Artykuł zewnętrzny
Autor: Michał Błauciak, Ideashirt.pl
Zgodnie z obecnym rozumienie tego słowa, leasing jest stosunkowo nowym instrumentem finansowym. Rozwój współczesnego leasingu nastąpił w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej po II Wojnie Światowej. Postęp techniczny, wzrost konkurencji oraz wysokie koszty zakupu środków produkcji spowodowały pojawienie się na rynku firm leasingowych. Pierwszą założono w San Francisco w 1952 roku pod nazwą United States Leasing Corporation Spółka ta zajmowała się leasingiem środków produkcji dla przemysłu spożywczego.
Leasingowa forma finansowania inwestycji rozwinęła się dość szybko. Szybki postęp techniczny i związana z nim konieczność unowocześniania produkcji oraz wzrost konkurencji i wymagań klientów spowodowały, że już w latach 80-tych w Ameryce Północnej poprzez leasing finansowano około 30% inwestycji. Sukces tej formy finansowania został zauważony również w Europie Zachodniej i w Azji. 10 lat po powstaniu United States Leasing Corporation rozpoczęły działalność spółki leasingowe. W polskich realiach zaczęto go stosować na początku lat dziewięćdziesiątych, natomiast dokładnie umowę leasingową sprecyzowano dopiero w 2000 roku poprzez znormowanie w kodeksie cywilnym art. 709: Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać te rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.
Leasing jest specyficzną umową, gdyż łączy cechy umowy najmu z umową kredytową. Cechą wspólną tych dwóch umów jest finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku i oddawanie ich do użytkowania. W tym zakresie ma ona cechy umowy najmu, gdyż przekazuje zakupione dobra do użytkowania bez nabywania przez użytkownika prawa własności przedmiotu umowy w trakcie trwania umowy. Podobieństwo do umowy kredytowej sprowadza się do pozostawienia przyszłemu użytkownikowi przedmiotu pełnego prawa wyboru nabywanej rzeczy i prawa do oznaczenia zbywcy. Rola podmiotu udzielającego leasingu sprowadza się tu, podobnie jak w przypadku umowy kredytowej, do finansowania zakupu ściśle określonych dóbr. Druga cecha upodabniającą umowę leasingu do umowy kredytowej jest ostateczne przeniesienie na użytkownika prawa własności finansowanej rzeczy. W umowie kredytowej własność finansowanej rzeczy pozostaje po stronie kredytobiorcy. W praktyce własność ta często jest ograniczana, do czasu całkowitej spłaty kredytu, poprzez ustanawianie różnego rodzaju ograniczeń prawnych stanowiących zabezpieczenie kredytu. W umowie leasingowej własność finansowanego przedmiotu pozostaje po stronie podmiotu finansującego do czasu całkowitego rozliczenia umowy. Po tym okresie użytkownik dóbr nabywa prawo przeniesienia własności użytkowanej rzeczy. Można zatem przyjąć, że istota umowy leasingu jest finansowanie zakupu dóbr trwałego użytku, ich czasowe odpłatne oddanie do użytkowania korzystającemu, z możliwością przeniesienia prawa własności po zakończeniu umowy.
Rodzaje umowy leasingowej dzieli się za względu na dwa aspekty. Pierwszym z nich jest ilość podmiotów biorących udział w transakcji. Tu wyróżnia się leasing bezpośredni – producent zawiera umowę bezpośrednio z użytkownikiem (dwa podmioty – producent jest zarazem leasingodawcą) i leasing pośredni – sprowadza się do włączenia pomiędzy leasingobiorcę a dostawcę podmiotu finansującego całość transakcji, tj. leasingodawcy, który nabywa na własny rachunek i następnie wynajmuje leasingobiorcy przedmiot leasingu. Drugim aspektem jest charakter zobowiązań między stronami umowy. Wyróżnia się tutaj dwa rodzaje: finansowy i operacyjny. W finansowym użytkownik korzysta z przedmiotu leasingu w czasie zbliżonym do okresu jego gospodarczej używalności. Opłaty czynszu pokrywają całość nakładów oraz zysk finansującego (leasingodawcy). Przedmiot
Porady online
Prowadzisz firmę i masz pytania?
Skorzystaj z porad ekspertów Poradnika Przedsiębiorcy
Leasing jako instrument finansowania przedsiębiorstw jest bardzo korzystny w aspekcie makroekonomicznym. Mechaniczne obniżenie stopy kredytu refinansowego wprawdzie pobudzi gospodarkę, ale jej wysokość zależy od sytuacji makroekonomicznej i musi być do niej dostosowana. W innym przypadku obniżka może spowodować nieodwracalne konsekwencje związane z napędzeniem spirali inflacyjnej. Dlatego leasing jest idealnym rozwiązaniem, gdyż pobudza gospodarkę, a zarazem jest w znacznym stopniu neutralny w zakresie wpływu na mechanizmy inflacyjne.
