Podatek dochodowyod osób fizycznych (PIT) to jedna z najczęściej pobieranych w Polsce danin publicznych - równie popularne są tylko podatek dochodowy od osób prawnych oraz podatek od towarów i usług. Sposób ustalania jego wysokości i poboru reguluje ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r.
Podatek dochodowy od osób fizycznych - kto jest podatnikiem?
Odpowiedź jest prosta - podatek dochodowy od osób fizycznych płacą podmioty nieposiadające osobowości prawnej, czyli osoby fizyczne. Art. 3 ustawy wskazuje krąg osób fizycznych podlegających opodatkowaniu. Są to ci, dla których Rzeczpospolita Polska stanowi miejsce zamieszkania niezależnie od tego, co jest źródłem ich przychodów i czy czynności przynoszące im dochód wykonywane są na terenie Polski czy za granicą. Ważna jest w tym kontekście definicja miejsca zamieszkania. Najprościej można ją określić jako terytorium, w którym koncentruje się ogół czynności życiowych człowieka, lub jako miejsce, w którym spędza on ponad 183 dni w ciągu roku podatkowego.
Wszyscy świadczący pracę na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych albo prowadzący własne jednoosobowe działalności gospodarcze lub spółki cywilne podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych pod warunkiem, że ich miejsce zamieszkania znajduje się na terenie Polski.
Podatek dochodowy od osób fizycznych - jak wyliczyć?
Wysokość podatku dochodowego od osób fizycznych zależy od dochodu uzyskanego przez podatnika. Przez dochód rozumiemy przychód pomniejszony o koszty, jakie podatnik poniósł w celu jego uzyskania.
Stawki podatku dochodowego nie są jednakowe dla wszystkich i zależą od formy rozliczenia, wybranej przez podatnika.
Według zasad ogólnych osoba fizyczna jest zwolniona z podatku dochodowego, jeśli w skali roku uzyskało się dochody nie większe niż obowiązująca w danym roku kwota wolna od podatku. Wszystko, co wykracza ponad tę sumę, a jest niższe niż 85 528 zł, należy opodatkować 18% podatku. Wyższe kwoty objęte są już 32% stawką podatku.
Jeżeli podatnik wybrał podatek liniowy, bez względu na podstawę opodatkowania będzie płacił podatek w wysokości 19% dochodów. W przypadku opodatkowania za pomocą ryczałtu ewidencjonowanego stawka zależy od rodzaju działalności i może wynosić 3%, 5,5%, 8,5%, 17% lub 20%.
Podatek dochodowy od osób fizycznych - obowiązki podatnika
Najważniejszym obowiązkiem podatnika jest odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy, w zależności od sposobu opodatkowania co miesiąc lub co kwartał. W trakcie roku nie musi on składać żadnych deklaracji, natomiast pod koniec roku podatkowego powinien przekazać do urzędu deklarację roczną, będącą podsumowaniem całego okresu. Na jej podstawie są rozliczane ewentualne niedopłaty lub nadpłaty.
