Protokół powypadkowy to dokument, który potwierdza zaistnienie wypadku w pracy. Jak powszechnie wiadomo, wszelkiego rodzaju nieszczęśliwe zdarzenia, które mogą mieć miejsce podczas wykonywania obowiązków służbowych, muszą zostać dokładnie przeanalizowane pod względem przyczyn oraz warunków pracy. Poniżej omówione zostały szczegółowe informacje na temat najważniejszego dokumentu, jakim jest właśnie protokół powypadkowy.
Czym jest protokół powypadkowy?
Protokół powypadkowy do dokument, który stanowi integralny dokument potwierdzający każdy wypadek zaistniały podczas wykonywania obowiązków służbowych przez pracownika. Celem sporządzenia protokołu powypadkowego jest zweryfikowanie, czy wypadek faktycznie miał miejsce podczas pracy, a także jakie były główne przyczyny zdarzenia.
Protokół powypadkowy do dokument, którego wzór oraz zastosowanie jest uregulowane przepisami prawa. W związku z tym pracodawca, który sporządza protokół powypadkowy, musi korzystać z oficjalnych druków, które są poddawane analizie.
Kiedy protokół powypadkowy powinien być sporządzony?
Jak wcześniej wspomniano, protokół powypadkowy powinien być przygotowany za każdym razem, gdy w miejscu pracy doszło do wypadku. W tym obszarze nie ma zbyt dużo obszaru do spekulacji, głównie ze względu na bardzo jasny stosunek przesłanek uregulowanych w ustawie. Jeśli zdarzenie miało miejsce podczas wykonywania przez pracownika zadań na polecenie lub bez polecenia pracodawcy, w czasie szkolenia, podróży służbowej czy przy wykonywaniu zadań zleconych przez organizacje związkowe działające u pracodawcy, można je uznać za wypadek przy pracy i każdorazowo protokół powypadkowy musi zostać sporządzony.
Jak powszechnie wiadomo, wypadek przy pracy uruchamia wiele pokrewnych procedur, włączając w to świadczenie ubezpieczeniowe ZUS, możliwość wniesienia roszczenia o odszkodowanie oraz wiele innych. Dlatego też, ze względu na potencjalne konsekwencje wypadku, niezbędne jest dokładne ustalenie przyczyn zajścia oraz przeanalizowanie, czy w obowiązku pracodawcy było zminimalizowanie ryzyka wystąpienia zdarzenia.
Jakie dane powinny znaleźć się w każdym protokole powypadkowym?
Co powinno znaleźć się w protokole powypadkowym? Przede wszystkim dane pracodawcy, dane osobowe osób będących członkami składu powypadkowego, a także szczegółowe informacje na temat ustaleń dotyczących okoliczności i przyczyn wypadku. Protokół powypadkowy powinien również zawierać informacje o danych poszkodowanego, danych osoby zgłaszającej wypadek, a także datę i godzinę wystąpienia wypadku.
W następnych sekcjach protokół zawiera informacje o okolicznościach wypadku, jego przyczynach oraz rozstrzygnięciu, czy wypadek był spowodowany nieprzestrzeganiem przez pracodawcę przepisów prawa pracy i BHP. W protokole należy zawrzeć również informacje, czy przyczyną wypadku było naruszenie przez poszkodowanego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, a także informacja, czy w momencie zdarzenia pokrzywdzony był w stanie trzeźwym.
Protokół zawiera również szczegółowe informacje o skutkach wypadku, jego rodzaju oraz potencjalnych wnioskach i wskazaniach na przyszłość. Jak wcześniej wspomniano, protokół ze względu na swoją oficjalną formę musi każdorazowo zostać wypełniony kompletnie, dokładnie pokrywając temat.
Zasady sporządzania protokołu powypadkowego
Od 2019 roku w mocy prawa ustanowione zostały nowe zasady sporządzania protokołu powypadkowego. Zgodnie z nowelizacją ustawy protokół ma nowy wzór, z którego bezwzględnie należy korzystać podczas każdego wypadku w pracy. Jeśli ktoś posłuży się starym wzorem, niezbędne będzie sporządzenie protokołu jeszcze raz, na prawidłowym dokumencie.
Dodatkowo nowelizacja ustawy wprowadziła obowiązek sporządzenia protokołu najpóźniej 14 dni od zgłoszenia wypadku. Jeśli protokół zostanie sporządzony w terminie późniejszym, niezbędne jest opisanie uzasadnienia niedotrzymania terminu. Jakie jeszcze zmiany czekają pracodawców w związku z wprowadzeniem nowości w ustawie? Pracodawca ma obowiązek zatwierdzenia protokołu najpóźniej 5 dni od dnia sporządzenia dokumentu a w przypadku ciężkich obrażeń, zgonu pracownika lub wypadku zbiorowego, protokół musi być niezwłocznie doręczony inspektorowi pracy.
Kto sporządza protokół powypadkowy i w jakim terminie?
Jak wcześniej wspomniano, nowelizacja ustawy reguluje kwestie terminu sporządzenia protokołu powypadkowego. Może on być wykonany najpóźniej 14 dni po zgłoszeniu wypadku, a każda następująca po tym terminie zwłoka musi być wyjaśniona.
Kto jest zobowiązany do sporządzenia protokołu powypadkowego? Jeśli wypadek został zakwalifikowany jako wypadek przy pracy, kadra zarządzająca ma obowiązek powołania zespołu, który powinien ustalić wszelkie przyczyny i okoliczności zdarzenia. W skład takiego zespołu powinien wejść pracownik służby BHP, a także społeczny inspektor sanitarny. Istnieje jednak prawdopodobieństwo, że ze względu na małą liczbę pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy nie będzie możliwe skompletowanie zespołu powypadkowego. W tej sytuacji pracodawca i specjalista BHP spoza firmy może tworzyć skład grupy powypadkowej.
Co grozi pracodawcy za brak protokołu powypadkowego?
Na przestrzeni lat niejednokrotnie zdarzało się, że pracownik nie zgadzał się z treścią protokołu powypadkowego. Czy w takiej sytuacji poszkodowany pracownik ma jakikolwiek wpływ na zmiany, które powinny zostać wprowadzone w dokumencie? Tak - jeśli na wniosek pokrzywdzonego zespół powypadkowy wciąż nie dokona żadnych zmian, pracownik może dociekać swoich praw w Sądzie Pracy, a także w Państwowej Inspekcji Pracy.
Co dzieje się w momencie, gdy pracodawca w ogóle nie wywiążą się z obowiązku sporządzenia protokołu powypadkowego? W tej sytuacji traktowane jest to przez służby jako wykroczenie, a co za tym idzie, pracodawcy grozi kara grzywny. Jeśli jednak w drodze kontroli zostanie ustalone, że pracodawca dopuścił się celowego zaniechania, unikając sporządzania protokołu, to może być potraktowane jako przestępstwo, którym zajmie się prokuratura.
