Do podstawowych obowiązków pracownika należy dbanie o dobre imię pracodawcy, o jego mienie, a także zachowanie w tajemnicy wszelkich informacji, których ujawnienie naraziłoby pracodawcę na straty. Jednakże zdarzają się sytuacje, w których pracodawca musi dodatkowo zabezpieczyć się przed rozpowszechnieniem kluczowych dla jego działalności informacji. Tutaj właśnie z pomocą przychodzi umowa o zakazie konkurencji. Czy po rozwiązaniu umowy o pracę można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji?
Istota umów o zakazie konkurencji
Umowa o zakazie konkurencji to dokument, którego istotą jest powstrzymanie się pracownika, w trakcie trwania stosunku pracy albo po jego zakończeniu, od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Przez działalność konkurencyjną rozumiemy taką, która narusza interes pracodawcy.
Rozróżniamy dwie sytuacje, w których może obowiązywać zakaz konkurencji:
- w trakcie trwania stosunku pracy
- po ustaniu stosunku pracy.
Umowa o zakazie konkurencji zawarta na czas trwania stosunku pracy
Umowa zawarta na czas trwania stosunku pracy zobowiązuje pracownika do powstrzymania się od działań określonych jako konkurencyjne w trakcie zatrudnienia, jednak nie dłużej niż przez czas trwania stosunku pracy. Oznacza to, że umowa przestaje wiązać strony z chwilą ustania zatrudnienia, chyba że został określony krótszy termin, co również może mieć miejsce. Warte zaznaczenia jest to, że pracodawca może uzależnić zawarcie umowy o pracę z pracownikiem od podpisania umowy o zakazie konkurencji, a w sytuacji kiedy pracownik odmawia jej podpisania, może stanowić podstawę do wypowiedzenia stosunku pracy. Wszystko to ma na celu zabezpieczenie interesu pracodawcy, który w przypadku naruszenia warunków umowy o zakazie konkurencji może dochodzić od pracownika wyrównania szkody. Jednak co z sytuacją kiedy rozwiązujemy umowę o pracę z pracownikiem, a nadal chcemy chronić interesy firmy, czy po rozwiązaniu umowy o pracę można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji?
Umowa o zakazie konkurencji zawarta na czas po ustaniu umowy o pracę
Inaczej ma się sytuacja z umową zawartą na czas po ustaniu stosunku pracy. Można ją zawrzeć jedynie w sytuacji, gdy pracownik miał dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie może narazić pracodawcę na szkody. Umowa taka powinna zawierać informację dotyczącą podjęcia działalności konkurencyjnej, okres obowiązywania umowy, a także wysokość odszkodowania, jakie za dotrzymanie umowy otrzyma pracownik.
Uwaga! Umowa o zakazie podejmowania działalności konkurencyjnej musi zostać zawarta w formie pisemnej. Nie ma innej możliwości jej zawarcia, w każdym pozostałym przypadku umowa jest nieważna i nie wywołuje określonych w niej skutków prawnych. |
Czy po rozwiązaniu umowy o pracę można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji?
Nie ma możliwości zawarcia z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy wiążącego obie strony. Pomimo tego, że umowa ma obowiązywać po ustaniu stosunku pracy, zawarta musi być jeszcze w trakcie jego trwania i nie ma tu znaczenia, czy to będzie pierwszy dzień umowy, ostatni, czy jakikolwiek w trakcie trwania stosunku pracy. Umowę tę można podpisać nawet w ostatnim dniu okresu wypowiedzenia jeżeli pracodawca stwierdzi, że pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji. Najważniejsze jest jednak, że zawiera się taką umowę z osobą, która posiada status pracownika.
Jak po rozwiązaniu umowy o pracę można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji?
To, czy po rozwiązaniu umowy o pracę można zawrzeć umowę o zakazie konkurencji, zostało już wyjaśnione, jednak nie oznacza to, że pracodawca ma związane ręce. Po ustaniu stosunku pracy istnieje możliwość zawarcia umowy cywilnoprawnej o treści zbliżonej do umowy o zakazie konkurencji, jednak należy pamiętać, iż wówczas były pracownik nie ma obowiązku zawarcia takiej umowy.