Przedsiębiorcy często wycofują uprzednio użytkowany w ramach działalności gospodarczej samochód, który stanowił firmowy środek trwały. Dokonując powyższego, nie zdają sobie sprawy, że sprzedaż wycofanego pojazdu może nieść konsekwencje podatkowe również w firmie. Jak przebiega sprzedaż samochodu wycofanego z działalności? Opisujemy poniżej!
Sprzedaż samochodu wycofanego z działalności
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera szczegółowe przepisy dotyczące sprzedaży majątku wykorzystywanego do działalności, w tym objaśnienia podatkowe skutków sprzedaży składnika majątku firmy po jego wycofaniu.
W myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a tejże ustawy do przychodów z działalności zalicza się przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących m.in. środkami trwałymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Przychody z odpłatnego zbycia ww. składników majątku, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane, stanowią przychód z działalności, o czym wskazano w art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT.
Przykład 1.
Pan Marek 1 kwietnia 2015 roku wycofał samochód z firmy. 15 maja 2024 roku postanowił go sprzedać i tym samym sporządził umowę kupna-sprzedaży. Czy sprzedaż ta będzie opodatkowana w ramach działalności?
Nie. Od wycofania środka trwałego minęło ponad 6 lat (od miesiąca następującego po miesiącu wycofania majątku), więc przychodu z tego tytułu nie należy wykazywać w przychodach firmowych.
Kwota przychodu i moment powstania obowiązku w PIT a sprzedaż samochodu
Jak wynika z ustawy o PIT, a dokładniej art. 14 ust. 1 oraz art. 19, przychodem do opodatkowania z tytułu sprzedaży samochodu wycofanego z działalności będzie kwota należna określona w umowie sprzedaży.
na dzień wydania pojazdu nabywcy
lub
otrzymania należności.
Przykład 2.
Pan Sylwester w 2019 roku wycofał z działalności gospodarczej samochód osobowy. Jego sprzedaży dokonał 22 lutego 2024 roku. Pojazd wydał tego samego dnia, natomiast należność otrzymał już 12 lutego 2024 roku. W jakiej dacie pan Sylwester powinien wykazać przychód w KPiR?
Pan Sylwester powinien wykazać przychód z dniem 12 lutego 2024, w związku z tym, że otrzymanie należności odbyło się wcześniej, niż wydanie samochodu.
Sprzedaż samochodu wycofanego z działalności – co z odpisami amortyzacyjnymi?
W przypadku rozliczania sprzedaży samochodów wycofanych z majątku w ramach działalności gospodarczej podatnik ma prawo uwzględnić w kosztach podatkowych niezamortyzowaną wartość pozostałą po wycofaniu pojazdu. Koszt ten wykazuje się w kolumnie 13. KPiR – „Pozostałe wydatki”.
Na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PIT koszt uzyskania przychodu będzie bowiem stanowić niezamortyzowana wartość samochodu.
Przykład 3.
W marcu 2024 roku pani Monika kupiła i wprowadziła do ewidencji środków trwałych samochód osobowy o wartości początkowej 200 000 zł. Wysokość miesięcznego odpisu amortyzacyjnego naliczonego wynosi 2500 zł, tj. [(200 000 zł × 20%) : 12 miesięcy] z tego:
- 2500 zł → stanowi koszt podatkowy;
- 833,33 zł → podlega wyłączeniu z kosztów podatkowych.
Samochód ten został sprzedany w listopadzie 2024 roku. Suma jego odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów podatkowych od kwietnia 2024 roku do listopada 2024 roku wyniesie wówczas 50 000 zł. W tej sytuacji – w związku ze sprzedażą samochodu osobowego – do kosztów uzyskania przychodów z tej transakcji przedsiębiorca zaliczy kwotę 100 000 zł (150 000 zł – 50 000 zł).
Jak wykazać sprzedaż samochodu wycofanego z działalności w KPiR?
Jak już zostało omówione, przychód z tytułu zbycia samochodu wycofanego z działalności podlega pod pozostałe przychody z działalności gospodarczej, jeśli od miesiąca następującego po wycofaniu nie minęło 6 lat do jego sprzedaży. Natomiast, jak wspomniano, pozostała niezamortyzowana wartość samochodu kwalifikuje się do ujęcia jako pozostały wydatek. Mając to na uwadze, podatnik, który dokonał sprzedaży samochodu wycofanego z działalności, powinien zrealizowaną transakcję ująć w KPiR w:
- kolumnie 8. – „Pozostałe przychody” – dotyczącej przychodu;
- kolumnie 13. – „Pozostałe wydatki” – dotyczącej niezamortyzowanej części.
Podstawą zapisu w księdze będzie umowa kupna-sprzedaży dokumentująca transakcję sprzedaży.
Jak wykazać sprzedaż samochodu wycofanego z działalności w ewidencji przychodów?
Sprzedaż wycofanego samochodu firmowego przez ryczałtowca należy opodatkować stawką ryczałtu w wysokości 3% wartości przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Przykład 4.
