W obecnych warunkach ekonomicznych pracownicy często podejmują dodatkowe zatrudnienie w innych firmach, np. na podstawie umów cywilnych. Rozliczanie osób posiadających zawarte różne umowy może niekiedy budzić wątpliwości m.in. w zakresie opłacania składek na różne fundusze. W tym artykule wyjaśniamy, jak należy postąpić w odniesieniu do składek na tzw. fundusze pozaubezpieczeniowe od zleceniobiorcy zatrudnionego także na etacie u innego pracodawcy. Czy trzeba opłacać składki FGŚP za zleceniobiorcę pracującego także w innej firmie na etacie? Wyjaśniamy!
FP, FS i FGŚP – wysokość składek w 2022 roku
Wysokość składek na Fundusz Pracy (FP), Fundusz Solidarnościowy (FS) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) określa corocznie ustawa budżetowa.
Dane dotyczące tych składek na rok 2022 zawiera Ustawa Budżetowa na rok 2022 z dnia 17 grudnia 2021 roku.
Oznacza to, że w bieżącym roku wysokość składki na:
- FP – wynosi 1,0% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;
- FS – wynosi 1,45% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;
- FGŚP – wynosi 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Składki na FP i FS przy więcej niż jednym zatrudnieniu
Zasady opłacania składek na FP uregulowano w przepisach Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej „ustawa o promocji zatrudnienia”).
Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia obowiązkowe składki na FP ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia rocznej podstawy oskładkowania wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne m.in. za osoby:
- pozostające w stosunku pracy lub stosunku służbowym;
- wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą;
- wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz za osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób świadczących pracę na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w Ustawie z dnia 4 lutego 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Oczywiście ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje szereg zwolnień z obowiązku opłacania składek na FP, jednak dla wyjaśnienia problematyki będącej przedmiotem niniejszego tekstu jest to wątek poboczny.
Jak wygląda sytuacja zleceniobiorcy, który jest już zatrudniony na etacie w innej firmie? Należy znów sięgnąć do przepisów ustawy o promocji zatrudnienia.
Przykład
Pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, jego zarobek to 1600 zł. Jednocześnie osoba ta świadczy usługi na rzecz innego podmiotu w oparciu o umowę zlecenie, uzyskując 1900 zł. Suma wynagrodzenia (3500 zł) przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę w styczniu. W związku z tym zarówno pracodawca, jak i zleceniodawca mają obowiązek opłacania składki na FP.
Osoba osiągająca przychody z różnych źródeł (stosunek pracy, zlecenie) składa stosowne oświadczenie każdemu pracodawcy i zleceniodawcy, dzięki któremu podmiot zatrudniający będzie mógł ustalić, czy jest obowiązany do opłacania składek na FP.
Jeżeli chodzi o składki na FS, to odpowiednie regulacje zostały zawarte w Ustawie z dnia 23 października 2018 roku o Funduszu Solidarnościowym.
Tak więc płatnik składek na FS oblicza je łącznie ze składkami na FP w wysokości ich sumy stóp procentowych i wykazuje w deklaracji rozliczeniowej w łącznej kwocie.
Należy pamiętać, że konieczność opłacania składek dotyczy osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. Jeżeli zatem zleceniobiorca podlega ubezpieczeniom na zasadzie dobrowolności, to nie powstaje z tego tytułu obowiązek odprowadzania składek na FP i FS.
Składki na FGŚP za zleceniobiorcę
Kolejnymi należnościami, jakie podlegają uiszczeniu w związku z zatrudnianiem pracowników, są składki na FGŚP. Regulacje prawne w tym zakresie ujęto w Ustawie z dnia 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (dalej jako „ustawa z 13 lipca 2006 roku”).
Jak wynika z brzmienia art. 10 wymienionej ustawy, pracownikiem, za którego pracodawca jest obowiązany opłacać składki na FGŚP, jest osoba fizyczna pozostająca z pracodawcą – zgodnie z przepisami polskiego prawa – w stosunku pracy lub jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę nakładczą albo wykonuje pracę na podstawie umowy agencyjnej bądź umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz pracodawcy będącego rolniczą spółdzielnią produkcyjną, spółdzielnią kółek rolniczych lub inną spółdzielnią zajmującą się produkcją rolną – jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, z wyjątkiem pomocy domowej zatrudnionej przez osobę fizyczną.
Ustawa z dnia 13 lipca 2006 roku, podobnie jak ustawa o promocji zatrudnienia, zawiera zwolnienia z obowiązku opłacania składek na FGŚP, jednak dla lepszego zobrazowania omawianej tematyki aspekt ten pominiemy.
W rozumieniu ustawy z dnia 13 lipca 2006 roku pracownikiem jest nie tylko osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, ale także zleceniobiorca.
Pracodawca powinien więc odprowadzać składkę na FGŚP od zleceniobiorcy zarabiającego poniżej minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli zleceniobiorca jest równocześnie na etacie w innej firmie i łączny jego przychód jest mniejszy niż minimalne wynagrodzenie, pracodawca nadal ma obowiązek opłacać składki na FGŚP.
FP, FS i FGŚP za zleceniobiorcę pracującego także w innej firmie na etacie – podsumowanie
Pracodawca, który powierzy realizację określonych czynności danej osobie na podstawie umowy zlecenia, musi ustalić, jakie ciążą na nim obowiązki w zakresie opłacania składek. Oprócz należności z tytułu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w rachubę wchodzą także składki na FP, FS oraz FGŚP. W przypadku gdy zleceniobiorca jest równolegle zatrudniony na etacie w innej firmie, składki na wspomniane fundusze pozaubezpieczeniowe należy nadal odprowadzać. Może zaistnieć sytuacja, w której zleceniobiorca nie osiąga minimalnego przychodu – wówczas składki na FP i FS nie są wymagane, przy czym w odniesieniu do FGŚP obowiązują odmienne zasady.