Adnotacja „VAT-free intra-community delivery” na fakturze - czy to możliwe?

Chciałam rozszerzyć swoją działalność na rynki zagraniczne. Na fakturach jakie dostaję dokonując WNT znajdują się różnego rodzaju adnotacje w języku angielskim. Czy dokonując wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na fakturze może znajdować się adnotacja VAT-free intra-community delivery?

Anna, Wrocław

Przepisy nie zabraniają wystawienia faktury sprzedaży dokumentującej wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, w której pojawia się adnotacja VAT-free intra-community delivery. Szczegóły przedstawiono w poniższym uzasadnieniu.

Adnotacja VAT-free intra-community delivery - kiedy się ją stosuje?

Wyrażenie „VAT-free intra-community delivery” jest to wyrażenie, które może być niekiedy używane w wewnątrzunijnych transakcjach sprzedaży (zakupu) towarów. Czasem zamiast tego na fakturach sprzedaży WDT pojawia się również oznaczenie „Delivery within EU free of VAT Tax”. 

Aby omówić kwestię tych zapisów, należałoby wyjaśnić, kiedy wystąpią transakcje wewnątrzwspólnotowego nabycia (zwane dalej WNT) oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (zwanej dalej WDT), nie ma bowiem żadnej zasadności ujmowania powyższych zapisów, kiedy transakcja nie spełni wszystkich warunków transakcji WDT (WNT).

W dalszej części należałoby określić obligatoryjne elementy faktury, a także dodatkowe w świetle wymagań lub dobrowolności zapisu „VAT-free intra-community delivery” lub „Delivery within EU free of VAT Tax”.

Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów

Aby w ogóle wystąpiła transakcja WDT, muszą być wypełnione łącznie niżej zaprezentowane uwarunkowania.

Warto jednak pamiętać, że transakcje WDT nie wystąpią zawsze. Ustawowo określonymi okolicznościami niewystąpienia transakcji WDT są przypadki, gdy:

1. towary są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, dla których miejscem dostawy jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli towary te są przemieszczane przez tego podatnika dokonującego ich dostawy lub na jego rzecz;

2. przemieszczenie towarów następuje w ramach wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość;

3. towary są przemieszczane na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie transportu pasażerskiego wykonywanego na terytorium Unii Europejskiej z przeznaczeniem dokonania ich dostawy przez tego podatnika na pokładach tych pojazdów;

4. towary mają być przedmiotem eksportu towarów przez tego podatnika;

5. towary mają być przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów dokonanej przez tego podatnika, jeżeli ich przemieszczenie następuje na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego, do którego dokonywana jest ta wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów;

6. towary mają być przedmiotem wykonanych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju na rzecz tego podatnika usług polegających na ich wycenie lub wykonaniu na nich prac, pod warunkiem, że towary po wykonaniu tych usług zostaną z powrotem przemieszczone na terytorium kraju;

7. towary mają być czasowo używane na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, w celu świadczenia usług przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, który przemieścił lub na rzecz którego przemieszczono te towary;

8. towary mają być czasowo używane przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące, pod warunkiem, że import takich towarów z terytorium państwa trzeciego z uwagi na ich przywóz czasowy byłby zwolniony od cła;

9. przemieszczeniu podlega gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - czym jest?

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) należy rozumieć nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. WNT charakteryzuje więc:

• nabycie prawa do rozporządzenia nabywanym towarem jak właściciel;
• towar zostaje wysyłany lub transportowanych z terytorium jednego państwa UE na terytorium drugiego państwa UE (np. z Polski do Czech);
• transportu towaru dokonuje dostawca lub nabywca lub osoba uprawniona dokonująca danego transportu na rzecz jednego z nich.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - warunki wystąpienia 

Niemniej, aby można było mówić o zaistnieniu w świetle ustawy o VAT transakcji WNT, muszą być spełnione łącznie poniższe uwarunkowania.