Pani Joanna prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. W czerwcu 2024 roku dokonała sprzedaży samochodu, który został wycofany ze środków trwałych firmy w grudniu 2019 roku. Jak pani Joanna powinna opodatkować dokonaną sprzedaż?
W takiej sytuacji przychód osiągnięty ze sprzedaży samochodu należy opodatkować stawką ryczałtu w wysokości 3% wartości przychodu ze sprzedaży pojazdu, ponieważ od wycofania samochodu z działalności do jego sprzedaży nie upłynęło 6 lat.
Sprzedaż samochodu wycofanego z działalności a jej likwidacja
W ciągu 6 lat po likwidacji działalności sprzedaż pojazdu powoduje obowiązek ujęcia sprzedaży w przychodach z działalności gospodarczej. Wówczas podatnik ma obowiązek obliczyć zaliczkę na podatek dochodowy i wpłacić ją w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po zbyciu pojazdu lub otrzymania należności. Transakcję należy opodatkować według stawki podatku, która obowiązywała w działalności gospodarczej. Licząc zaliczkę na podatek dochodowy, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko przychód uzyskany ze sprzedaży, ale również poniesione w związku z tym koszty podatkowe. Wartości uwzględnione w zaliczce na podatek dochodowy (przychód, koszty uzyskania przychodu, zaliczka na podatek dochodowy) należy również wykazać w zeznaniu rocznym:
- PIT-36L – w przypadku opodatkowania działalności podatkiem liniowym;
- PIT-28 – w przypadku opodatkowania działalności ryczałtem;
- PIT-36 – w przypadku opodatkowania działalności na zasadach ogólnych
– w wierszu zatytułowanym „Pozarolnicza działalność gospodarcza”.
Stanowisko takie potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 13 marca 2014 roku, ITPB1/415–1288/13/AK:
„[…] przychód z planowanej sprzedaży środka trwałego (budynku warsztatu) po zakończeniu prowadzonej działalności gospodarczej będzie przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej. Dochód z tego tytułu podlega opodatkowaniu zgodnie z wybraną dla prowadzonej działalności gospodarczej formą opodatkowania, w tym przypadku tzw. podatkiem liniowym – 19%. Dochodem ze sprzedaży będzie różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia składnika majątku a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22 h ust. 1 pkt 1 dokonanych od tego środka trwałego […]”.
Przykład 6.
Pan Radosław we marcu 2023 roku zlikwidował swoją działalność gospodarczą, od której opłacał podatek liniowy. Na dzień zakończenia działalności pozostał mu samochód osobowy. Wartość początkowa tego samochodu wynosiła 80 000 zł, a suma odpisów amortyzacyjnych ujętych do kosztów uzyskania przychodów opiewała na 50 300 zł. W maju 2023 roku podatnik sprzedał samochód za 47 000 zł. Uzyskana kwota stanowi przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, który podatnik musi rozliczyć podatkiem liniowym. Jaka wartość powinna zostać opodatkowana?
Opodatkowaniu będzie podlegał dochód w wysokości 14 000 zł [47 000 zł – (80 000 zł – 47 000 zł)]. Podatek wyniesie 2660 zł (14 000 x 19%). W zeznaniu rocznym na PIT-36L za 2024 rok dodatkowo pan Radosław wskazuje wówczas – w wierszu „Pozarolnicza działalność gospodarcza” i na PIT/B – jako przychód kwotę 47 000 zł, jako koszt uzyskania przychodu 33 000 zł, a jako wpłaconą i należną zaliczkę – 2660 zł.
Sprzedaż samochodu wycofanego z działalności w systemie wFirma.pl
W systemie wFirma.pl sprzedaż samochodu wycofanego z działalności ujmuje się bezpośrednim wpisem do KPiR schematem: EWIDENCJE » KPIR » DODAJ WPIS.
W oknie, które się pojawi, należy:
- w polu z nazwą kontrahenta – wskazać dane nabywcy;
- w polu z datą wpisu – trzeba wskazać datę zbycia pojazdu lub otrzymania należności, w zależności od tego, która była pierwszą;
- w polu z numerem dowodu – wskazać numer dokumentu sprzedaży; jeśli nie został nadany numer, to wyrażenie „Umowa kupna-sprzedaży z dnia dzień/miesiąc/rok”;
- w polu OPIS można zamieścić informację, że dokumentowana jest sprzedaż środka trwałego wycofanego na potrzeby własne.
Następnie powstały przychód należy wpisać do kolumny 8. KPiR – „Pozostałe przychody” i jeżeli pojazd nie był całkowicie zamortyzowany, w momencie sprzedaży jego niezamortyzowaną część ująć w kolumnie 13. KPiR – „Pozostałe wydatki”.
Analogicznie do przypadku ryczałtowca, zapis dodaje się schematem: EWIDENCJE » EWIDENCJA PRZYCHODÓW » DODAJ WPIS. Z tą różnicą, że przychód ujmuje się pod stawką 3% i nie wskazuje się pozostałych niezamortyzowanych odpisów amortyzacyjnych.
