Pisanie tekstów na zlecenie – jaka stawka podatku VAT?

Pisanie tekstów na zlecenie, inaczej nazywane copywritingiem, jest popularnym rodzajem współpracy między niezależnymi pisarzami a wydawnictwami. Copywriter otrzymuje temat do opracowania w zamian za określone wynagrodzenie, które najczęściej obejmuje również przeniesienie autorskich praw majątkowych do przygotowanego tekstu. Czy przygotowywanie tekstu przez copywritera opodatkowane jest stawką 23%, czy 8%? Odpowiedź w niniejszym artykule.

Tekst jako utwór

Zgodnie z art. 1 ust. 1 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Jak wskazuje Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 16 grudnia 2020 roku, V AGa 652/18: Za przedmiot prawa autorskiego uznaje się tylko taki przejaw ludzkiej aktywności, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania. Przedmiot zatem praw autorskich posiada cechę nowości (oryginalności), której stopień nie ma zasadniczego znaczenia. Warunkiem uznania określonego rezultatu za utwór w ujęciu cytowanego powyżej przepisu jest samodzielne stworzenie przez jego twórcę oznaczonego bytu niematerialnego utrwalonego w dowolny sposób.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego, musi posiadać następujące cechy:

1. mieć źródło w pracy człowieka (twórcy),

2. stanowić przejaw działalności twórczej,

3. posiadać indywidualny charakter.

W myśl art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Jak wynika z powyższego przepisu, twórcą w rozumieniu tej ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Tym samym przygotowywanie tekstów (artykułów) spełniać będzie definicję utworu w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli teksty będą wyróżniały się pewnym stopniem indywidualności i innowacyjności, a sam autor będzie twórcą w myśl tych przepisów.

Pisanie tekstów na zlecenie a podatek VAT

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 41 ust. 2 w zw. z załącznikiem nr 3 pozycja nr 63 ustawy o VAT usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu Ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania podlegają opodatkowaniu stawką 7% (obecnie 8% – art. 146aa ustawy o VAT).

Przykład 1.

Pan Jan zajmuje się m.in. pisaniem książek i artykułów na zlecenie o tematyce związanej z prawem oraz komentujących bieżącą działalność polityczną. Artykuły i książki napisane przez niego spełniają definicję utworu w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Pan Jan w związku ze swoją działalnością zawiera umowy z różnymi wydawnictwami, gdzie w ramach honorarium przenosi na zleceniodawcę majątkowe prawa autorskie. Całość wynagrodzenia z umowy łączącej go z wydawnictwo dotyczyć będzie pisania artykułów na zlecenie i przeniesienia do nich praw autorskich, za które to czynności pan Jan otrzyma wynagrodzenie w postaci honorarium. Stawka podatku VAT przy tak sporządzanych artykułach wynosić będzie według stanu na rok 2021 – 8%.

Z powyższego przykładu wynika, że pan Jan będzie tworzył utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, za które otrzymywane wynagrodzenie będzie stanowiło honorarium. Pana Jana w zakresie tej działalności należy więc uznać za twórcę w myśl przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Jak wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 26 lutego 2016 roku, IPPP2/4512-1253/15-2/DG, podatnik jako twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który w ramach zawieranych umów z wydawcami i zleceniodawcami w zamian za wynagrodzenie w formie honorarium zobowiązuje się do napisania książki lub artykułu wraz z przekazaniem do nich praw autorskich na mocy art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 oraz poz. 181 [obecnie poz. 63] załącznika nr 3 do ustawy – ma prawo zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do świadczonych usług.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji podatkowej z 14 czerwca 2016 roku, ILPP2/4512-1-273/16-4/Akr, gdzie wskazał, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca – jako twórca w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – świadczy usługi pisania tekstów, za które otrzymuje wynagrodzenie w formie honorarium oraz przekazuje na zleceniodawcę prawa autorskie do tych tekstów, będzie miał prawo – na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 oraz poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług – zastosować stawkę podatku VAT w wysokości 8% w stosunku do przedmiotowych usług.

Jednak copywriterzy mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT: Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Oczywiście skorzystanie ze zwolnienia podmiotowego nie jest obowiązkiem, a jedynie uprawnieniem podatnika, jeżeli wartość sprzedaży podatnika nie przekroczyła kwoty 200 000,00 zł.

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że stanowisko organów podatkowych w tym zakresie jest jednolite – pisanie tekstów na zlecenie jest opodatkowane podatkiem VAT stawką 8%, ale tak jak przy każdej sprawie podatkowej stan faktyczny należy poddać indywidualnemu badaniu i weryfikacji spełnienia wszystkich przesłanek, jakie stawia przed podatnikiem ustawa o VAT.