Podatnik powinien jednak wiedzieć, że WNT nie wystąpi w sytuacji, gdy:

1. przedmiotem dostawy są towary używane, dzieła sztuki, antyki, przedmioty kolekcjonerskie, w wyniku tej dostawy następuje WNT na terytorium kraju przeznaczenia towarów, a na terytorium kraju rozpoczęcia transportu dostawa ta jest opodatkowana podatkiem VAT na zasadach VAT-MARŻY, jednocześnie nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach;
2. ma miejsce dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, antyków, przedmiotów kolekcjonerskich, w której wyniku następuje WNT na terytorium kraju innego niż kraj rozpoczęcia dostawy, jest dokonywana przez organizatora aukcji (licytacji) oraz do dostawy tej zastosowano szczególne zasady opodatkowania podatkiem VAT (od wartości dodanej) obowiązujące w państwie członkowskim rozpoczęcia transportu lub wysyłki, wyłączające uznanie tej dostawy za czynność odpowiadającą WDT, pod warunkiem posiadania przez nabywcę dokumentów jednoznacznie potwierdzających nabycie towarów na tych szczególnych zasadach;
3. ma miejsce dostawa towarów, która nie stanowiłaby u podatnika VAT (podatnika podatku od wartości dodanej) transakcji WNT;
4. wystąpi dostawa towarów, która stanowiłaby WNT, lecz dokonywana jest przez podatnika, u którego sprzedaż jest zwolniona z VAT (albo podatku od wartości dodanej, do którego miałyby zastosowanie podobne zwolnienia), z wyjątkiem przypadku, gdy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu;
5. wystąpi dostawa towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz, miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane – nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem, a w wyniku tej dostawy ma miejsce WNT na terytorium kraju innego niż miejsce rozpoczęcia transportu;
6. dotyczy towarów innych niż wymienione w poprzednim punkcie, a nabywanych przez rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej, osoby prawne, które nie są podatnikami, podatników podmiotowo zwolnionych z VAT, podatników, którzy wykonują jedynie czynności inne niż opodatkowane podatkiem i którym nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, jeżeli całkowita wartość wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju nie przekroczyła w trakcie roku podatkowego kwoty 50 000 zł;
7. dotyczy dostawy towarów zaimportowanych przez siły zbrojne państw innych niż RP będących sygnatariuszami Traktatu Północnoatlantyckiego do użytku własnego takich sił lub personelu cywilnego im towarzyszącego lub też w celu zaopatrzenia ich mes i kantyn, jeżeli siły te biorą udział we wspólnych działaniach obronnych;
8. dotyczy dostawy towarów importowanych zwolnionych z podatku, przeznaczonych do użytku urzędowego obcych przedstawicielstw dyplomatycznych oraz osobistego urzędników (dyplomatów, pracowników konsularnych itp.);
9. dotyczy dostawy towarów, której przedmiotem są towary typu jednostki pływające używane do żeglugi na pełnym morzu oraz części do nich, środki transportu lotniczego oraz części do nich wraz zaopatrzeniem, towary stanowiące zaopatrzenie statków.

Elementy faktury sprzedaży

W polskim systemie podatkowym transakcję sprzedaży podatnik dokumentuje:

• fakturą standardową sprzedaży albo
• fakturą uproszczoną sprzedaży, albo
• paragonem (w określonych sytuacjach podatnik może wystawić fakturę sprzedaży do już przekazanego nabywcy paragonu).

Treść pytania odnosi się do przypadku, w którym polski podatnik wystawił fakturę sprzedaży dokumentującą transakcję WDT.

Odpowiadając na pytanie w zakresie identyfikacji obowiązku ujmowania zapisu „VAT-free intra-community delivery”, należy skonfrontować ten zapis wobec niezbędnych oraz dodatkowych elementów faktury określonych przez ustawodawcę.

W przypadku dokumentowania zrealizowanej sprzedaży towarów lub usług paragonem sprzedaży odnosi się to wyłącznie do sprzedaży krajowej dla polskiego konsumenta lub podatnika.

