłacalnych czy złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa. Takie postępowanie ma miejsce jednak wyłącznie w skrajnych przypadkach, dla szczególnie opornych płatników.
Za złośliwe lub uporczywe naruszenie praw pracownika wynikających ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego kodeks karny przewiduje grzywnę, karę ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.
Czy kara za niepłacenie składek może być podwójna?
Od 2012 roku kara za niepłacenie składek nie może być podwójna. Podatnicy nieregulujący zobowiązań składkowych w całości lub w części podlegają wyłącznie jednej z przewidzianych przez prawo kar - ZUS nie może stosować dwóch kar jednocześnie.
Jeżeli wszczęto postępowanie w sprawie o przestępstwo na podstawie kodeksu karnego dotyczące osoby niepłacącej składek ZUS lub płacącej składki w nieprawidłowym wymiarze, nie wszczyna się równocześnie postępowania o wymierzenie dodatkowej opłaty za ten sam czyn na gruncie ustawy o ZUS. Dopiero gdy osoba nie zostanie skazana prawomocnym wyrokiem, wznawia się postępowanie zgodnie z przepisami.