Natomiast art. 106e ust. 6 ustawy o VAT wskazuje, że fakturami uproszczonymi nie można dokumentować następujących transakcji:

1. wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość;
2. sprzedaży na odległość towarów importowanych;
3. WDT; 
4. sprzedaży, dla której nie jest na fakturze podawany NIP nabywcy;
5. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, jeżeli miejscem świadczenia jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika albo państwa trzeciego.

Pytanie może odnosić się więc jedynie do standardowej postaci faktury sprzedaży.

Nawiązując do wymaganych elementów faktury standardowej sprzedaży (zwanej dalej fakturą sprzedaży), zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy o VAT faktura powinna zawierać elementy zaprezentowane w poniższej tabeli.

W treści przepisu art. 106e ust. 1 do 6 ustawy o VAT nie określono w żaden sposób, że zapis na fakturze dokumentującej transakcję WDT – „VAT-free intra-community delivery” – jest obligatoryjnym elementem faktury.

Tak samo wygląda sytuacja w kontekście nieobowiązkowych elementów faktury. 

Zatem w świetle ujmowania na fakturze dokumentującej WDT zapisu „VAT-free intra-community delivery” ustawa o VAT:

1. nie wymienia tego zapisu jako obowiązkowego elementu faktury;
2. nie wyszczególnia tego zapisu jako takiego, który nie może pojawić się na fakturze (nie jest wykluczony z obowiązkowych elementów faktury);
3. nie określa tego zapisu jako elementu, który nie musi znaleźć się na fakturze, ale może się na niej znaleźć.

Reasumpcja w zakresie ujmowania zapisu na fakturze WDT – VAT-free intra-community delivery

Faktury dokumentujące wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) mogą zawierać zapisy „VAT-free intra-community delivery” lub „Delivery within EU free of VAT Tax”.

Ustawa o VAT w żaden sposób nie ingeruje wobec takiej możliwości, ale też nie wyklucza, by na fakturze dokumentującej WDT ujmowana była adnotacja VAT-free intra-community delivery, co ustawodawca potwierdza w art. 106e ustawy o VAT.

Zdarza się, że adnotacja VAT-free intra-community delivery lub „Delivery within EU free of VAT Tax” bywa wymagany przed unijnych kontrahentów, którzy nabywają towar u polskich sprzedawców w ramach wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów albo u podatników, którzy posiadają siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Dzieje się tak dlatego, że unijni nabywcy chcą niejako potwierdzenia, iż patrząc od ich strony, dane wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów zostało zwolnione z podatku VAT w kraju sprzedawcy. WDT wykonywane przez polskiego podatnika do kraju UE innego niż Polska na mocy art. 42 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) opodatkowane jest pod pewnymi warunkami stawką VAT 0%.

W tym miejscu warto podkreślić również art. 138 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 roku w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Artykuł ten wskazuje, że państwa członkowskie zwalniają dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza terytorium danego państwa, ale na terytorium Wspólnoty, przez sprzedawcę lub przez nabywcę towarów lub na ich rzecz, jeżeli spełnione są następujące warunki wymienione powyżej na początku publikacji.

Jednak, co bardzo ważne, zwolnienie to nie będzie miało zastosowania, jeżeli dostawca nie dopełnił obowiązku składania informacji podsumowującej VAT-UE lub jeżeli złożona przez niego informacja podsumowująca nie zawiera prawidłowych informacji dotyczących tej dostawy, chyba że dostawca może należycie, w sposób odpowiadający właściwym organom, uzasadnić swoje uchybienie.

Natomiast ujęta na fakturze adnotacja VAT-free intra-community delivery lub „Delivery within EU free of VAT Tax” w przypadku wypełnienia wszystkich przesłanek kwalifikujących daną transakcję jako WDT z jednoczesnym zastosowaniem stawki 0% VAT będzie prawidłowe. Zatem polski sprzedawca w omawianych okolicznościach i przy zachowaniu powyższych warunków może zawrzeć powyższą adnotację na fakturze dokumentującej transakcję WDT bez poniesienia z tego tytułu konsekwencji.